از آنجایی که کشور ما ریشه های بسیار قدیمی در یکجانشینی و کشاورزی دارد، گردشگری کشاورزی در ایران می تواند ابعاد وسیعی بیابد. ایران سرزمینی است که پیشاپیش دارای پتانسیل بالایی برای این نوع از گردشگری می باشد. در سال های اخیر، فعالان گردشگری روستایی دست به کار راه اندازی اقامتگاه های بوم گردی زیادی برای طرفداران روستاگردی در ایران شده اند و بسیاری از آنها آماده ارائه خدمات به گردشگران هستند. به طور حتم، کسب و کارهای بسیار دیگری نیز در این زمینه جای رشد و شکوفایی دارند.
گردشگری کشاورزی چیست؟
بنا به تعریف، گردشگری کشاورزی زیرمجموعه ای از گردشگری روستایی است که یک سری از خدمات را به گردشگرانی ارائه می دهد که علاقمند به فعالیت های مرتبط با کشاورزی هستند. این تجربه ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- سبک زندگی روستایی (ماهیگیری، مزرعه داری، دامداری، …)،
- آموزش کشاورزی جهت آشنایی با انواع محصولات کشاورزی،
- اقامت در روستا و محل زندگی کشاورزان،
- تفریحاتی مانند اسب سواری، الاغ سواری، …،
- دامداری جهت آموختن پرورش دام و حیوانات مختلف،
- و موارد مشابه.
البته گردشگری کشاورزی در ایران می تواند شامل فعالیت های جالب دیگری نیز باشد که عمدتا با فعالیت های موجود در گردشگری روستایی مشترک هستند. این موارد عبارتند از:
- خرید محصولات روستایی (مانند صنایع دستی، میوه، …)،
- شرکت در جشنواره محصول (انگور، انار، …)،
- پیاده روی به سمت چشمه یا منبع آب مزرعه،
- دیدن حیات وحش که اگر خطرناک نباشد، دست کم پرماجراست،
- آموختن فرهنگ و سبک زندگی روستایی (غذا و لباس محی، …)،
- و موارد مشابه.
پتانسیل گردشگری کشاورزی ایران برای مسافران داخلی و بین المللی
از آنجایی که ایران کشوری است با اقلیم های گوناگون، می توان محصولات کشاورزی بسیار متفاوتی را در اقصی نقاط آن پیدا کرد. اگرچه بنا به تصورات کلی مردمان دنیا، ایران سرزمینی به غایت خشک و فاقد کشاورزی است، واقعیت امر بر خلاف این باورهاست. در واقع، مناطق خشک و نیمه خشک ایران محصولات کشاورزی بسیار جالبی دارند.
برای گردشگران ایرانی که در هر نقطه ای از ایران زندگی می کنند، امکان اقامت و بازدید از مزارع و دامداری های سنتی در نزدیکی محل زندگی شان موجود است. با فاصله کمی از هر جا که خانه شماست، می توانید رهسپار این نوع خاص از سفر شوید تا تجربیات منحصر به فردی را برای خود و دوستان و خانواده تان رقم بزنید.
پتانسیلی که می توان در بسته های تورهای کشاورزی ایران یافت، همگان را به سوی این کشور می خواند تا محصولاتی نظیر زعفران، خرما، زرشک، انار، برنج، پسته، و غیره را را کشف و تجربه نمایند. علاوه بر این، محصولات مناطق پرآب را نیز می توان در ایران پیدا کرد – محصولاتی مانند سیب، زردآلو، گردو، آلبالو، هندوانه، مرکبات، …
یک تجربه شگفت انگیز دیگر برای طرفداران گردشگری کشاورزی در ایران می تواند سفر به مناطقی از کشور باشد که در آن انواع سبزیجات، ادویه جات، … کشت می شوند. ایران به واسطه کاشت و صادرات سبزیجات خشک شده، عرقیات گیاهان مختلف، گیاهان دارویی، … شهرت بسیاری دارد. وجود چنین تنوعی دال بر وجود غذاهای متنوع، پزشکی سنتی و گیاهی، و موارد جالب دیگری است که می توان در چنین سفرهایی تجربه کرد.
یک عنصر ویژه دیگر برای جذب گردشگران بین المللی در ایران، وجود شرایطی است که گردشگری کشاورزی در آن رخ می دهد: فرهنگ باستانی و سنتی مناطق روستایی! گردشگران از وجود مهمان نوازی و اصالت فرهنگ غنی اهالی جوامع محلی در مقاصد سفرشان شگفت زده می شوند.
محل اقامت برای مسافران دوستدار گردشگری کشاورزی در ایران
از آنجایی که در سال های اخیر بسیاری از ایرانیان (به ویژه جوانان و کسانی که به دنبال تجربه های ناب هستند) مشتاق سفر به مناطق روستایی بوده اند، اقامتگاه های بوم گردی زیادی تاسیس شده اند. در این مناطق، برخی خانه هایشان را بازسازی نموده اند و برخی دیگر خانه هایی را به سبک سنتی بنا کرده اند. به طور کلی، این اقامتگاه ها از نوع خانه هایی هستند که کشاورزان در آنها زندگی می کنند.
وقتی که رهسپار سفری از این نوع در ایران می شوید، در اغلب روستاها با چنین انتخاب هایی مواجه خواهید شد. پر واضح است که گذران چند روزی در این اقامتگاه های بوم گردی را نمی توان با اقامت در هتل ها مقایسه کرد.
از سویی دیگر، اگر مسافران و کسب و کارهای خدمات رسان در این حوزه، آموزش لازم را دیده باشند و به منشور گردشگری مسئولانه پایبند باشند،
- دیگر خبری از آلودگی های صوتی شهر در اقامتگاه های بوم گردی نخواهد بود،
- مسافران بسیار زیادی در اقامتگاه شما حضور نخواهند داشت،
- صبحانه تان را در محیطی بسیار آرام تر میل خواهید کرد، …
از همه مهمتر آن که این موارد را خواهید آموخت:
- سبک زندگی کشاورزان و این که چگونه در این خانه ها زندگی می کنند،
- سختی کشاورز بودن را در محل زندگی شان یاد خواهید گرفت،
- تلاش جامعه محلی برای امرار معاش را تجربه خواهید کرد،
- با چالش های کشاورزان جهت پرورش دام آشنا خواهید شد،
- و موارد مشابه دیگر.
اگر به دنبال تجربیات واقعی در گردشگری کشاورزی هستید، خبر خوب آن است که می توانید موقعیت چنین تجربه ای را تقریبا در همه جای ایران بیابید. هنوز افراد بسیاری در ایران زندگی می کنند که زندگی خود را از راه کشاورزی می گذرانند. بنابراین، در موقعیت ها و شرایط کاملا واقعی از زندگی این مردمان قرار خواهید گرفت.
مناطق دارای پتانسیل بالا برای گردشگری کشاورزی در ایران
شما می توانید تقریبا در همه جای ایران شاهد به بار نشستن محصولات کشاورزی و نشو و نمای دام ها باشید. بنابراین، برای این تجربیات می توانید در هر جای کشور که میل داشتید به ایرانگردی بپردازید. به عنوان مثال، می توانید در شمال، غرب، مرکز ایران و مناطق بین آنها شاهد پرورش گوسفند و بز توسط چوپانان باشید. می توانید کشت و زرع گندم و جو را در غرب، شمال غرب و مرکز ایران ببینید. اینها تنها مثال هایی برای آشنایی بیشتر شما با این تجربیات در برخی نقاط کشور بودند.
به هر حال، اگر به دنبال تجربیات خاص نظیر موارد فوق هستید، می توانید به سراغ تورهای داخلی متمرکز بر گردشگری کشاورزی بروید تا در هر منطقه ای، شاهد موارد متفاوتی باشید:
- در خراسان جنوبی، کشاورزی زرشک و زعفران را ببینید،
- در یزد، کرمان و سمنان، کشت پسته را شاهد باشید،
- در کرمان، خوزستان، بوشهر و هرمزگان، کار در نخلستان ها و محصول خرما را ببینید،
- در گیلان، مازندران و گلستان، شاهد کشت برنج باشید،
- در مازندران و البرز، مزارع و پرورش گل ها را ببینید،
- و موارد مشابه دیگر.
البته شما می توانید کاشت برنج را در استان های فارس و اصفهان نیز ببینید. به همین ترتیب، محصولات مذکور بالا را ممکن است در مناطق جغرافیایی دیگر ایران نیز مشاهده کنید. به هر حال، منظور از بیان مثال های بالا، ذکر پتانسیل بالای موجود برای گردشگری کشاورزی در ایران بود.
گردشگری کشاورزی می تواند در کشور ما مانند آهن ربایی عمل کند تا گردشگران بسیاری را از سراسر ایران جذب کند. آنها بدین وسیله با ریشه های سبک زندگی شان در جوامع صنعتی و توسعه یافته جهان آشنا می شوند. تجربیات این سفرها، بیانگر سبک زندگی سنتی دشوار اما سالمی خواهد بود که تغییر شکل یافته و به سبک زندگی مدرن امروز ما تبدیل شده است.
پرسشهای متداول درباره گردشگری کشاورزی در ایران
برای پیداکردن پاسخ سایر سؤالهایتان میتوانید با ما از طریق بخش دیدگاههای همین پست در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت به سؤالهای شما پاسخ خواهیم داد.
گردشگری کشاورزی چیست؟
گردشگری کشاورزی زیرمجموعهای از گردشگری روستایی است که در آن، گردشگران فعالیتهای مرتبط با کشاورزی را از نزدیک مشاهده و تجربه میکنند.
گردشگری کشاورزی شامل چه فعالیتها و تجربههایی میشود؟
اقامت در روستا و محل زندگی کشاورزان، تجربه سبک زندگی روستایی و آشنایی با فرهنگ روستانشینان، آموزش کشاورزی، تجربه دامداری، بهرهمندی از تفریحاتی مانند اسبسواری، خرید محصولات روستایی و شرکت در جشنوارههای محصول، دیدن حیات وحش و… .
گردشگری کشاورزی در ایران از چه پتانسیلی برای مسافران داخلی و بینالمللی برخوردار است؟
کشور ایران دارای اقلیمهای گوناگونی است؛ به همین دلیل، محصولات کشاورزی بسیار متفاوتی در اقصی نقاط آن یافت میشود. محصولاتی نظیر زعفران، خرما، زرشک، انار، برنج، پسته، سیب، زردآلو، گردو، بادام، سنجد، آلبالو، هندوانه و مرکبات در دسترس مسافران خواهد بود تا از مراحل مختلف کاشت و برداشت آنها دیدن کنند. همچنین، سبزیجات متنوع، گیاهان دارویی و عرقیات گیاهان مختلف در خور توجهند. عنصر ویژهی دیگر برای جذب گردشگران بینالمللی در ایران، فرهنگ باستانی و سنتی مناطق روستایی است.
مسافران دوستدار گردشگری کشاورزی در ایران هنگام سفر به مناطق گردشگری روستایی در چه مکانهایی اقامت میکنند؟
بهطور کلی، این اقامتگاهها همانند خانههایی هستند که کشاورزان در آنها زندگی میکنند و به اقامتگاه بومگردی شهرهاند. بهخصوص در سالهای اخیر، با اشتیاقی که بسیاری از ایرانیان بهویژه جوانان برای سفر به مناطق روستایی نشان دادهاند، اقامتگاههای فراوانی تأسیس شدهاند. برخی روستاییان خانههایشان را بازسازی نموده و در اختیار گردشگران قرار میدهند. برخی دیگر نیز خانههایی را به سبک سنتی بنا کردهاند تا معرف مظاهر زندگی روستایی برای مسافران باشد.
در کدام مناطق ایران میتوان از جاذبههای گردشگری کشاورزی دیدن کرد؟
گردشگران میتوانند با بهرهبردن از تورهای ایرانگردی متمرکز بر گردشگری کشاورزی، شاهد نمونههای گوناگونی باشند: در خراسان جنوبی، کشاورزی زرشک و زعفران؛ در یزد و کرمان و سمنان، کشت پسته؛ در کرمان، خوزستان، بوشهر و هرمزگان، کار در نخلستانها و تولید محصول خرما؛ در گیلان و مازندران و گلستان، کشت برنج و در البرز و مناطق متعدد دیگر، پرورش گلها و انواع مزارع مختلف.