در سال های اخیر که گردشگری مسئولانه به دغدغه اصلی بسیاری از فعالان گردشگری مبدل شده است، از بوم گردی بسیار می شنویم. در اینجا قصد داریم به طور اجمالی، مزایای بوم گردی را در تقابل با گردشگری انبوه بررسی کنیم.
در واقع، در گردشگری انبوه، انگیزه اصلی تورگردانان را منافع مالی تشکیل می داد. بنابراین، آنان که نگران پیامدهای انسانی و زیست محیطی این سبک از سفر بودند، بوم گردی را مطرح کردند و مزیت های آن در تقابل با روش های گردشگری انبوه را تشریح کردند. ما نیز در اینجا این مزایا را عنوان می کنیم و از تطابق آن با منشور گردشگری مسئولانه خواهیم گفت.
مزایای بوم گردی در تقابل با گردشگری انبوه
1. احتمال آن که بوم گردان به مقاصدی سفر کنند که در دل طبیعت هستند، بسیار بیشتر است. حال آنکه گردشگران انبوه بیشتر به دنبال سایت های فرهنگی و زندگی شلوغ شهری هستند. این سرگشتگی و سرگردانی در پی سایت های خاص باعث می گردد تا آنها به حضور مجتمع و متمرکز گردشگران در نقاطی خاص بیافزایند و محیطی مصنوعی ایجاد کنند که مانع از آشنایی با واقعیت های محیط پیرامونی می گردند.
2. یکی دیگر از مزایای بوم گردی آن است که مسافران پیرو این سبک از سفر، مقدمات و رزروهای مسافرت شان را خودشان مدیریت می کنند. به عبارت دیگر، آنها مسافرانی حرفه ای هستند که از وجود تورگردانان بی نیاز می باشند. در سویی دیگر، مسافران گردشگری انبوه را داریم که برای همه این آماده سازی ها، تماما متکی به آژانس های مسافرتی و تورگردانان هستند.
3. در گردشگری انبوه، انتظارات فراوانی وجود دارند که به معنای ارائه خدمات بسیار است. در مقاصد بوم گردی، اگر خدماتی هم وجود داشته باشد، تعداد آنها خیلی اندک است. این باعث می شود که گردشگران بیشتر با واقعیت های زندگی و فرهنگ جوامع محلی آشنا شوند و آن را بهتر درک نمایند.
4. یکی دیگر از مزایای بوم گردی آن است که با طبیعت (پیاده روی، پرنده نگری، شیرجه از صخره های طبیعی، …) در ارتباط است و مسافران را بیشتر به چالش فیزیکی فرا می خواند. گردشگری انبوه راحت تر است و مسافران کمتر به چالش های فیزیکی کشیده می شوند.
5. گردشگران انبوه غالبا در گروه های بزرگ سفر می کنند و در هر مقصدی، مدت کوتاهی توقف می کنند. سپس، رهسپار مقصد گردشگری بعدی شان می شوند. از دیگر مزایای بوم گردی آن است که آنها در گروه های کوچک تر سفر می کنند و توقف شان در هر نقطه طولانی تر است.
چرا مردم بوم گردی را بیشتر ترجیح می دهند؟
با اندکی دقت به سبک زندگی امروز مردم دنیا، براحتی در می یابیم که در محیط های مصنوعی زندگی و کار می کنیم، نسبت به همنوعان خود غافل هستیم، و توجهی به محیط زیست پیرامون مان نداریم. موج آگاهی زیست محیطی سال های اخیر در دنیا و اولویت توجه به آن باعث شده است تا همگی بیدار شویم و دریابیم که ما موجوداتی اجتماعی هستیم و کره زمین خانه مشترک همه ماست.
مصرف گرایی و راحت طلبی از یک سو و تفاوت میزان درآمد مردم در جاهای مختلف دنیا این تصور نادرست را به وجود آورده بود که دنیا را به کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته تقسیم کنیم. بسیاری خود را خوشبخت می دانستند، چون در کشورهای به لحاظ اقتصادی و صنعتی توسعه یافته به دنیا آمده بودند و درآمد بالا و پول پر قدرت شان را می دیدند.
آگاهی امروز و دید صادقانه به واقعیت ها موجب شده است تا آنها نیز دریابند که باید محیط زیست را پاک نگاه داشت، ثروت را به گونه ای انسانی تر توزیع کرد و به فرهنگ و تمدن های گوناگون احترام گذاشت. از مزایای بوم گردی آن است که مسافران به گردشگری آگاهانه روی می آورند و از حال و وضع همنوعان خود در مناطقی که توسعه اقتصادی کمتری دارد، آگاه می شوند.
با توجه به سبک زندگی کم تحرک امروزی مردم در جاهای مختلف دنیا، تعجبی ندارد که عده زیادی به بوم گردی رو می آورند. مرفه های پشت میز نشین دچار انواع بیماری هایی می شوند که ناشی از کم تحرکی است. فعالیت های فیزیکی بیشتر، فرصتی برای سرزنده کردن جسم هایی است که پا به پای ذهن افراد به چالش کشیده نشده اند.
حداقل می توان گفته که بنا به 5 دلیل اصلی مزکور در این مطلب، و بنا به ضرورت گردشگری مسئولانه، مردم دنیا بیشتر و بیشتر به بوم گردی روی می آورند. این سبک از سفر در ایران نیز طرفداران زیادی پیدا کرده است. وظیفه مقامات و فعالان عرصه گردشگری است که شناخت درست تری از مزایای بوم گردی و تفاوت آن با گردشگری انبوه را به مردم آموزش دهند.
