آیا میخواهید با شهری آشنا شوید که به عنوان قطب مذهبی و تاریخی ایران شناخته میشود؟ شهر مشهد، با جمعیتی بیش از 3.6 میلیون نفر، مقصد اصلی زیارتی و فرهنگی ایران است. با گزینههای متنوع سفر زمینی، هوایی و ریلی، رسیدن به مشهد آسانتر از همیشه است. مشهد با داشتن مکانهای دیدنی بیشمار و اقلیم نیمهخشک خود، در هر فصلی جذابیتهای خاص خود را دارد. با ما همراه شوید تا از مراکز تاریخی، زیباییهای طبیعی و جاهای دیدنی مشهد لذت ببرید.
جغرافیای مشهد
مشهد یکی از بزرگترین شهرهای ایران از نظر جمعیتی است. این شهر تقریباً 980 متر بالاتر از سطح دریا و میان دو رشته کوه بینالود و هزار مسجد قرار گرفته است. مشهد اقلیمی نیمهخشک دارد. به طور کلی، در تابستان این شهر گرم و خشک است و در زمستان نسبتاً سرد است.
میانگین دمای سالانه مشهد 15 درجه سانتیگراد و میانگین بارش سالانه آن 230 میلیمتر میباشد. آبوهوای امروز مشهد را بررسی کنید!
فاصله شهر مشهد از تهران 934 کیلومتر است. این شهر یک مرکز زیارتی بسیار محبوب در ایران به حساب میآید. به همین دلیل، برای سفر به این شهر راههای گوناگونی وجود دارد که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
- راه زمینی
برای سفر زمینی از تهران تا مشهد حدود 9 ساعت و نیم زمان لازم است. کوتاهترین مسیر سفر زمینی از تهران به مشهد مسیری است که از گرمسار، سمنان، دامغان، شاهرود، میامی، داورزن، سبزوار، نیشابور و ملکآباد میگذرد. مسیر دوم که از رودهن، آمل، ساری، گرگان، آزادشهر، بجنورد، قوچان و چناران میگذرد و به مشهد میرسد، اگرچه دیدنیتر و زیباتر از مسیر اول است اما طولانیتر نیز میباشد.
- راه هوایی
سفر با هواپیما از تهران تا مشهد 1 ساعت و 25 دقیقه طول میکشد. بعد از رسیدن به فرودگاه مشهد، میتوان با تاکسیهای مستقر در فرودگاه، اتوبوس و یا مترو به هر نقطه دیگری از شهر سفر نمود. متروی شهر مشهد از حدود ساعت 7 صبح شروع به کار میکند.
فرودگاه شهر مشهد به صورت روزانه و هفتگی به شهرهای تهران، زنجان، بیرجند، زاهدان، چابهار، شیراز، رشت، کرمانشاه، کاشان، ایلام، یزد، اهواز، کیش، تبریز، کرمان، همدان، اصفهان، قشم، ارومیه، بوشهر، نوشهر، گرگان، ساری، آبادان، عسلویه، زابل پرواز داخلی و به شارجه، کویت، کابل، هرات، قندهار، مزارشریف، مسقط، نجف، بغداد و دبی پرواز خارجی دارد.
- راه ریلی
سفر با قطار از تهران به مشهد حدود 16 ساعت طول میکشد. این قطارها شش تخته، لوکس و چهار تخته میباشند. البته قطارهای اتوبوسی مسیر تهران تا مشهد را در 8 ساعت طی میکنند و قطار تهران به مشهد و بالعکس پر مسافر و پرترددترین مسیر قطاری ایران میباشد.
قطار تهران- مشهد از شهرهای سمنان، شاهرود، نقاب و نیشابور میگذرد و در نهایت به مشهد میرسد.
مشهد محل تولد بسیاری از چهرههای ادبی ایران و هنرمندان این سرزمین بوده است که از میان آنها میتوان به فردوسی اشاره نمود، شاعر ایرانی که بعد از حمله اعراب، زبان پارسی را از نابودی نجات داد. باور مردم بر این است که توس، محل تولد فردوسی و شهری در نزدیکی آن بوده است که قبل از آن که شهر مشهد به اندازه کنونی آن گسترده شود، خاستگاه این شهر بوده است.
جمعیت و اقتصاد شهر مشهد
مشهد شهری بزرگ است که جمعیتی بالغ بر 3,615,000 نفر دارد. اقتصاد شهر مشهد بیشتر بر گردشگری مذهبی مبتنی است و به همین دلیل، صنعت هتلداری در این شهر صنعتی پررونق و اشتغالزا به حساب میآید.
از طرف دیگر، کشاورزی نیز در شهرها و روستاهای اطراف مشهد رونق دارد. صیفیجاتی مانند خربزه، کدو و خیار و همچنین محصولات باغی از جمله گیلاس نیز از تولیدات این قسمت از مشهد میباشند.
علاوه بر این، در مشهد صنایع دستی مانند فرشبافی، گلیمبافی، پوستیندوزی، هرکاره تراشی، سنگتراشی، فیروزه تراشی و نمدبافی نیز رواج دارد. چند شهرک صنعتی از جمله قطعهسازی خودرو و برق صنعتی نیز در مشهد فعالیت دارند.
تاریخ مشهد
مشهد در قرن نهم میلادی، روستایی بود که به نام سناباد شهرت داشت. هارونالرشید، یکی از خلفای عباسی، در این شهر درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد. سپس، بعد از وی، امام رضا در آنجا به شهادت رسید و در همان جا به خاک سپرده شد. آرامگاه امام رضا در مشهد تبدیل به حرم شد و از آن پس مردم برای ادای احترام شروع به بازدید از این حرم نمودند. این آرامگاه اکنون به یکی از جاذبه های گردشگری مشهد تبدیل شده است.
در اواخر قرن نهم میلادی، گنبدی در بالای این آرامگاه ساخته شد. در اطراف حرم نیز ساختمانهایی ساخته شدند و مغازههای بسیاری شروع به کار کردند تا خدمات خود را به زائرین ارائه دهند.
در زمان حمله مغولها در قرن سیزدهم میلادی، تعداد زیادی از مردم، که شهرها و خانههای آنها از بین رفته بود، شروع به مهاجرت به مشهد کردند. این امر به دلیل این بود که مشهد آسیبی از حمله مغولها ندیده بود. در طول یک قرن، این شهر به شدت رشد کرد و شکوفا شد. در قرن پانزدهم، زمانی که سلسله تیموریان بر این بخش از ایران حکومت داشتند، گوهرشاد، همسر شاهرخ خان، تصمیم گرفت که مسجدی باشکوه در کنار حرم امام رضا بسازد. این مسجد بر اهمیت حرم و همچنین اهمیت شهر افزود.
در زمان حکومت صفویان در قرن شانزدهم، یعنی زمانی که ایران شاخه شیعه از دین اسلام را به عنوان مذهب رسمی خود اعلام کرد، مشهد اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد، به خصوص بعد از آن که شاه عباس اول این شهر را فتح کرد و از دست ازبکها آزاد نمود. شاه عباس با ترویج زیارت مشهد، ساخت چندین مدرسه و دیگر ساختمانها در کنار حرم به افزایش محبوبیت این شهر کمک کرد.
در قرن هجدهم میلادی، مشهد به عنوان پایتخت حکومت نادر شاه انتخاب شد. در زمان قاجار و بعد از آن، حاکمان محلی گوناگون سعی کردند شهر مشهد را به کنترل کامل خود درآورند. در سال 1912، روسیه حرم امام رضا را بمباران کرد و در سال 1994 (سال 1373 خورشیدی) نیز یک بمب در حرم منفجر شد و تعدادی از مردم را کشت.
همچنین مشهد در طول تاریخ ایران نقشهای سیاسی زیادی را ایفا کرده که رهبران مذهبی هدایت آن را به عهده داشتهاند. استان خراسان در گذشته بزرگتر بوده است و مرزهای آن در آن سوی ایران و در کشورهای همسایه قرار داشت. مشهد به بزرگترین شهر این استان تبدیل شد. امروزه، این شهر در شرق کشور بزرگترین شهر ایران به حساب میآید.
مشهد کجاست؟
شهر مشهد مرکز استان خراسان رضوی است و در شمال شرق ایران قرار دارد. مشهد از شمال به شهرستان کلات، از جنوب به تربتحیدریه، از غرب به نیشابور و از شرق به سرخس و تربتجام منتهی میشود. موقعیت مکانی مشهد را در نقشه زیر مشاهده میکنید:
سخن پایانی
مشهد، با تاریخ غنی و تأثیرات عمیق فرهنگی، بیش از یک مقصد زیارتی است؛ این شهر، پنجرهای به دل تاریخ و فرهنگ ایران است. صنعت گردشگری مذهبی و فعالیتهای صنعتی و کشاورزی مشهد، آن را به یکی از مهمترین شهرهای اقتصادی ایران تبدیل کردهاند. از آب و هوای نیمهخشک تا مسیرهای زیارتی و طبیعی، شهر مشهد فرصتهای فراوانی برای کاوش و تجربه دارد و مطمئناً در هر سفری خاطرات به یادماندنی برای بازدیدکنندگان به جای خواهد گذاشت. در کنار زیارت بازدید از جاهای دیدنی مشهد را نیز از دست ندهید.