آیا به دنبال کشف یک گنجینه تاریخی در ایران هستید؟ شهر زنجان، با داشتن طولانی‌ترین بازار سرپوشیده کشور و منظره‌های کوهستانی بی‌نظیر، منتظر شماست. در این مقاله، شما را با جغرافیای منحصر به فرد و تاریخ غنی این شهر آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید تا دریابید چرا زنجان مقصدی ایده‌آل برای علاقه‌مندان به تاریخ و طبیعت است و با جاهای دیدنی زنجان آشنا شوید.
جغرافیای شهر زنجان
زنجان یکی از شهرهای ایران در بخش شمال غربی کشور قرار گرفته است که مرکز استان نیز هست. این استان از بخش شمالی با استان‌های اردبیل و آذربایجان شرقی، از قسمت شمال شرقی با استان گیلان، از شمال غرب نیز با استان آذربایجان غربی، از بخش جنوبی با استان همدان و از غرب و جنوب غرب با استان کردستان و از شرق با استان قزوین همجوار است. به طور کلی، این استان از سکونتگاه‌های آذری‌ها محسوب می‌شود.
استان زنجان 1638 متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است. اوضاع جوی و شرایط اقلیمی منطقه در این شهر بر حسب پستی و بلندی ها کاملا متغیر است. در مجموع ارتفاعات این استان دارای آب و هوای سرد کوهستانی به همراه زمستانهای پر از برف هستند ولی در تابستان معتدل و خشک می باشند. آب و هوای زنجان نیز از این امر مستثنی نیست.
در این میان دره های قزل اوزن دارای آب و هوای معتدل تری هستند و زمستان های آن معتدل و تابستان هایشان نسبتا گرم است. جلگه هایی که مابین ارتفاعات قرار گرفته اند نظیر جلگه سجاس، منطقه قشلاقات اقشار و قسمت سفلای زنجانرود دارای آب و هوای معتدل تری هستند.
بر اساس آمار و گزارشات سازمان هوا شناسی ایران در ده سال اخیر میانگین حداکثر درجه حرارت سالانه ۱/۳۷+ درجه سانتیگراد و میانگین حداقل درجه حرارت سالانه ۵/۱۹- درجه سانتیگراد بوده است.
استان زنجان از نظر شکل ظاهری زمین، دو منطقه كوهستانی و جلگه ای را در بر گرفته است. اکثر شهرهای این استان در دامنه کوه ها و دشت های بین رشته کوه ها و مناطق كوهستانی قرار گرفته اند.
اقليم این استان به طور غالب نیمه خشک فرا سرد (۵۲%) و سرد (۱۸%) است كه این دو نوع حدود ۷۰ % درصد سطح استان را می پوشاند. تیپ اقلیمی غالب که نيمه خشک فرا سرد است دارای درجه حرارت متوسط ماهانه در سردترین ماه سال کمتر از ۷- درجه سانتیگراد است. بیشترین درجه حرارت مربوط به گرمترین ماه سال مابین ۸ الی ۱۴ درجه سانتیگراد است.
تعداد روزهای یخبندان استان در حدود ۱۰۰ روز می باشد كه بیشترین فراوانی روزهای يخبندان در بهمن ماه ۲۵ روز است. در مجموع می توان گفت كه در استان زنجان ۶ ماه از سال يخبندان اتفاق می افتد. میزان بارندگی استان به طور میانگین، ۳۰۴ ميليمتر در سال بوده است.
جاذبه های گردشگری زنجان به دلیل آب و هوای دلچسب آن شکل گرفته اند و این شهر در طول تاریخ محل زندگی مناسبی تشخیص داده شده است.
راه‌های ارتباطی به شهر زنجان
برای رفتن به زنجان، گزینه‌های متعددی از جمله هواپیما، سفر جاده‌ای و قطار امکان پذیر است.
- هواپیما
زنجان یک فرودگاه بین‌المللی دارد که فقط در فصل حج پرواز مستقیم به سمت مکه و مدینه را انجام می‌دهد. در سایر زمان‌های سال تنها مسیر پروازی این فرودگاه به سمت مشهد است.
- قطار
راه‌آهن تهران-تبریز از شهر زنجان می‌گذرد. البته از اکثر خطوط راه‌آهن می‌توانید به زنجان سفر کنید و قطار گزینه‌ی خوبی برای سفر است.
- اتوبوس
از بسیاری از شهرهای ایران می‌توان به صورت مستقیم به زنجان سفر کرد. همچنین تمامی اتوبوس‌هایی که از سمت تهران به شهرهای شمال غربی ایران عازم هستند، از زنجان می‌گذرند. از خود شهر زنجان هم به شهرهایی نظیر تهران، تبریز، قم و رشت … اتوبوس‌هایی در ساعات مختلف شبانه‌روز موجود می باشند.
- خودروی شخصی
سفر با خودروی شخصی به سمت شهر زنجان از طریق آزادراه صورت می گیرد و تقریبا سه ساعت تا تهران فاصله دارد. فاصله زنجان تا تهران حدود ۲۹۰ کیلومتر است. این مسیر شامل اتوبان زنجان-قزوین و قزوین-کرج و کرج-تهران است.
جمعیت و اقتصاد این شهر
در نتیجه سرشماری سال 95، جمعیت کل استان زنجان یک میلیون و 57 هزار و 461 نفر برآورد شد.
شرایط جغرافیایی مشتمل بر تنوع آب و هوایی، برخورداری از منابع آب و حاصلخیزی خاک، این استان را به صورت یک منطقه مناسب کشاورزی درآورده است. بعضی از محصولات كشاورزی و باغی این استان، از نظر مقدار سطح زیر کشت و تولید، از جمله انگور مقام اول را در کشور دارد.
كشاورزی به صورت‌های دیمی و آبی انجام می‌گیرد و در حدود 65 درصد زمین‌های زیر کشت استان را زمین‌های دیم تشکیل می‌دهند كه بیشتر در نواحی کوهپایه‌ای و دامنه کوه ها قرار دارند.
در حال حاضر، استان زنجان یکی از قطب‌های مهم كشاورزی و دامداری غرب كشور به شمار می‌آید. انواع فعالیت در هر دو بخش به دو شیوه صنعتی و سنتی انجام می‌شود. از دیگر بخش‌های صنعت این شهر دامپروری است. استان زنجان در زمینه دامپروری صنعتی و تولید گوشت و شیر، در سطح كشور، جایگاه درخور توجهی دارد و یکی از مهم‌ترین مراکز مرغداری محسوب می‌شود.
در بخش صنعت و معدن نیز استان زنجان به دلیل هم‌جواری و نزدیکی به استان‌های تهران و گیلان كه با محدودیت‌های توسعه و گسترش واحدهای صنعتی روبه‌رو هستند، از امکانات توسعه صنعتی برخوردار شده است. معادن فعال زیادی در این استان موجود است و در بخش صنعت، صنایع کارخانه‌ای فلزی، شیمیایی، دارویی، غذایی، ریسندگی و بافندگی، ساختمانی، الکتریکی، چوبی و سلولزی فعال هستند. صنایع دستی استان نیز قابل‌توجه و از اهمیت ویژه‌ای در سطح كشور برخوردار است.
تاریخ شهر زنجان
حمدالله مستوفی، تاریخ‌نگار معروف، بنیاد شهر زنجان را از اردشیر بابکان، سر دودمان ساسانیان می داند و نام نخستین این شهر را شهین ذکر کرده است.
شهر زنجان در دورانهای مختلف محل اسکان طوایف مختلف ترک زبان بوده است و اوج شکوفایی زنجان در دوره سلجوقیان می باشد. در آن دوره، بسیاری از وزرا و دانشمندان از این شهر سر بر آوردند. در حمله مغول ها، ترکان سلجوقی زنجان مقاومت بسیاری از خود نشان دادند. توغو سردار معروف این شهر نیز در این دوران زندگی می کرد.
شهر زنجان تا اواخر قرن نهم هجری قمری غیر مسکون و مخروبه بوده است. در دوران صفویه که آرامش نسبی در منطقه‌ها حاکم شد، شهر تجدید بنا شد و مجدداً تکاپوی حیات در آن آغاز گشت.
حال با توجه به متون تاریخی و بررسی‌های باستان‌شناسی معلوم می‌شود شهر زنجان قدمتی سه هزار ساله دارد، اما در دوره‌های مختلف بر اثر هجوم دشمن تخریب و به مرور شهر جدید بر روی خرابه‌های قدیمی احیا شده است. همین امر موجب پدید آمدن جاذبه های گردشگری زنجان گشته است که طرفداران بسیار دارد.
زنجان کجاست؟
زنجان یکی از شهرهای شمال غربی کشور و مرکز استان زنجان است. استان زنجان در نیمه‌ی شمالی‌اش با استان‌های گیلان، اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی، و در نیمه‌ی جنوبی با استان‌های قزوین، همدان و کردستان همجوار است. موقعیت مکانی دقیق زنجان را در زیر مشاهده می‌کنید:
سخن پایانی
در پایان، شهر زنجان با داشتن جاذبه‌های تاریخی فراوان، مناظر طبیعی چشم‌نواز و تنوع آب و هوایی، مکانی بی‌نظیر برای علاقه‌مندان به ماجراجویی است. بازدید از جاهای دیدنی زنجان، فرصتی برای تجربه یک سفر فرهنگی و تاریخی عمیق است. پس اگر به دنبال یک تجربه سفر غنی و متفاوت در ایران هستید، زنجان را در لیست مقاصد خود قرار دهید.
