بنا بر گزارش "دستی بر ایران" و به نقل از سایت "شهر فرش"، قبل از اقدام برای خرید لازم است که درباره فرش ماشینی، جنس الیاف، تراکم و ... اطلاعات کافی داشته باشید. در این مطلب با این ویژگی‌ها بیشتر آشنا خواهید شد.
فرهنگ خانه ایرانی با فرش پیوند دیرینه‌ای خورده است و نمی‌توان قالی را از آن جدا کرد. ایران مهد رنگ‌ها و نقش‌های زیبا و متنوع است. از هر نقطه‌ای از این سرزمین، هنری برخواسته که تنها منحصر به‌فرد همان منطقه است.
بسیاری فکر می‌کنند این تنوع و زیبایی تنها در دل قالی‌های دستبافت نهفته است. اما هنر ایرانی در عصر ماشینی فراتر از آن رفته است که تنها محدود به هنر دست باشد. نمونه‌ای محبوب و با اصالت قالی ایرانی، فرش ماشینی است.
فرش ماشینی برخلاف نوع دستبافت با دستان هنرآفرین بافندگان بافته نمی‌شود. دستگاه‌ها و ابزارآلات پیشرفته در کارخانجات صنعتی کمک می‌کنند تا هر ایرانی با هزینه‌ای بسیار کمتر نسبت به قالی دستبافت بتواند نقش‌ها و طرح‌های زیبایی را در دل خانه خود داشته باشد.
درست است که تقریبا تمام شما از لحظه تولد با قالی ایرانی مواجه بوده‌اید اما این موضوع به معنای دانستن همه چیز درباره فرش ماشینی نیست. ما در این مطلب شما را با آن آشنا می‌کنیم تا با شناختی مناسب برای زینت بخشیدن به خانه خود تصمیم بگیرید.
شانه و تراکم چیست؟
قبل از دانستن همه چیز درباره فرش ماشینی باید با دو اصطلاح شانه و تراکم آشنا شوید. کیفیت هر قالی دستگاهی به کمک این دو مشخص می‌شود. این دو ویژگی به تراکم‌های طولی و عرضی قالی اشاره دارند.
هرچه شانه و تراکم فرش بالاتر باشد، ظرافت و کیفیت آن بالاتر است و طرح‌های متنوع‌تری را در ضخامت کمتر به مشتریان ارائه می‌دهد.
تراکم فرش
تراکم طولی فرش به‌صورت مختصر تنها با کلمه تراکم شناخته می‌شود. تعداد گره‌های رنگ موجود در هر یک متر از طول فرش را تراکم آن مشخص می‌کند. این تراکم‌ها با توجه به نوع بافت و دستگاه متفاوت هستند.
تراکم فرش‌های موجود در بازار که توسط کارخانه‌ها در ایران تولید می‌شوند به این صورت است: ۷۰۰، ۸۰۰، ۹۰۰، ۱۰۰۰، ۱۴۰۰، ۲۵۵۰، ۳۰۰۰، ۳۲۰۰، ۳۶۰۰ و ۴۵۰۰ رج.
شانه فرش
افراد تراکم عرضی فرش را با عنوان شانه می‌شناسند. تعداد شانه فرش را میزان گره‌های رنگ در یک متر از عرض آن تعیین می‌کند.
با توجه به کیفیت ابزارآلات صنعتی و میزان پیشرفته بودنشان، فرش‌ها را در شانه‌های متنوعی روانه بازار می‌کنند. از جمله آنها می‌توان به 320، 350، 370، 400، 440، 500، 700، 1000، 1200 و 1500 شانه اشاره کرد.
جنس الیاف انواع فرش ماشینی
نه تنها فرش ماشینی که قالی‌های دستبافت را نیز با کمک الیاف‌های متنوعی می‌بافند. این الیاف نه تنها بر کیفیت و ویژگی‌های فرش بلکه در قیمت‌گذاری آن هم نقشی اساسی دارند. از جمله الیاف‌های رایج در کارخانه‌ها می‌توان به پشمی، آکریلیک، پلی‌استر، پلی‌پروپیلن و نایلونی اشاره کرد.
اگر می‌خواهید همه چیز را درباره فرش ماشینی بدانید در ادامه به معرفی انواع الیاف‌ها می‌پردازیم.
فرش پشمی
یکی از الیاف‌های طبیعی که در بافت فرش به‌کار می‌رود پشمی است. این الیاف از پشم گوسفند به‌دست می‌آید و بسیار بادوام است.
فرش‌های پشمی به دلیل عدم جذب گرد و غبار و نرمی یکی از محبوب‌ترین‌ها در میان مردم هستند. استحکام، قدرت جذب گرما و راحتی در شستشو از دیگر دلایل استفاده از قالی پشمی است.
الیاف‌های پشمی به دو صورت خالص و ناخالص استفاده می‌شوند. در پشم ناخالص 20 درصد نایلون یا پلی‌پروپیلن وجود دارد که به پشم ترکیبی نیز معروف است.
فرش آکریلیک
الیاف آکریلیک به‌صورت خالص وجود ندارد. در کارخانه‌ها در بیشتر موارد از ترکیب آن با پشم برای بافت قالی استفاده می‌کنند. نتیجه آن باعث شده است تا ظاهر فرش آکریلیک شبیه پشمی بوده و از ویژگی‌های آن نیز بهره برده باشد.
فرش آکریلیک در برابر رطوبت، کپک و رنگ‌پریدگی مقاوم است اما در صورت مجاورت با مواد شیمیایی قلیایی به رنگ قهوه‌ای درمی‌آید.
فرش پلی‌استر
ویژگی اصلی فرش‌های پلی‌استر ظاهر براق آنها است. به علت ظاهر براق این الیاف امکان بافت فرش‌های رنگی در طرح‌های متنوعی با آن وجود دارد.
الیاف پلی‌استر سلول‌های بسته‌ای دارند. این باعث شده تا این فرش‌ها در برابر نفوذ لک و آلودگی مقاومت پیدا کنند. به همین دلیل آنها در میان مردم محبوبیت زیادی دارند.
فرش پلی‌پروپیلن
یکی از الیاف‌هایی که سهم عمده‌ای از تولیدات بازار دارد، پلی‌پروپیلن است. این الیاف که با نام الفین نیز شهرت دارد، انتخاب بسیاری مناسبی برای مناطق مرطوب است. زیرا این فرش‌ها در رطوبت و کپک مقاوم بسیار بالایی از خود نشان می‌دهند.
از دیگر ویژگی‌های فرش پلی‌پروپیلن می‌توان به ضد لک بودن، راحتی در شستشو و نرمی اشاره کرد. به‌همین دلیل این قالی می‌تواند انتخاب مناسبی برای اتاق کودکان شما باشد.
فرش نایلونی
فرش‌های نایلونی با در دست داشتن دو سوم سهم بازار از فرش‌های ماشینی، در رنگ‌های متنوع و زیبا تولید بسیار بالایی دارند. ویژگی متفاوت و اصلی این قالی تحمل بالای آن در برابر وزن سنگین است. شما می‌توانید وسایل و مبلمان خود را روی آن فرش‌ها قرار دهید، بدون آن‌که نگران آسیب دیدن آن باشید.
از دیگر ویژگی‌های این فرش می‌توان به مقاومت بالا در برابر گرد و خاک و کپک اشاره کرد. کم شدن کیفیت رنگ آن در طول زمان و رنگ پریده به‌نظر آمدنش از مواردی است که از محبوبیت آن می‌کاهد. با این‌حال نایلون از گران‌ترین الیاف‌های مصنوعی موجود در بازار است و چیزی از ارزش آن کم نمی‌کند.
سخن نهایی
بیان همه چیز درباره فرش ماشینی در حالی که دنیای آنها بسیار گسترده و وسیع است، محال به نظر می‌رسد. ما در این مطلب تنها سعی کردیم شما را با اصلی‌ترین و پایه‌ای‌ترین چیزهایی که باید درباره آنها بدانید آشنا کنیم.
توجه به میزان تراکم و شانه فرش و نوع الیاف آن از ابتدایی‌ترین کارهایی است که قبل از خرید آن باید انجام دهید اما همه چیز نیست. کیفیت و طول عمر فرش شما را تنها این موارد تعیین نمی‌کنند. این شما هستید که با نگهداری درست از قالی منزلتان ماندگاری آن را تعیین خواهید کرد.
فراموش نکنید با بالاترین تراکم و بهترین نوع الیاف نیز فرش شما از نور مستقیم آفتاب آسیب خواهد دید. با نصب پرده و سر و ته کردن منظم فرش به عمر آن بیفزایید.
