باغ فتح آباد از جمله باغ های زیبا و از جاهای دیدنی کرمان است که در اختیارآباد این شهر و 17 کیلومتری مرکز آن قرار دارد. این باغ به سبب وجود قناتی که از میانه آن می گذشت، روزگاری رونق بسیار داشت. سپس، با خشک شدن قنات بیشتر درختان آن از میان رفتند.
به دلیل محبوبیت زیادی که این باغ دارد، تلاش بر این بود که مجموعه ای مشابه آن نیز ایجاد کنند. بدین ترتیب، مجموعه جهانی باغ شاهزاده ماهان به وجود آمد. البته، لازم به ذکر است که طی مرمتی که در سال های اخیر بر روی باغ فتح آباد انجام گرفته است، تا حدودی زیبایی گذشته خود را بازیافته است.
باغ فتح آباد کرمان کجاست؟
باغ بیگلربیگی یا فتح‌آباد در 17 کیلومتری شمال غرب شهر کرمان در منطقه اختیارآباد قرار گرفته است. اگر از مرکز شهر خود را به بلوار امام‌رضا برسانید و از آنجا به بلوار قائم و جاده زنگی‌آباد بروید، پس از حدود نیم‌ساعت به جاده فتح‌آباد خواهید رسید. از آنجا، عمارت باشکوه فتح‌آباد را از دور خواهید دید.
تاریخچه ساخت باغ و عمارت فتح آباد کرمان
این باغ به همراه عمارت موجود در آن در قرن نوزدهم میلادی و در دوره قاجار، توسط شخصی به نام فضل علی خان میرپنجه قراباغی به وجود آمد. به دلیل اینکه او به فضل علی خان بیگلربیگی شهرت داشت باغ مزبور به نام عمارت بیگلربیگی نیز شناخته می شد. در واقع، بیگلربیگی لقبی بود که به حاکمان شهر داده می شد.
ایجاد این باغ در زمان حکومت محمد شاه قاجار شروع شد و ۵ سال بعد به پایان رسید. حاکمان بعدی از باغ مزبور به عنوان مکانی برای استراحت و تفریح استفاده می کردند.
پس از گذشت مدتی، باغ فتح آباد رونق خود را از دست داد. این باغ هم اکنون از جمله املاک وقفی شهر کرمان می باشد و زیر نظر اداره کل موقوفات و امور خیریه استان کرمان اداره می شود.
با این وجود، در طی سال های اخیر، باغ مزبور زیر نظر سازمان میراث فرهنگی شهر کرمان مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. بدین ترتیب، این باغ با نورپردازی زیبای شب و امکانات متعدد از قبیل رستوران و چایخانه به عنوان مکانی برای استراحت و تفریح گردشگران استفاده می شود. نورپردازی های زیبای این باغ به هنگام شب بسیار تماشایی هستند.
ویژگی های باغ و عمارت بیگلربیگی
این باغ زمینی در حدود ۱۳ هکتار را دربرمی گیرد که ۱۵۰۰ مترمربع از آن جهت ساخت عمارت استفاده شده است. این عمارت دو طبقه که در انتهای شمالی باغ قرار دارد، متشکل از طاق نماهایی در دو طرف و اتاق های ۵ دری، سه دری و اتاق شاه نشین می باشد. عمارت مزبور با استفاده از مصالحی همچون خشت خام و گل ساخته شده و نمای خارجی آن با لایه ای نازکی از گچ پوشانده شده است.
علاوه بر آن، عمارت بیگلربیگی دارای سردری است که در بالای آن چندین روزنه مشاهده می گردد. در گذشته، در داخل این روزنه ها ذره بین هایی کار گذاشته می شد تا با انعکاس نور چراغ، روشنایی بیشتری ایجاد کنند.
در بالای این سردر کتیبه ای گچی نیز وجود دارد که بر روی آن آیاتی از قرآن با خط نستعلیق نوشته شده است. همچنین، در مجاورت این آیه ها تاریخ ۱۳۱۰ هجری قمری مشاهده می شود که به احتمال زیاد تاریخ مرمت آن را نشان می دهد.
با ورود از این سردر به قسمت داخلی این عمارت وارد می شویم که دارای بخش های مختلفی نظیر موزه حکام و اتاق نقاشی می باشد. هرکدام از این بخش ها ویژگی های منحصر به فردی دارند که در زیر به اختصار شرح می دهیم:
- موزه حکام: در این موزه زندگینامه و تصاویری از حاکمان قبلی شهر کرمان در معرض نمایش قرار دارند
- اتاق نقاشی: این اتاق که درگذشته به عنوان مکانی برای اقامت حاکم شهر مورد استفاده قرار می گرفت، دارای نقاشی های نفیسی است. تمامی این نقاشی ها با استفاده از آب طلا طراحی شده اند و بسیار با ارزش می باشند.
سایر قسمت های این باغ
لازم به ذکر است که باغ فتح آباد کرمان، علاوه بر عمارت مذکور دارای قسمت های دیگری نیز هست که به شرح هرکدام می پردازیم:
- عمارت چهار فصل: این عمارت که در فاصله ۳۰ متری از عمارت اصلی واقع شده است، ساختمانی یک طبقه دارای گنبد مرکزی و ایوان های ستون دار می باشد. عمارت مزبور دارای آجرکاری ها و گچکاری های بسیار زیبایی نیز است. امروزه، این عمارت برای برگزاری جشن ها و مراسم مختلف اجاره داده می شود.
- ساختمان های جنوبی عمارت اصلی: در قسمت جنوبی عمارت اصلی حیاطی مستطیل شکل وجود دارد که در اطراف آن اتاق هایی مشاهده می گردد. ورودی برخی از این اتاق ها از عمارت اصلی صورت می گیرد، در حالی که ورودی برخی دیگر از آنها در حیاط مستطیل شکل واقع شده است.
- زمین های کشت داروهای گیاهی: می توان ادعا کرد که بزرگترین مجموعه کشت گیاهان دارویی در این باغ واقع شده است. این مجموعه دارای تنوع گیاهی بسیار زیادی می باشد و در مرکز توجه گردشگران قرار دارد. با توجه به خشک شدن قناتی که برای آبیاری باغ مزبور استفاده می شد، این زمین ها به وسیله چاه و آب شیرین کن های نصب شده در مجموعه آبیاری می شوند. در مجموعه مزبور ۴۰۰ نوع گیاه دارویی کشت می شود که هر کدام خواص دارویی متفاوتی دارند. این گیاهان دارویی پس از چیده شدن در بازار کرمان به فروش می رسند. بهتر است بدانید که گیاهان دارویی از جمله سوغاتی های شهر کرمان هستند که عمده آنها از این مجموعه تامین می شوند.
- حوض آب: وجود حوضی در قسمت مرکزی باغ از ویژگی خانه های ایرانی می باشد. عمارت بیگلربیگی نیز از این قاعده مستثنا نیست. در مرکزیت باغ این عمارت حوضی در ابعاد ۵ × ۶۰ متر مربع مشاهده می گردد. این حوض در گذشته توسط قنات مرکزی باغ فتح آباد پر آب می شد. سپس، با خشک شدن قنات، آب آن کم و به تدریج خشک شد.
- درختان قدیمی باغ فتح آباد: از بین درختان زیبای باغ فتح آباد تنها ۵ عدد از آنها سالم باقی مانده اند که درختانی بلند و تنومند می باشند.
حتما از باغ فتح آباد و قسمت های مختلف آن دیدن کنید
باغ فتح آباد به همراه عمارتی که در بخش شمالی آن قرار دارد، از جمله آثار تاریخی زیبایی است که از دوره قاجار به یادگار مانده است. این باغ به دلیل زیبایی هایی که دارد و نورپردازی های ویژه ای که برای آن صورت گرفته است، از جمله مقاصد گردشگری کرمان به شمار می رود.
چنانچه از طرفداران گردشگری میراث فرهنگی هستید و قصد سفر به این شهر را دارید، بازدید از باغ مزبور را از دست ندهید. ″دستی بر ایران″ ضمن معرفی جاذبه های گردشگری کرمان پیشنهاد می کند که از باغ فتح آباد در دو بازه زمانی روز و شب بازدید کنید.
نشانی باغ فتح‌آباد و دسترسی به آن
باغ فتح آباد در 17کیلومتری از مرکز شهر کرمان، به آدرس میدان آزادی، بلوار جمهوری، بلوار هوانیروز و در منطقه‌ی اختیارآباد واقع است. موقعیت مکانی دقیق این باغ را در زیر مشاهده می‌کنید:
پرسش‌های متداول درباره باغ فتح آباد
اگر پاسخ پرسش‌های خود را در موارد زیر پیدا نکردید، از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست، سوالهایتان را با ما در میان بگذارید. ما در اولین فرصت به آنها پاسخ خواهیم داد.
باغ فتح آباد کرمان به دست چه کسی ساخته شد؟
باغ فتح آباد را فضل‌علی خان میرپنجه قراباغی (بیگلربیگی) ساخته که از حاکمان کرمان در دوره‌ی قاجاریه بوده است.
نام دیگر باغ فتح آباد کرمان چیست؟
این باغ را با توجه به لقب سازنده‌ی آن که حاکم و به‌عبارتی بیگلربیگی کرمان بوده است به نام عمارت بیگلربیگی نیز می‌شناسند.
باغ فتح آباد کرمان چه امکانات و بخش‌هایی دارد؟
مجموعه‌ی باغ فتح آباد شامل عمارت اصلی، عمارت چهارفصل، ساختمان‌هایی در جنوب عمارت اصلی و زمین‌های کشت گیاهان دارویی است. موزه‌ی حکام و اتاق نقاشی در عمارت اصلی هستند و از عمارت چهارفصل برای برگزاری جشن‌ها و مراسم‌ها استفاده می‌شود.
عمارت باغ فتح آباد چه ویژگی‌های معماری دارد؟
ساختمان دوطبقه‌ی عمارت اصلی از خشت خام و ملات گل ساخته شده است که روی آن را گچ‌اندود کرده‌اند. دو طرف عمارت، تاق‌نماها و اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری قرار دارند. بالای سردر ورودی روزنه‌هایی قرار دارد که زمانی درون آنها ذره‌بین گذاشته می‌شد تا با انعکاس نور چراغ‌ها، داخل اتاق‌ها روشن شود.
