شهر زیرزمینی نوش آباد در نزدیکی کاشان

شهر زیرزمینی نوش آباد (اویی) یکی از چندین شهر زیرزمینی روزگاران قدیم ایران است که شاید نامش را پیشتر هم شنیده باشید. این سکونتگاه زیرزمینی در زیر شهر نوش آباد، در نزدیکی کاشان قرار دارد و به نوعی کلیه خانه های قدیمی روی زمین را به یکدیگر متصل می سازد.

امروزه برای بازدید از این مکان دیدنی، راه پله ای از سطح کوچه منتهی به آب انباری می شود که از دوره صفوی (قرن های 16 تا 18 میلادی) به جا مانده است. این یکی از ورودی های شهر زیرزمینی باستانی است که از جاهای دیدنی کاشان به حساب می‌آید.

شهر زیرزمینی نوش آباد، به نام اویی

حداقل از 1500 سال پیش، در دوره ساسانیان، مردمان این بخش از ایران که از حمله برخی از مهاجمان خارجی می ترسیدند، به این فکر افتادند که چگونه می توانند از این مرگ ناخواسته بگریزند. فرار به کوه ها و تغییر سبک زندگی یکجا نشینی به کوچ نشینی، از گزینه های پیش روی آنها بود.

می دانید که یکجا نشینی پس از کوچ نشینی صورت می گیرد اما در ایران، به دلیل تهاجمات تحمیل شده به مردم، برعکس این روند هم اتفاق می افتاد.

برخی از ما در کتاب های تاریخ مان خوانده بودیم که زمانی که اعراب به ایران حمله کردند، مردم کاشان که توان مقاومت در برابر مهاجمان خارجی را نداشتند، شهر را ترک کردند و ناپدید شدند. این نقل قولی از یک کتاب تاریخ بود نه قصه های افسانه وار! با این حال، همیشه این سوال پیش می آمد که “این چه معنایی دارد؟ چه توجیح منطقی ای برای وجود شهر زیرزمینی اویی و نظایر آن هست؟”، پس از پیدا شدن این شهر باستانی زیرزمینی، پاسخ این پرسش داده شد.

یکی از ورودی های اصلی شهر زیرزمینی اویی در نوش آباد به ورودی آب انبار ساخته شده در دوره صفویه منتهی می شود. ماده ای که در آن زمان، برای عایق کردن آب انبار استفاده شده (ساروج)، به قدری محکم بوده که یک هفته طول کشید تا کارگران ساختمانی با استفاده از ابزارآلات مدرن بتوانند سوراخی در این دیوار (با ضخامت نیم متر) ایجاد کنند تا راهی برای ورود بازدیدکنندگان به داخل آب انبار باز کنند. در سمت چپ این حفره، دالانی برای رفتن به شهر زیرزمینی نوش آباد حفر شده است. می توانید از این حفره وارد شهر مستحکم زیرزمینی نوش آباد شوید.

ورود به شهر زیرزمینی اویی

ایرانیان باستان، از قبل، دانش لازم برای ایجاد چنین شبکه زیرزمینی ای از راهروها و آماده کردن آن برای سکونت موقتی در زمان حمله مهاجمان را داشتند. آنها با خلق چنین شبکه ای بیگانه نبودند. در حالی که در راهروهای شهر زیرزمینی نوش آباد قدم می زنید، و عرض و ارتفاع معابر را بررسی می کنید، به یاد کاریز ها (قنات ها) می افتید که سیستم مجرای آب زیرزمینی ای هستند که ایرانیان باستان ابداع کرده بودند.

مردم نوش آباد این سکونتگاه موقتی را در چهار طبقه زیر شهر خود حفر کردند که با چاهی در حیاط، به خانه هایشان متصل می شد.

عکس بالا، از ته یکی از این چاه های شهر زیرزمینی نوش آباد گرفته شده است. زمانی که اهالی نوش آباد خطر حمله مهاجمان به این منطقه را احساس کردند، به این چاه های منتهی به مخفی گاه هایشان وارد شدند. ته این چاه ها به شبکه متصلی از راهروها، اتاق ها، چاه های پایین تر و غیره منتهی می شدند. از بالا که نگاه کنید شبیه چاهی خشک در این شهر کویری به نظر می رسد.

عمق این چاه ها به گونه ای برنامه ریزی شده بود که به سطح ایستابی یا زمین مرطوب بر نمی خوردند، اما به قدری عمیق بود که به عنوان یک چاه معمولی پذیرفته شود. این چاه ها، مردم را به طبقه منفی یک هدایت می کرد. سه طبقه دیگر هم در زیر آن وجود دارد. به سخنی دیگر، مردم می توانستند از دست متجاوزان به شهرشان به داخل این چاه ها بروند و تا طبقه منفی چهار پایین تر بروند تا پناه بجویند.

آنها باید در شهر زیرزمینی نوش آباد به داشتن آب و غذا هم فکر می کردند. بنابراین، باید ذخایر مواد غذایی هم وجود می داشت. نور و هوا دو عامل ضروری و مهم دیگر برای مردمانی بودند که باید در دوره اختفا در آنجا می ماندند.

راهروها و اتاق های شهر زیرزمینی اویی در نوش آباد

مردم، وقتی به شبکه زیرزمینی اتاق ها و راهروهای شهر زیرزمینی نوش آباد وارد می شدند، هر خانواده ای، فضای اختصاصی خود را داشت. این چیزی است که هر کسی با نگریستن در ساختار و معماری چنین راهروهای حفاری شده و چنین فضاهای کنده کاری شده ای، استدلال می کند.

از نقطه نظر انسانی و با در نظر گرفتن زندگی هولناک روی زمین و در حضور مهاجمان، مردم می توانستند در اینجا زندگی کنند. هر کسی، برای اتفاقاتی که در تاریخ پر تنش این کشور برای مردمانش رقم خورده، احساس تاسف می کند.

فقط تصور کنید که مجبور بودید خانواده خود را به داخل چنین حفره هایی ببرید و مدتی کوتاه یا طولانی را در چنین اتاق هایی بگذرانید و از آنها بخواهید که ساکت بمانند و برای نجات جان خود دعا کنند. تاریخ بشر، تعداد زیادی از چنین حملات وحشیانه ای را به خود دیده است. غیر نظامیان بی گناهی که در پیروزی و شکست نفعی نداشتند، جان خود را از دست می دادند. در هر حال، آنها جان می باختند، رنج می بردند یا از بین می رفتند.

از نقطه نظر نوآوری، زمانی که نیاز به بقا، شما را تحت فشار قرار می دهد، راه حلی برای چالش پیش رو خواهید یافت. به عنوان ملتی سخت کوش با هزاران سال پیشینه مهندسی و معماری، ایرانیان دست به کار ساخت شهر زیرزمینی نوش آباد شده بودند. به این ترتیب، آنها با به اجرا گذاشتن تجربیاتی که از دیگر پروژه ها یا موقعیت های مشابه به دست آورده بودند، موفق می شدند جان سالم به در ببرند.

از نقطه نظر مقاومت، ایرانیان همیشه نشان داده اند که در دفاع از خودشان و خلق زندگی در شرایط خصمانه و نامهربانانه، چقدر مصمم و با اراده هستند. سکونتگاه های واحه ای در دل بیابان ها، نمونه شگفت انگیزی از آوردن آب و زندگی به قلب ناکجا آبادها هستند.

زمانی که به ایرانگردی می پردازید و با یک قطعه زمین سرسبز در میانه صحرایی وسیع برخورد می کنید، باید سیستم کاریزی در آن اطراف وجود داشته باشد که چندین قرن پیش توسط پیشینیان ما برای آوردن آب به آن نقطه حفر شده است.

شهر زیرزمینی نوش آباد، اویی، تنها نمونه باستانی برای چنین مقاومت و شوق زنده ماندن نیست. شبکه های مشابه دیگری نیز در دیگر بخش های ایران پیدا شده اند. هنگامی که از آنها هم بازدید کنید، تصویر روشن تری از دردهای درگذشتگان و اشتیاق به زندگی در آنان خواهید یافت.

“دستی بر ایران” از شما دعوت می‌کند تا علاوه بر شهر زیرزمینی نوش‌آباد از سایر جاذبه‌های گردشگری کاشان نیز دیدن کنید.

شهر زیرزمینی نوش‌آباد کجاست؟

این شهر زیرزمینی در شهرستان آران و بیدگل و در بافت کنونی شهر نوش آباد قرار دارد. موقعیت مکانی دقیق این شهر زیرزمینی را در زیر مشاهده می‌کنید:

پرسش‌های متداول درباره شهر زیرزمینی نوش آباد

اگر پاسخ پرسش‌های خود را در موارد زیر پیدا نکردید، از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست، سوال‌هایتان را با ما در میان بگذارید. ما در اولین فرصت به آنها پاسخ خواهیم داد.