بنا بر گزارش "دستی بر ایران" و به نقل از سایت ایرتریدر، علاوه بر تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال، یک تحلیل دیگر نیز وجود دارد که برای سرمایه گذاری در بورس باید با آن آشنا شوید. اصولا ابزارهای دیگری هم در این مسیر هستند که باید بتوانید از آنها استفاده نمایید.
حتما بارها و بارها تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به گوش شما رسیده و فکر میکنید که حتما دانش عجیب و غریبی بوده و یادگیری آن نیازمند هوش بالایی باشد. اما در واقع اصلا اینگونه نبوده و به سادگی میتوانید اصول آن را یاد بگیرید. اما دانش تئوری شاید نتواند دردی از شما دوا کند. بلکه باید این دانش را با ابزارهای موجود و حتی اختصاصی ترکیب کنید، تست کنید و نهایتا به یک استراتژی معاملاتی مخصوص به خود برسید.
از آنجایی که ویژگیهای شخصیتی انسانها با یکدیگر متفاوت است، بنابراین استراتژی معاملاتی آنها نیز قطعا متفاوت خواهد بود. بعضی افراد صبور هستند، بعضی ریسک پذیر و بعضی به دنبال معاملات متعدد با سود کوچک هستند. ویژگیهای شخصیتی شما منحصر به خود شما بوده و تنها زمانی میتوانید در امر سرمایه گذاری موفق باشید که استراتژی اختصاصی خود را پیدا کرده و یا ایجاد کنید. اما برای ورود به بازار سرمایهگذاری، به چه دانشی نیاز دارید؟
آموزش سرمایه گذاری
آموزش مورد نیاز برای ورود به بازارهای سرمایه گذاری دنیا از جمله بورس و فارکس، عموما به دو دسته تقسیم بندی میشود: تحلیل تکنیکال و فاندامنتال (بنیادین). اما قسمت سومی هم در این آموزشها وجود دارد که در ادامه مقاله به آن خواهیم پرداخت. بد نیست بدانید که قسمت سوم آموزشهای سرمایهگذاری نسخهی تکمیلی دو دانش قبلی است و گام آخری است که به شما کمک میکند تا در مقولهی سرمایهگذاری و کسب سود موفق باشید.
تحلیل فاندامنتال چیست؟
در تحلیل فاندامنتال یا بنیادین، ارزش ذاتی یک دارایی با بررسی فاکتورهای مالی و اقتصادی مرتبط ارزیابی میشود. در این تحلیل، باید هر آنچه که بر ارزش دارایی اثرگذار است، از فاکتورهای کوچک اقتصادی (مثل وضعیت صنعت) تا فاکتورهای بزرگ (همانند کیفیت تیم مدیریتی) مطالعه شود. هدف نهایی این بررسیها، رسیدن به یک قیمت جدید و مقایسهی آن با قیمت فعلی آن دارایی است. پس از تحلیل فاندامنتال ممکن است مشخص شود که قیمت دارایی در حال حاضر، کمتر از ارزش واقعی یا بالاتر از ارزش واقعی بوده که معیار مناسبی برای تصمیم گیری در خصوص خرید یا فروش آن است.
عموما در تحلیل فاندامنتال، از مقیاس بزرگ به سمت مقیاس کوچک حرکت میکنیم. این بدان معناست که ابتدا شرایط کلی اقتصاد کشور (حتی جهان) بررسی شده و سپس رفته رفته به سمت خود شرکت و دارایی آن (مثلا سهام یک شرکت) حرکت میکنیم. در این تحلیل باید از اطلاعات عمومی ارائه شده توسط نهادهای معتبر (مثلا وزارت اقتصاد، یا صنعت، یا حتی بانکها) استفاده کرد. در تحلیل سهام شرکتها عموما از سود خالص، درآمد، چشم انداز رشد آتی، نرخ بازگشت، حاشیهی سود و دادههای تکمیلی استفاده شده تا زیرساخت شرکت و پتانسیل آن در آینده ارزیابی شود.
تحلیل تکنیکال چیست؟
بر خلاف تحلیل بنیادین، در تحلیل تکنیکال توجه کمتری به زیرساخت دارایی شده و ملاک ارزیابیها و تحلیلها صرفا حجم معاملات و قیمت آن است. در این تحلیل، عرضه و تقاضا و اثرگذاری آن در قیمت و حجم معاملات و همچنین نوسانات ایجاد شده، مطالعه میشود. از این تحلیلها عموما برای تولید سیگنالهای کوتاه مدت معاملاتی استفاده میشود. با این حال، تحلیل تکنیکال کمک میکند تا قوت یا ضعفهای آن دارایی را در مقایسه با بخشهای دیگر بازار (مثلا سهامهای دیگر)، شناسایی شود.
تنها با دانستن (در اختیار داشتن) تاریخچهی حجم و قیمت معاملاتی دارایی، میتوان تحلیل تکنیکال را عملی کرد و این مزیت بزرگ این روش تحلیلی است. بنابراین، از این تحلیل میتوان در همهی بازارها شامل سهام، معاملات آتی، معاملات کالاها، درآمدهای ثابت، جفت ارزها، فارکس و هر دارایی دیگری استفاده کرد. گفته میشود که این نوع تحلیل بر مبنای تئوری فردی به نام چارلز داو ایجاد شده که در اواخر قرن 1800 میلادی زندگی میکرده است.
تحلیل احساسات چیست؟
با گذشت زمان و پیشرفتهتر شدن دورههای آموزش سرمایه گذاری، یک بخش تکمیلی و مهم به آنها اضافه شد. این تحلیل مکمل با نام تحلیل احساسات معامله گران یا همان Sentiment Analysis معرفی شده است. در تحلیل تکنیکال، باور بر آن است که تمامی اطلاعات در خود قیمتها و حجم معاملات به نمایش درآمده است. اما واقعیت این است که بر اساس آمار و تحلیلهای انجام شده، باز هم ممکن است همهی معامله گران، تصمیم مشابهی نگیرند. ممکن است تحلیلهای شما صد درصد صحیح بوده و نشاندهندهی یک رشد عجیب در قیمتها باشد. اما تعداد تریدرها بسیار بیشتر از آن است که تصمیم محدود معامله گران، باعث تغییر روند شود. بنابراین، آنچه که اکثریت فکر کنند، اتفاقا خواهد افتاد. این نگرش، اساس تحلیل احساسات است که در وبسایت معامله گر ایرانی، کامل و شفاف آموزش داده شده است.
بعد از شناخت هر سه روش تحلیل و در حقیقت دانستن سرفصلهای مورد نیاز برای یادگیری سرمایه گذاری، بهتر است به سراغ ابزارها برویم. همانطور که حتی بهترین مهندسان بدون ابزار نمیتوانند هیچ چیزی را بسازند، سرمایه گذاران نیز بدون استفاده از ابزار خود، نمیتوانند در کسب درآمد موفق باشند. فارغ از اینکه در چه بازاری فعالیت میکنید، حتما باید ابزارهای استفاده شده برای تحلیل (و عملی کردن دانش) را بشناسید و در زمان مناسب و به روشی مناسب از آنها استفاده کنید.
ابزارهای سرمایه گذاری
اولین چیزی که به آن نیاز دارید، یک پلتفرم معاملاتی است. پلتفرم معاملاتی تاریخچهی معاملات دارایی های مختلف را به شما نمایش داده و علاوه بر آن، اکثر اندیکاتورهای مورد نیاز را در اختیارتان قرار میدهد. پلتفرمهای متعددی در دنیا وجود داشته که رایجترین آنها، متاتریدرهای 4 و 5 هستند. نسخهی معتبر داخلی این پلتفرم نیز توسط کارگزاری مفید و با نام مفیدتریدر ارائه شده است. در این پلتفورم، قیمت و سابقهی قیمتی و حجمی دارایی را میتوان به طرق مختلفی نمایش داد، اما رایج ترین روش بررسی سابقهی داراییها با استفاده از نمودار شمعی است.
در نمودار شمعی (در هر بازهی زمانی)، سایهی حمایت و مقاومت علاوه بر نقطهی باز شدن و بسته شدن کندل کامل مشخص بوده و اطلاعات ارائه شده توسط آن، بسیار بیشتر از نمودار خطی یا سایر نمودارها است. اکثر معامله گران حرفهای، از نمودار شمعی استفاده میکنند و توصیه میشود شما هم به تجربهی دیگران اعتماد کرده و کار خود را با بهرهگیری از این نمودار شروع کنید.
اندیکاتورها
اندیکاتورها بخش مهمی از تحلیل تکنیکال هستند، اما در تحلیل بنیادین هم کاربرد دارند. این ابزارهای مهم با استفاده از فرمولهای محاسبات ریاضی، نمودارها و خطوطی را برروی نمودار قیمت هر دارایی ترسیم میکنند. به صورت کلی، دو مدل اندیکاتور وجود دارد: پیشرو و دنباله رو یا همان پسرو. اندیکاتورهای پیشرو عموما همزمان با تغییرات قیمت یا حجم معاملاتی تغییر کرده و سیگنال را به تریدر میدهند. در نقطهی مقابل، اندیکاتورهای دنبالهرو با کمی تاخیر نسبت به تغییرات قیمت واکنش نشان میدهند.
کاربرد اندیکاتورها نیز به صورت کلی به سه قسمت تقسیم میشود. در کاربرد اول، اندیکاتور هشدارهایی را مبنی بر احتمال بروز یک اتفاق صادر میکنند. برای مثال، ممکن است بازار در حال تغییر روند باشد اما نتوان با نگاه کردن به قیمتها متوجه این موضوع شد، اما اندیکاتور بتواند آن را تشخیص دهد. در کاربرد دوم، از اندیکاتور به جهت پیشبینی روند آتی استفاده شده و کاربرد آخر نیز ارسال سیگنال تایید است. تریدرهای حرفهای، از چند اندیکاتور به صورت همزمان استفاده میکنند، به همین جهت نیز باید حداقل چند اندیکاتور سیگنال تایید ارسال کنند تا تریدر تصمیم نهایی را بگیرد.
یکی از اندیکاتورهای مهم که هم در تحلیل تکنیکال و هم در تحلیل فاندامنتال کاربرد دارد، ایچیموکو نام داشته که در این مقاله میتوانید با آن آشنا شوید. این اندیکاتور به قدری مهم است که تقریبا تمامی تریدرهای حرفهای، حتما قبل از اتخاذ تصمیم نهایی سیگنال صادر شده از آن را چک میکنند.
الگوهای سرمایه گذاری
در بخش دیگری از تحلیل تکنیکال (و تا حدودی فاندامنتال)، ابزار مهمی به نام الگوها وجود دارند. در تحلیل تکنیکال، باور بر این است که رفتار تریدرها باعث ایجاد الگو (شکل) در نمودار قیمتها (در نمودار شمعی) میشود. مهمترین الگوهایی که باید با آن آشنا شوید، الگوهای سر و شانه، مستطیل، پرچم، کف و سقف دوقلو هستند. با این حال، شاید مهمترین و قدرتمند ترین الگوی شناخته شده در بحث سرمایه گذاری، الگوی سر و شانه باشد که در این مقاله میتوانید بیشتر با آن آشنا شوید.
هر کدام از این الگوها که در نمودار قیمتی ایجاد شود، تا حد بسیار بالایی میتوان مطمئن بود که پس از آن قرار است چه اتفاقی رخ دهد. در حقیقت، الگوها هم در تحلیل تکنیکال و هم در تحلیل احساسات کاربرد داشته و بخش مهمی از دوره آموزش سرمایه گذاری هستند. این مقاله به همت متخصصان معامله گر ایرانی و با تکیه بر بیش از یک دهه فعالیت در بازارهای سرمایه گذاری تدوین و ارائه شده است.