به دنبال ماجراجویی در قلب خلیج فارس هستید؟ قشم، جزیرهای که به خاطر مناظر بکر و تنوع زیستی شهرت دارد، منتظر شماست. جزیره قشم با آب و هوای گرم و مرطوب خود و فرصتهای فراوان برای گردشگری، مقصدی ایدهآل برای کاوشگران طبیعت و علاقهمندان به تاریخ است. مطالعه در مورد جاهای دیدنی قشم و آشنایی با جغرافیای آن، شروعی جذاب برای آمادهسازی سفری به یادماندنی به این جزیره تاریخی و دیدنی ایران است.
جغرافیای قشم
این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمالشرقی به جزیره هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوب غربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی محدود میگردد.
نزدیکترین بندر در ساحل اصلی کشور به جزیره قشم، بندرعباس است که فاصله آن تا محل سربندر قشم ۸/۱۰ مایل دریایی (۲۰کیلومتر) است.
قشم در گروه سرزمین های گرم و مرطوب قرار می گیرد. رطوبت نسبی هوا در قشم بالاست. دمای متوسط سالانه جزیره قشم حدود 26 درجه سانتی گراد، با متوسط حداکثر و حداقل دمای روزانه به ترتیب 33 و 18 درجه سانتی گراد است. اختلاف درجه حرارت فصلی این جزیره بسیار زیاد است.
ارتفاع قشم از سطح دریا به طور متوسط 6 متر است. ميانگين رطوبت 66.3 درصد می باشد و میانگین بارش سالانه در قشم 183.2 میلیمتر است. بهترین زمان برای سفر به قشم فصول پاییز، زمستان و اوایل بهار است.
سفر به قشم از طریق هواپیما، ماشین شخصی، اتوبوس دریایی، اتوبوس زمینی و قطار امکان پذیر است.
- با هواپیما
سفر به قشم با هواپیما راحت ترین انتخاب است. مدت زمان سفر هوایی از تهران به قشم 1.5 ساعت است. شهرهای شیراز، اصفهان، مشهد و تهران به سمت قشم پرواز دارند. همچنین از قشم می توان به شهرهای دبی و مسقط نیز سفر کرد.
- با اتوبوس دریایی
اگر مبدا سفرتان بندرعباس باشد، می توانید از طریق اتوبوس های دریایی در اسکله شهید حقانی به قشم سفر کنید. مدت زمان این سفر تا قشم 50 دقیقه است.
- با اتوبوس زمینی
اگر مبدا سفر شما شهرهایی از استان فارس همچون شیراز، جهرم، لارستان، گراش، اوز، خنج و غیره یا شهرهای استان بوشهر باشد، می توانید با سوار شدن به اتوبوس از مسیر بندر پل وارد جزیره قشم شوید. این اتوبوس ها در قشم و درگهان (در فاصله نیم ساعت از قشم) توقف دارد. مدت زمان سفر در این حالت بسته به شهر مبدا متفاوت است.
- با قطار
سفر با قطار از تهران به بندر عباس 22 ساعت طول می کشد. پس از رسیدن به ایستگاه قطار بندرعباس، می توانید با تاکسی یا مینی بوس به سمت اسکله شهید حقانی بروید و سوار اتوبوس دریایی به سمت قشم شوید.
- با ماشین شخصی
مسیر اول: از مسیر یزد و سیرجان می توان به بندرعباس رسید و پس از آن با رسیدن به بندر پل می توان خودرو را با شناورهای خودروبر یا لندینگ کرافت به بندر لافت رساند. از بندر لافت تا قشم حدودا 80 دقیقه باید رانندگی کرد.
مسیر دوم: مسیر دوم از اصفهان و شیراز و جهرم و لار میگذرد. در این مسیر هم همانند مسیر اول باید به بندر پل رفت.
جمعیت و اقتصاد جزیره قشم
طبق سرشماری سال 1395 در ایران، جمعیت کل جزیره قشم ۱۴۸٬۹۹۳ نفر است.
بیش از 100 واحد صنعتی فعال در منطقه حضور دارند. این شرکت ها در زمینه ی ذوب روی، تولید آلیاژهای گوناگون، تولید لوله های صنعتی، انواع سیمان و غیره در جزیره قشم فعالیت می کنند.
افزون بر این کالاهایی نظیر توتون و تنباکو، نمک و ¬¬گوگرد، خاک سیمان، مواد پلاستیکی، کاغذ و مقوا، چدن و¬ فولاد و آهن، مصنوعات چدنی، سرب و راکتورهای هسته ای و دیگ های بخار آبگرم، ماشین آلات و قطعات آن در قشم تولید و به نقاط مختلف جهان صادر می شود.
اقتصاد قشم در بخش های گردشگری نیز بسیار فعال است و هرساله گردشگران فراوان داخلی و خارجی را به خود جذب می کند. مراکز تجاری متعددی در این جزیره وجود دارد.
تاریخ قشم
این جزیره در دوران ساسانیان ابرکاوان (Abarkāvān) خوانده میشده است. این نام به معنای «از تبار کاوه» می باشد. در سال های ۴۴–۶۴۳ میلادی فرماندار عرب بحرین و عمان، سپاهی را برای تسخیر این جزیره فرستاد و جنگی میان ایرانیان و اعراب در این جزیره رخ داد.
جزیره قشم در اوایل دوران پس از اسلام، سرزمینی شکوفا، پررونق و آباد با روستاها و کشتزارهایی پربار، درختان خرما و دیگر درختان میوه بود. این جزیره یک مرکز فعال دریانوردی – تجاری (و منبع آب شیرین برای کشتیها) بود.
نزدیک به اواخر عصر اموی، این جزیره به پناهگاه خارجیان مبدل شده بود. در حمله مغول به ايران، جزيره قشم به دست مغولها افتاد ولى سرانجام به تصرف اتابکان فارس درآمد و دوباره اهميت خاص خود را حفظ کرد.
پرتغالى ها از سال 1507 تا 1622 ميلادى بر هرمز و قشم مسلط بودند.
در سال 1622 ميلادى، در زمان شاه عباس صفوى، دولت ايران براى آزاد سازى قشم اقدام کرد. امامقلى خان سردار معروف ارتش صفوى توانست قشم را از حکومت پرتغالی ها آزاد سازد.
کمی بعد از اين تاريخ، سلطه هند شرقى انگليسى بر جزاير خليج فارس و تنگه هرمز و جزيره قشم اعمال شد و تا يک قرن و نيم ادامه يافت. در دوران افشاریه و زندیه بارها قشم به تصرف گروه های مختلف در آمد و آزاد شد.
دولت قاجاريه که در اوايل سده نوزدهم ميلادى سرگرم جنگهاى طولانى با روس بود، به طور کلى از خليج فارس غافل شد و انگلستان کمکم نفوذ خود را در اغلب جزاير از جمله جزيره قشم تقويت نمود.
پس از کشمکش های فراوان در این منطقه در دوران حکومت پهلوى اول و دوم، توجه بیشتری به جزایر خلیج فارس شد. در سال 1971میلادی، مأموران ايرانى به طور دائمى در جزاير ابوموسى، تنب بزرگ و تنب کوچک، مستقر شدند.
قشم کجاست؟
جزیره قشم در استان هرمزگان و در نزدیکی تنگه هرمز قرار دارد. این جزیره بزرگترین جزیره ایران و خلیج فارس است. قشم همجوار است با شهر بندرعباس. جزیره هرمز، جزیره لارک، جزیره هنگام و جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی از دیگر جزایر ایران در خلیج فارس و در همسایگی قشم هستند. موقعیت مکانی قشم را در زیر مشاهده میکنید:
سخن پایانی
در پایان، قشم با جذابیتهای طبیعی و تاریخی خود، بیشک یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری در ایران است. از آثار باستانی گرفته تا مناظر طبیعی خیرهکننده و فرصتهای فراوان برای تجربههای فرهنگی و تفریحی، جاهای دیدنی قشم برای هر سلیقهای چیزی برای عرضه دارد. سفر به جزیره قشم نه تنها امکان استراحت و تفریح را به شما میدهد، بلکه شما را با فصلی نوین از تاریخ و زندگی مردمان این خطه آشنا میکند.