بسیاری از مسافران پس از خرید بلیط قطار به دلایل مختلفی از قبیل تغییر برنامه‌‌هایشان یا منصرف‌شدن از سفر، قصد لغو بلیط را دارند. دراین‌صورت، آنها نگران هزینهی پرداختی خود هستند. جالب اینجاست که با کنسلکردن بلیط، بر طبق قوانین بخشی از مبلغ پرداختی مسافران به آنها بازگردانده می‌شود که این بازگشت هزینه با عنوان استرداد بلیط قطار شناخته می‌شود. در ادامه‌ی مباحث راهنمای خرید بلیط قطار، ضمن شرح فرایند استرداد، مراحل کنسلکردن بلیط به‌صورت آنلاین، قوانین کنسلی و علل لغو بلیط از طرف مسافران را بیان می‌کنیم.
استرداد بلیط قطار به چه معناست؟
استرداد بلیط قطار فرایندی است که مسافران می‌توانند در صورت منصرف‌شدن از سفر یا به دلایل دیگری، بلیط خود را لغو و مبلغ واریزی را به حساب خود برگردانند. مسافران باید هنگام خرید بلیط بررسی کنند که آیا سایت انتخابی آنها شرایط استرداد آنلاین را دارد یا خیر. این بدان جهت است که امروزه با وجود پیشرفت تکنولوژی، گاهی استرداد بلیط فقط به‌صورت حضوری انجام می‌شود و دردسرهای زیادی دارد. بدین منظور باید پرینت بلیط قطار را تهیه کنید و آن را به یکی از آژانس‌های گردشگری ببرید و منتظر بمانید تا روند کار طی شود. برای این کار مبلغی به‌عنوان جریمه نیز منظور می‌شود.
آمارها نشان می‌دهند که از 25 میلیون نفری که سالانه مسافرت با قطار را انتخاب می‌کنند، حدود 15 تا 20 درصد با مشکلات مربوط به استرداد بلیط روبه‌رو هستند. این افراد که درخواست لغو سفر یا تغییر زمان سفر را دارند، معمولاً به‌دلیل نبود شرایط لازم برای استرداد آنلاین با مشکلاتی مواجه می‌شوند. امیدواریم که مسئولان مربوط چاره‌ای برای این مشکل پیدا کنند؛ چرا که رفع این مشکل منفعتی دوسویه برای مسافران و ارائه‌دهندگان بلیط خواهد داشت.
مراحل استرداد آنلاین بلیت
بسیاری از سایت‌های فروش بلیت شرایط کنسلکردن بلیت و استراد آنلاین را نیز برای مسافران فراهم می‌کنند. برای انجام این کار باید مراحلی طی شود که در ادامه به شرح کامل آن می‌پردازیم. در بسیاری از سایت‌ها خواه برای خرید بلیت و خواه کنسلکردن آن، لازم است مسافران به عضویت آن سایت درآیند.
برای انجام عملیات استرداد، به سراغ سایتی می‌روید که پیش‌تر بلیط را از آن خریداری کرده‌اید. سپس، گزینه‌های «ثبت‌نام» و «ورود» را مشاهده می‌کنید. طبیعی است که پیش‌تر در این سایت ثبت‌نام کرده‌اید و اطلاعاتی نظیر نشانی ایمیل، کد ملی و شماره تلفن خود را ثبت کرده‌اید. بنابراین، برای طی‌کردن مراحل کنسلی و استرداد بلیط قطار، لازم است گزینه‌ی ورود را انتخاب کنید. سپس، مرحله‌به‌مرحله به‌صورت زیر پیش می‌روید:
پیداکردن بلیط مدنظر و مشاهده جزئیات آن
به قسمت داشبورد یا «سفرهای من» در سایت مدنظرتان وارد شوید تا تمامی بلیط‌های خریداری‌شده‌ی خود را مشاهده کنید. در این قسمت، روی بلیطی که قصد کنسلکردن آن را دارید کلیک کنید تا کادری به نمایش درآید. چنانچه بلیط شما یک‌‌طرفه باشد، فقط یک کادر و چنانچه این بلیط رفت‌و‌برگشتی یا دوطرفه باشد، دو کادر برایتان نمایش داده می‌شود. اگر تعداد بلیط‌های خریداری‌شده‌ی شما زیاد است، می‌توانید بلیط مدنظرتان را از طریق پرکردن کادر شماره‌ی سفارش و واردکردن تاریخ خرید بلیط در این قسمت، در زمان کوتاه‌تری پیدا کنید. پس از پیداکردن بلیط، روی گزینه‌ی «جزئیات سفارش و استرداد» کلیک کنید.
درخواست کد استرداد
در صفحه‌ی بعدی سایت، اطلاعات بلیط به نمایش درمی‌آید و گزینه‌ی «استعلام جریمه و استرداد» با رنگ متفاوت مشاهده می‌شود. زمانی که این گزینه را انتخاب کنید، از شما درخواست می‌شود که به سایت رجا (راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران) مراجعه کنید. روی گزینه‌ی ورود به سایت رجا کلیک کنید تا به این سایت منتقل شوید. در سایت رجا، قوانین کنسلی و استرداد بلیط قطار را مشاهده خواهید کرد. این قوانین را مطالعه کنید و در صورت نداشتن اعتراض، آن را تأیید کنید. سپس، با واردکردن اطلاعات اولیه نظیر کد ملی و شماره تلفن، می‌توانید روی گزینه‌ی «درخواست کد استرداد» کلیک کنید تا این کد به شماره‌ی موبایل شما ارسال شود.
واردکردن کد و رفتن به مرحله‌ی بعد
پس از کلیک بر روی گزینه «درخواست کد استرداد»، صفحه‌ای به نمایش درمی‌آید که کادری برای درج «کد استرداد» دارد. در این کادر، کد پیامک‌شده را وارد کنید و گزینه‌ی تأیید را بزنید. در صفحه‌ی بعدی از شما درخواست می‌شود کد امنیتی سایت را که حاوی حروف و عدد است، در کادر پایین آن وارد کنید. این کار را انجام دهید تا به مرحله‌ی بعد بروید.
مشاهده‌ی بلیط همراهان و میزان جریمه‌ی آنها
در این مرحله، بلیط‌هایی که برای همراهان خود رزرو کرده‌اید، به نمایش درمی‌آیند و میزان جریمه‌ی آنها مشخص می‌شود. تیک هرکدام از بلیط‌هایی که قصد کنسلکردن آن را دارید، فعال کنید و با زدن گزینه‌ی «تأیید و انتقال به بانک» به مرحله‌ی نهایی کنسلکردن بلیط بروید.
واردکردن شماره‌ی کارت و درخواست استرداد وجه
قوانین استفاده از کارت بانکی را مطالعه کنید و شماره‌ی شانزده‌رقمی کارت خود را وارد کنید که با این قوانین سازگاری داشته باشد. سپس، تصویر امنیتی را درج کنید و روی گزینه‌ی «استرداد وجه» کلیک کنید. با انجام این مراحل، مبلغ بلیط پس از کسر جریمه، طی 72 ساعت به حساب شما واریز می‌شود. اگر مبلغ به حسابتان واریز نشد، با سامانه‌ی رجا به شماره تلفن 1539 تماس بگیرید و موضوع را پیگیری کنید.
برخی سایت‌ها گزینه‌ای به نام «کیف پول» دارند که طی سه ساعت پس از لغو بلیط، مبلغ پرداختی مسافران به این کیف پول در پنل کاربری آنها واریز می‌شود. بدین ترتیب، مسافران می‌توانند بلیط دیگری را با استفاده از مبلغ کیف پول خود خریداری کنند.
قوانین استرداد
بر اساس قوانین استرداد بلیط قطار، برآورد میزان جریمه و هزینهی عودت‌داده‌شده به مسافران، بستگی به زمان کنسلکردن بلیط از طرف آنها دارد. در زیر درصدی از مبلغ بلیط که پس از کسر جریمه به شما بازگردانده می‌شود، در شرایط مختلف بیان شده است:
- کنسلکردن یک روز قبل از زمان سفر، ۹۰درصد هزینه؛
- کنسلکردن از ساعت ۱۲ ظهر روز قبل از سفر تا ۳ ساعت مانده به زمان حرکت، ۷۰درصد هزینه؛
- کنسلکردن از سه ساعت مانده به زمان حرکت تا لحظه‌ی آخر، ۵۰درصد هزینه.
جالب توجه است که بعد از حرکت قطار، دیگر امکان کنسلکردن بلیط و استرداد وجه را نخواهید داشت. برای اینکه بتوانید در زمان مناسب برای کنسلی و استرداد بلیط قطار اقدام کنید، بهتر است ده دقیقه نیز به انجام مراحل استرداد اختصاص دهید. بدین ترتیب، حداقل می‌توانید نیمی از هزینهی پرداختی را بازگردانید.
برای طی‌کردن مراحل استرداد لازم است همان شماره‌موبایلی را وارد کنید که برای خرید بلیط استفاده کرده‌اید. فقط در این صورت می‌توانید کد استرداد را روی موبایل خود دریافت کنید و باقی مراحل را بگذرانید.
دلایل لغو سفر و استرداد بلیط قطار
هر فردی ممکن است پس از رزرو صندلی یا کوپه‌ی دلخواهش در قطار، به‌دلیل بروز مشکلات پیش‌بینی‌نشده، درخواست لغو بلیط و استرداد وجه داشته باشد. دلایل او برای لغو بلیط ممکن است یکی از این گزینه‌ها باشد:
- منصرف‌شدن از سفر و لغو کلی بلیط؛
- تمایل برای سفر در زمان دیگر؛
- نارضایتی از خدمات شرکت مسافربری یا نوع قطار و تمایل به انتخاب شرکت یا قطاری دیگر؛
- تمایل به تغییر مقصد گردشگری.
با استرداد بلیط قطار از سوختن بلیط خود جلوگیری کنید
استرداد بلیط فرایندی است که به مسافران این امکان را می‌دهد که حداقل نیمی از هزینهی پرداختی برای خرید بلیط را به حساب خود بازگردانند. بی‌شک، این فرایند بهتر از دست روی دست گذاشتن برای سوختن بلیط است و کارایی زیادی دارد. «دستی بر ایران» پیشنهاد می‌کند که ضمن آشنایی با قوانین کنسلی و استرداد بلیط، در صورت تغییر برنامه‌ی سفرتان، در زمان مناسب برای کنسلکردن بلیط اقدام کنید.
پرسش‌های متداول درباره استرداد بلیط قطار
در این قسمت پرسش و پاسخ‌هایی درباره‌ی کنسلکردن و استرداد بلیط مطرح شده‌اند تا شما بتوانید به درک درستی از این مطلب برسید. با این حال، چنانچه سؤال دیگری دارید، آن را در قسمت دیدگاه‌های همین پست با ما درمیان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهیم.
آیا امکان استرداد بلیط قطار بدون پرداخت جریمه وجود دارد؟
بله، در صورتی که مسافران یک ساعت پس از خرید بلیط برای لغو آن اقدام کنند، هیچ جریمه‌ای از آنها کسر نمی‌شود.
روش‌های استرداد بلیط قطار کدام‌اند؟
این فرایند به دو روش حضوری و آنلاین انجام می‌شود که به‌دلیل مشکلات استرداد حضوری، پیشنهاد می‌شود بلیط خود را از وبسایتی خریداری کنید که امکان لغو و استرداد بلیط به‌صورت آنلاین را داشته باشد.
خلاصه‌ی قوانین استرداد بلیط قطار چیست؟
طبق قانون، میزان جریمه برای استرداد بلیط، رابطه‌ی مستقیمی با زمان انجام این فرایند دارد. برای مثال، اگر مسافران یک روز قبل از سفر برای کنسلکردن بلیط اقدام کنند، صرفاً ده‌درصد از هزینهی پرداختی کسر می‌شود و نوددرصد باقی‌مانده به آنها بازگردانده می‌شود.
در چه صورتی حق استرداد بلیط قطار آنلاین از مسافران سلب می‌شود؟
اگر مسافران یک ساعت مانده به حرکت قطار قصد کنسلکردن بلیط را داشته باشند، امکان استرداد به‌شیوه‌ی آنلاین وجود نخواهد داشت. در این صورت آنها صرفاً می‌توانند با تهیه‌ی نسخه‌ی چاپی بلیط و مراجعه به یکی از مراکز فروش بلیط قطار یا مراجعه به راه‌آهن، درخواست خود را اعلام کنند.
چه زمانی امکان استرداد بلیط قطار وجود ندارد؟
پس از حرکت قطار، دیگر امکان لغو بلیط و استرداد وجه وجود نخواهد داشت.
