غار شاپور در ارتفاعات مشرف به تنگ چوگان، در حدود 6 کیلومتری شهر باستانی بیشاپور در جنوب ایران قرار گرفته است و در زمره جاهای دیدنی شیراز به حساب میآید. شیراز یکی از شهرهایی است که از آن جا می توانید سفرتان را به این غار شگفت انگیز آغاز کنید.
حال تصور کنید که به آن جا رسیده اید. آن چه که در برابر چشمانتان پدیدار می شود، تندیسی بسیار بزرگ می باشد که کمی جلوتر و در برابر شما ایستاده است. این تندیس شاپور یکم، دومین پادشاه امپراتوری ساسانیان است. بله، دیدن این مجسمه بسیار بزرگ در یک غار در بالای یک کوه واقع تعجب برانگیز است. اما این جاذبه تاریخی تنها چیزی نیست که شما را متعجب می کند.
مجسمه ها و سنگ نگاره ها، بخش چشمگیری از هنر ساسانیان را شکل داده اند. اگرچه چنین حکاکی هایی در آن زمان نسبت به سایر دوران های تاریخی طرفداران کمتری داشت، اما آن ها به نحو احسن برخی چهره ها و رویدادهای مهم زمان خود را به تصویر کشیده اند.
برای رفتن به غار شاپور به چه چیزهایی نیاز دارید؟
- اگر در فصل بهار یا تابستان به غار شاپور سفر می کنید، به دلیل اقلیم نیمه خشک این منطقه، نیاز به لباس های نخی با رنگ روشن دارید. اما اگر سفرتان در فصل پاییز یا زمستان است، نیاز به لباس های گرم تری دارید. بارندگی سالانه در این ناحیه بسیار کم است اما برای اطمینان از راحت بودن سفرتان، یک بارانی نیز همراه خود داشته باشید.
- به کفش هایی مناسب و راحت نیاز دارید زیرا باید از پله های غار، که حدود 230 پله است، بالا بروید تا به ورودی غار برسید. یا اگر دوست دارید می توانید از شیب تند کوه بالا بروید. این کار اگرچه کمی سخت و چالش برانگیز است، اما نیازی نیست که کوهنورد حرفه ای هم باشید.
- یک بطری آب همراهتان داشته باشید. در غار به آب شرب دسترسی ندارید. یک ساعت و نیم زمان می برد تا به آن جا برسید که این راهی نسبتاً طولانی است و باعث خستگی و تشنگی شما می شود.
و حالا نوبت دیدن شگفتی واقعی غار است
خب، برای دیدن شگفتی واقعی، باید به غاری برسید که در ارتفاع حدوداً 800 متری بالای کوه قرار گرفته است. ورودی غار حدود 30 متر عرض و 15 متر ارتفاع دارد و طول آن از دهانه ورودی تا انتها 450 متر می باشد. این غار به نام غار شاپور مشهور است زیرا تندیس غول پیکری از شاپور اول در آن جا قرار گرفته است.
بله، این تجلی چشمگیر هنر ساسانی بسیار چشمگیر است. ارتفاع این تندیس حدود 7 متر است و شانه های آن بیش از 2 متر عرض دارد. این مجسمه از حکاکی بر روی استالاگمیت (چکیده سنگ) در این غار آهکی پدیدار شده است و قدمت آن به 17 قرن پیش باز می گردد. این تنهای تندیس با این عظمت است که از دوران باستان ایران به جا مانده است.
شاپور اول یکی از قدرتمندترین شاهان ایرانی بود که در برابر رومی ها به پیروزی های بسیار بزرگی دست یافت. او در آخرین نبرد خود با رومی ها در اوایل سال 260 میلادی، امپراتور روم را دستگیر کرد و در شهر باستانی بیشاپور، در 6 کیلومتری غار، زندانی کرد، و به همین دلیل امپراتوری روم برای مدت طولانی تحت تسلط بود. این پیروزی توجه کشورهای متمدن آن روزگار را به قدرت امپراتوری ساسانی جلب کرد.
جاذبه های دیگر درون غار شاپور و پیرامون آن
- دو قطعه کتیبه سنگی در آن جا وجود دارد که درون دیوار غار حکاکی شده اند. یکی از آن ها به دوران باستانی ساسانیان باز می گردد. یک ترجمه از بخشی از این کتیبه نیز در آنجا موجود است که به شاپور نسبت داده شده است. دیگری به دوران معاصر تعلق دارد و در مورد این صحبت کرده است که چگونه مجسمه بعد از حدود 14 قرن دوباره در سال 1957 برپا شد. بعد از حمله اعراب به ایران و فروپاشی سلسله ساسانی، این مجسمه پایین کشیده شده بود.
- اگر بیشتر وارد غار بشوید، می توانید دو آب انبار را ببینید که درون سنگ حفر شده اند. این آب انبارها حدود یک متر عمق دارند و برای دسترسی به آب در آن ها پله هایی تعبیه شده است. آبی که از سقف غار می چکید در این حوضچه ها جمع آوری می شد. مردم محلی آب شرب خود را از این حوضچه ها تهیه می کردند.
- جویبار زیبایی از این آب انبارها در سمت چپ روان شده است. در پشت این جویبار، می توانید زیباترین سنگ های استالاکتیت و استالاگمیت را ببینید.
- زمانی که در اعماق غار در حال کاوش هستید، حفره بسیار بزرگی را روی زمین می بینید که حدود 100 متر قطر دارد. این حفره شما را به یاد دریاچه های خشک شده می اندازد. حفره نسبت به سطح زمین سالن جلوی دهانه غار حدود 30 متر عمق دارد.
- زمانی که از این حفره عبور کردید، در سمت چپ، ناحیه ای مسطح وجود دارد که بخشی از آن توسط مردم محلی ساخته شده است. به نظر می رسد که مکانی برای برگزاری مراسم ها و یا اهدای قربانی ها بوده است. ارتفاع سقف این سالن حدود 40 متر است. این قسمت بلندترین نقطه سقف غار است.
گفته می شود که پیکر شاپور اول در جایی در این غار دفن شده است. مردم محلی افسانه دیگری نیز در مورد این موضوع دارند. طبق این افسانه، شاپور در یک نبرد شکست خورد و در این غار پناه گرفت. از آن زمان ناپدید شده و پیکر او هیچ گاه پیدا نشده است.
این ها تنها جاذبه های تاریخی شگفت انگیز این منطقه نیستند. باید از مکان های باستانی دیگری که در نزدیکی غار شاپور قرار دارند و نیز سایر جاذبههای گردشگری شیراز دیدن کنید. در میان همه این مکان های باستانی، پیشنهاد می کنیم که از شهر باستانی بیشاپور و سنگ نگاره های تنگ چوگان هم دیدن نمایید. در آن جا می توانید نمونه های شگفت انگیزی از هنر ساسانیان را ببینید و اطلاعات بیشتری در این خصوص به دست آورید.
موقعیت مکانی غار شاپور ساسانی کجاست؟
غار شاپور در استان فارس، شمال شهرستان کازرون، در چهارکیلومتری شهر تاریخی بیشاپور و در انتهای تنگهی چوگان قرار دارد. موقعیت مکانی دقیق این غار را در زیر مشاهده میکنید:
پرسش های متداول درباره غار شاپور
برای پیدا کردن پاسخ سایر سوالهایتان میتوانید با ما از طریق بخش دیدگاههای همین پست در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت به سوالهای شما پاسخ خواهیم داد.
قدمت مجسمهی غار شاپور به چه زمانی برمیگردد؟
قدمت مجسمهی شاپور یکم ساسانی به قرن سوم میلادی و دوران حکومت ساسانیان برمیگردد.
کاربری غار شاپور در گذشته چه بوده است؟
از پیش از دوران ساسانیان، این غار محلی برای گردهمآیی مردم و برپایی آیینهای مذهبی بوده است.
کتیبههای غار شاپور از چه میگویند؟
در دهانهی غار شاپور دو کتیبهی سنگی وجود دارد که یکی از آنها ترجمهی کتیبهی شاپور در نقش رجب، از آثار ارزشمند حجاری باستانی است. کتیبهی دیگر مرمت مجسمهی شاپور و برپاسازی مجدد آن پس از هزار و اندی سال، در سال ۱۳۳۶ بهدست ارتش را شرح داده است. هر دو کتیبه بهدستور ارتش پهلوی حکاکی شدهاند.
بهترین زمان بازدید از غار شاپور کی است؟
با توجه به واقعشدن این غار در ارتفاع ۸۰۰متری، زمانهایی از سال که هوا نهچندان سرد و نه خیلی گرم باشد، برای بازدید از این مکان تاریخی توصیه میشود؛ مانند اواخر بهار، اواخر تابستان و اوایل پاییز.