پس از غار علیصدر همدان، غار سهولان دومین غار بزرگ آبی ایران و یکی از جاهای دیدنی مهاباد به شمار می‌رود. این غار به دلیل داشتن دریاچه‌ای با عمق زیاد و قندیل‌های آهکی‌اش اهمیت بسیاری دارد. از طرفی، قدمت غار نیز بیشتر است و پژوهشگران و زمین‌شناسان را مجذوب خود می‌کند. اگر تمایل به قایق‌سواری در این غار زیبا و معروف را دارید، متن پیش‌رو را تا انتها بخوانید و به آنجا بروید.
غار سهولان کجاست؟
غار سهولان در ۴۲ کیلومتری شهر مهاباد و 32 کیلومتری شهر بوکان قرار دارد. این غار در روستایی به همین نام از توابع شهر مهاباد واقع شده است. برای پیدا کردن موقعیت دقیق آن بهتر است به نقشه‌ی زیر مراجعه کنید:
قدمت غار سهولان مهاباد
به عقیده‌ی محققان، این غار قدمتی در حدود ۷۰ میلیون سال دارد و از نظر زمین‌شناسی متعلق به دوران کرتاسه است. اگرچه، تاریخ کشف غار مشخص نیست، اما شواهدی مبنی بر زندگی مردمان گذشته در آن وجود دارد. به نظر می‌رسد که مردمان گذشته از غار به عنوان پناهگاه استفاده می‌کردند. این مردمان همان افرادی بودند که برای گذران زندگی شکار می‌کردند.
علت مشخص نبودن زمان کشف غار نیز به وجود روستاها و مناطق مسکونی مختلف در اطراف آن برمی‌گردد. این افراد همواره در غار حضور داشتند و آن را پناهگاه امنی برای در امان ماندن از حیوانات درنده می‌پنداشتند. بنابراین، مشخص نیست چه کسی برای اولین بار پا به درون غار گذاشته است.
تاریخ کاوش‌های غار
در سال ۱۸۹۰ میلادی، اهمیت غار سهولان برای پژوهشگران بیشتر شد و آنها نقشه‌ای از غار تهیه کردند. در همین سال، باستان‌شناسی فرانسوی به نام ژاک دمورگان به منظور کاوش بیشتر غار با کمک گرفتن از مردم محلی قایق کوچکی ساخت تا بهتر در گوشه‌وکنار دریاچه‌ی آن تحقیق کند. بنابراین، امکان گشت‌و‌گذار در فضای داخلی آن بدون قایق وجود نداشت. دمورگان طبق این کاوش موفق به تهیه‌ی نقشه‌ای دقیق‌تر از غار شد که شباهت بسیاری با نقشه‌ی امروزی داشت. بعدها، او در کتاب خود به نام «جغرافیای ایران» از این غار نام برد.
بعد از دمورگان، هیئتی از انگلیس در زمان جنگ جهانی دوم، کاوش دیگری روی غار انجام دادند. سپس، پژوهشگران ایرانی نیز در سال ۱۳۷۵ خورشیدی، به بررسی خصوصیات آن پرداختند. نتیجه‌ی همه‌ی این کاوش‌ها، کشف قسمت‌های مختلف غار مثل تالار بزرگ و دهلیز ورودی آن بود. به طور کلی، کاوشگران موفق به کشف ۲۵۰ متر از محدوده‌ی خشکی و ۳۰۰ متر از محدوده‌ی آبی غار شدند. از طرفی، آثاری متعلق به دو دوره‌ی اشکانی و ایلخانی نیز از غار به دست آوردند.
پس از آن، این غار به دلیل ارزشی که داشت، در فهرست میراث طبیعی و ملی ایران به ثبت رسید تا محافظت از آن بیشتر شود. از طرفی، محیط زیست آن را در گروه مناطق تحت حفاظت قرار داد.
ویژگی‌های غار
غار سهولان دریاچه‌ای زیبا در فضای داخل خود دارد که بیشترین عمق آن ۶۰ متر است. این دریاچه از طریق سفره‌های آب‌های زیرزمینی و چشمه‌های متعددی پرآب می‌شود که در کف آن قرار دارند و آب زلالی دارد. علت زلال بودن آب دریاچه نیز تاریک بودن فضای داخلی غار و نتابیدن نور خورشید است که باعث می‌شود هیچ جلبکی در این آب رشد نکند.
ارتفاع غار از سقف تا کف دریاچه بدون در نظر گرفتن بیشترین عمق دریاچه به ۵۰ متر می‌رسد. همچنین، ارتفاع غار از سطح دریاهای آزاد حدود ۱۷۵ متر است.
این غار فضای بسیار خنکی نیز دارد و اختلاف دمای فضای داخلی آن نسبت به بیرون حدود ۱۵ درجه است. جالب اینکه در فصل‌های گرم سال دمای این غار به ۵ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. میزان رطوبت غار نیز در حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد است که باعث رشد خزه‌های قهوه‌ای و سبز رنگ روی صخره‌ها و سنگ‌ها می‌شود.
برای این غار دو ورودی تعبیه شده است تا گردشگران امکان بازدید از آن را داشته باشند. در ابتدای ورودی اصلی حدود ۱۰۰ پله بتنی ایجاد کرده‌اند تا دسترسی به فضای داخلی غار را آسان‌تر کنند. گردشگران پس از ورود به غار ابتدا به دیدن جاذبه‌ی طبیعی آن یعنی قندیل‌های آهکی می‌روند که به اشکال مختلف وجود دارند. در حین ورود به غار ممکن است صداهایی شنیده شوند که مربوط به کبوترها و خفاش‌هایی است که غار را به‌عنوان محلی امن برای زندگی خود انتخاب کرده‌اند.
درخور توجه است که ورودی فرعی این غار نیز دارای پلههای بتنی است، اما تعداد آنها نسبت به پلههای ورودی اصلی کمتر است.
بهترین زمان بازدید از غار سهولان
شهر مهاباد در آذربایجان غربی واقع شده است که آب‌و‌هوایی معتدل دارد. هوای این شهر در نیمه‌ی اول سال یعنی بهار و تابستان معتدل و در نیمه‌ی دوم سرد است. بنابراین، بازدید از غار در دو فصل بهار و تابستان مناسب‌تر است؛ به خصوص اینکه اختلاف دمای فضای داخلی و بیرونی غار نیز بیشتر است و ممکن است در زمستان فضای داخلی آن بسیار سرد باشد.
امکانات رفاهی داخل و اطراف غار
در فضای داخلی و بیرونی غار سهولان امکانات مختلفی برای رفاه گردشگران در نظر گرفته شده‌اند که برخی از آنها عبارتند از:
- آلاچیق‌های مختلف برای در امان ماندن از باد و باران؛
- سوپرمارکت؛
- پارکینگ؛
- سرویس بهداشتی؛
- نمازخانه؛
- رستوران؛
- قایق‌هایی برای گشت‌و‌گذار در دریاچه‌ی واقع در غار و
- نورافکن‌هایی برای روشن کردن فضای داخلی غار.
نکات بازدید از غار
برای بازدید از غار سهولان باید برخی نکات را مدنظر قرار دهید؛ از جمله:
- افراد سالمند، کودکان زیر ۵ سال و افراد کم‌توان یا دارای مشکلات تنفسی به دلیل بیشتر بودن رطوبت و فشار هوای پایین غار امکان بازدید از آن را ندارند؛
- در این غار خفاش‌ها و پرندگان مختلفی زندگی می‌کنند که نباید به آنها آسیب بزنید. پس، اگر دیدن چنین موجوداتی برایتان ترسناک است، بهتر است وارد غار نشوید؛
- برای ورود به غار باید بلیط تهیه کنید و در ساعات کاری به آنجا مراجعه کنید؛
- به همراه داشتن لباس گرم هنگام بازدید از غار ضروری است.
آدرس و مسیرهای دسترسی
برای سفر به این شهر مسیرهای دسترسی مختلفی وجود دارند که گردشگران معمولا از مبدا یا مسیر شهرهای زنجان، تبریز، ارومیه، همدان و کرمانشاه راهی آنجا می‌شوند. وقتی با توجه به تابلوهای راهنما به غار سهولان دسترسی پیدا کردید، باید کمی مانده به غار از اتومبیل خود پیاده شوید و قسمتی از مسیر را با پای پیاده طی کنید.
فیلم غار سهولان
قبل از رفتن به این غار با دیدن فیلمی از آن شاید آمادگی و اشتیاق بیشتری برای بازدید کسب کنید. ما در اینجا فیلمی از غار را نمایش می‌دهیم:
غار سهولان؛ جاذبه‌ای طبیعی که باید دید
اگر به قایق‌سواری علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم ضمن بازدید از غار سهولان شیوه‌ی متفاوتی از آن را تجربه کنید. این غار حاوی دریاچه‌ی زیبایی است که حین حرکت بر روی آن جاذبه‌های کم‌نظیری همچون قندیل‌های آهکی و صخره‌های پر از خزه را مشاهده خواهید کرد. «دستی بر ایران» توصیه می‌کند در حفظ این میراث طبیعی ارزشمند کوشا باشید.
پرسش‌های متداول درباره غار سهولان
پرسش و پاسخ‌های زیر اطلاعاتتان را درباره‌ی موضوع متن حاضر بیشتر می‌کنند. اگر شما سؤال دیگری دارید، آن را در قسمت دیدگاه‌های پست ثبت کنید تا به زودی پاسخ دهیم.
غار سهولان چند پله دارد؟
در روبروی ورودی اصلی این غار حدود ۱۰۰ پله تعبیه شده است تا دسترسی به فضای داخل غار آسان‌تر شود.
در غار سهولان ساعت بازدید چه موقع است؟
بازدید از این غار از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۱۸:۳۰ عصر امکان‌پذیر است.
غار سهولان در زمستان چه وضعیتی دارد؟
در این فصل به دلیل سرد بودن فضای داخلی غار امکان بازدید از آن فراهم نیست.
عمق آب غار سهولان چقدر است؟
بیشترین عمق دریاچه‌ی واقع در این غار به ۶۰ متر می‌رسد.
فاصله تبریز تا این غار سهولان چقدر است؟
این فاصله طبق مسیریاب گوگل، حدود ۲۳۸ کیلومتر است.
