آیا به دنبال کشف گنجینهای تاریخی و طبیعی در دل کویر هستید؟ شهر یزد با تابستانهای داغ و خشک و زمستانهایی معتدل، مقصدی ایدهآل برای سفر است. با موقعیت منحصربهفرد خود، میان دو کویر بزرگ و با تاریخی غنی و فرهنگی کهن، جاهای دیدنی یزد دعوتنامهای برای کاوشگران هستند. از معماری تاریخی گرفته تا صنایع دستی خیرهکننده و شیرینیهای سنتی، هر کوچه و خیابانش روایتی جذاب از تاریخ و زندگی این سرزمین باستانی به دست میدهد.
جغرافیای یزد
یزد تقریباً در 270 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار گرفته است. ارتفاع این شهر از سطح دریا در حدود 1210 متر میباشد. در جنوب این یزد کوههای منطقه تفت قرار دارند که بسیاری از مردم یزد در روزهای تابستانی یا آخر هفتهها به این منطقه که آب و هایی معتدل دارد، سفر میکنند. شهر یزد به دلیل موقعیت خود که بین دو کویر اصلی دشت کویر و دشت لوت قرار گرفته است، تابستانهایی داغ و خشک دارد.
بنا بر اداره کل هواشناسی استان یزد، دمای سالانه یزد به طور میانگین 19 درجه سانتیگراد و بارش سالیانه این شهر به طور میانگین ۶۲ میلیمتر است. یزد خشکترین مرکز استان ایران محسوب میشود. برای سفر به یزد راههای گوناگونی وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
- راه زمینی
فاصله شهر یزد از تهران ۶۳۱ کیلومتر میباشد و مدت سفر زمینی از تهران به یزد در حدود 8 ساعت است. در هنگام سفر زمینی از تهران به یزد از شهرهای قم، کاشان، اردستان، نایین، اردکان و میبد عبور میکنید. سفر زمینی از تهران به یزد هم با خودروی شخصی و هم با اتوبوس امکان پذیر است. برای سفر از تهران به یزد با اتوبوس میتوانید به یکی از پایانه های جنوب و غرب تهران بروید. این پایانهها به صورت روزانه به سمت یزد اتوبوسهای مسافربری دارند.
- راه هوایی
مدت سفر با هواپیما از تهران به یزد در حدود یک ساعت و ۷ دقیقه است. از فرودگاه یزد به صورت هفتگی به شهرهای تهران، مشهد، بندرعباس و اهواز پرواز وجود دارد. پروازها به یزد در فرودگاه شهید صدوقی یزد به زمین خواهد نشست. این فرودگاه ۱۰ کیلومتر با مرکز شهر فاصله دارد و بعد از رسیدن به فرودگاه میتوانید با تاکسی به مرکز شهر یزد برسید.
- راه ریلی
مدت سفر از تهران به یزد با قطار تندرو ۶ ساعت میباشد که از طریق راه آهن تهران صورت میگیرد.
جمعیت و اقتصاد شهر یزد
یزد در حدود 560,000 نفر جمعیت دارد که این میزان رو به رشد است. به علاوه، این شهر نظر بسیاری از مردم را برای زندگی جلب کرده است.
در گذشته، جادههایی که مسیر عبور کاروان بودند از یزد میگذشتند و مردم این شهر بیش از آن که به کار کشاورزی مشغول باشند، به تجارت میپرداختند.
یزد از گذشته به ترمههایش معروف بوده است. ترمه نوعی زربافی است که با نقش و نگارهای ایرانی دوخته میشود. در گذشته، مسافرانی که از این شهر میگذشتند، ترمه میخریدند. امروزه نیز وجود این رشته از صنایع دستی ایرانی، خود مبدل به یکی از جاذبه های گردشگری یزد شده است.
زرتشتیان این شهر از قدیم توجه خاصی به کشاورزی داشته اند. کشاورزان در روستاهای اطراف در کوهپایهها و نزدیک به منابع آب که از طریق سیستم کاریز طراحی شده بودند، کشاورزی می کردند.
امروزه کارخانههای کاشی سازی و چینی سازی بسیاری بیرون از شهر یزد فعالیت دارند که در اشتغال کارگران موفق بوده اند. این کارخانهها محصولاتی با کیفیت خوب برای بازارهای داخلی و بینالمللی تولید میکنند.
علاوه بر این، شهر یزد به شیرینیهای متعدد نیز معروف است. قطاب، باقلوا، کیک یزدی، حلوا ارده (مایعی غلیظ از آسیاب کنجد)، پشمک یزدی، نقل، شیرینی های گوناگون، انواع سوهان و لوز از سوغات های شهر یزد هستند. همچنین این محصولات یزد به اکثر کشورها صادر میشوند.
تاریخ یزد
در ابتدا، در زمان پادشاهی مادها، زمانی که یزد به وجود آمد، نام این شهر در منابع یونانی ایساتیس بود. در دوران حکومت ساسانیان، زمانی که یزد مرکز پیروان دین زرتشت به حساب میآمد، این شهر شروع به شکوفایی و پیشرفت کرد. به دلیل دور بودن از مرکز ایران و مناطق پرجمعیت، یزد از هجوم نابودگرانه مهاجمان خارجی مانند چنگیزخان در امان ماند.
در عوض، این شهر تبدیل به محلی امن برای مهاجرانی شد که تصمیم داشتند شهر دیگری را برای زندگی انتخاب کنند. اما مانند سایر شهرهای کویری، ساکنین این شهر باید با برای محافظت از خود در 900 سال پیش، دیوارهایی بلند در اطراف شهر می ساختند. بعد از هر حمله مهاجمان خارجی و تخریب این دیوار، مجددا آن را مرمت و بازسازی می نمودند.
یزد در زمان حکومت مظفریان که در قرن چهاردهم میلادی حکومت میکردند، پایتخت شد. آنها بعد از خراسان به یزد فرار کردند. خراسان شهر اصلی و محل تولد آنها بود که مغولها به آن حمله کرده بودند. بعضی از حاکمان در میبد، شهری دیگر این استان که در قسمت شمالی شهر یزد قرار دارد، ماندند. در اواخر قرن هجدهم میلادی و هم زمان با به قدرت رسیدن سلسله قاجار، خانهای بختیاری در یزد حکومت میکردند.
در زمان حکومت صفویان، تحول چندانی در یزد به وجود نیامد. برعکس، مردم این شهر شاهد زوال زیرساختهای شهری بودند. اما در زمان حکومت قاجار، شهر شروع به پیشرفت و شکوفایی کرد که این امر به دلیل افزایش تقاضاها برای تجارت بود. در نتیجه، شهر به صورت فیزیکی نیز رشد داشت:
- مناطق مسکونی جدید به مناطق پیشین اضافه شدند،
- تسهیلاتی مانند حمام برای مردم ساخته شد،
- قسمتهای بیشتری به بازار اضافه شد،
- و غیره.
تعداد زیادی از آن چه که امروز از سلسلههای پیشین و مردم باقی مانده و در حوزه هنر و معماری میباشند، به عنوان جاهای دیدنی یزد شناخته میشوند. این جاذبهها مانند آهنربایی برای جذب گردشگر عمل میکنند و افراد زیادی را از داخل و خارج ایران به این شهر کویری جذب میکنند.
یزد کجاست؟
این شهر مرکز استان یزد است و در حدود ۶۲۰کیلومتری جنوب تهران قرار دارد. موقعیت دقیق این شهر در میان فلات ایران را میتوانید در نقشهی زیر ببینید:
سخن پایانی
شهر یزد، با زیباییهای کویری و تاریخ غنی خود، بیش از آنچه در نگاه اول دیده میشود، عمق دارد. از معابد زرتشتیان و بافت تاریخی چشمنوازش گرفته تا صنایع دستی خاص و طبیعت بکر اطرافش، هر گوشهاش جاذبهای منحصربهفرد است. تماشای جاهای دیدنی یزد، پلی است میان گذشته پرافتخار ایران و آیندهای که در آن تلاش، هنر و فرهنگ همچنان در حال شکوفایی است.