ساحل سرخ هرمز همانگونه که از نام آن مشخص است، ساحلی سرخرنگ و زیبا با خاک ارزشمند است. جالب اینکه خاک این ساحل نوعی ادویهی خوراکی است و در صنایع مختلف نیز کاربرد دارد. ساحل مزبور ساحلی بسیار تماشایی در ۳۸ کیلومتری بندرعباس است که قدم زدن روی خاک سرخ آن بسیار جذاب است. در این نوشتار دربارهی این ساحل و جاهای دیدنی اطراف آن مطالب مفیدی را ارائه خواهیم کرد.
ویژگیهای ساحل سرخ هرمز
یکی از سواحل زیبای کشورمان که با رنگ سرخ خود شناخته میشود، ساحل سرخ هرمز واقع در جزیره هرمز است. جزیرهی مزبور با وسعتی در حدود ۴۲ کیلومتر مربع در دل خلیج فارس و مرکز تنگه هرمز واقع شده است. این جزیره تاریخ زمینشناسی طولانی و پرفراز و نشیبی دارد که همین تاریخ باعث تبدیل شدن آن به بهشت زمینشناسان شده است.
تمامی سطح جزیره پوشیده از خاکهای رسوبی، آتشفشانی و نمکی است و کوههای رنگی و کمنظیر آن شکوه و اقتدار جزیره را به نمایش میگذارند. این جزیره نوعی گنبد نمکی فعال به شمار میرود. وجود حجم نمک بیشتر در خاک جزیره باعث میشود پوشش گیاهی اندکی در آن وجود داشته باشد، اما این موضوع چیزی از جذابیت آن کم نمیکند. در عوض، جانواران مختلفی همچون جبیر یا آهو، لاکپشت و انواع پرندگان در منطقهی قرارگیری جزیره دیده میشوند که بومی آنجا هستند.
خاک جزیره یا ساحل سرخ هرمز به هنگام صبح جذابیت بیشتری دارد و تابش آفتاب باعث درخشش آن میشود. علت این درخشش به وجود کانیهای ارزشمندی مثل کانیهای آذرین، میکا و سیلیس در خاک ساحل برمیگردد. کانیهای مزبور از فعالیت کوههای آتشفشانی حاصل شدهاند و مثل اکلیل زیر نور آفتاب میدرخشند.
درخور توجه است که تمامی قسمتهای جزیره حاوی خاک سرخ است و این خاک نماد جزیره محسوب میشود. با این حال، ساحل سرخ هرمز رنگ متفاوت و پررنگی دارد و مشابه مریخ به نظر میرسد. این ساحل که به نام ساحل خوراکی نیز شهرت دارد، در ضلع جنوبی جزیره قرار دارد و به مقصد مهمی برای گردشگران تبدیل شده است.
گردشگران زمانی که از ساحل به آب دریا خیره میشوند، این آب را تا شعاع چند متری قرمز میبینند. علت این امر به حل شدن مواد معدنی خاک در آب دریا مربوط میشود. یکی از صحنههای زیبایی که گردشگران به آن علاقهی بسیاری دارند، تماشای موجهای قرمز رنگ از ساحل سرخ هرمز است. جالب اینکه صخرهها و صدفهای موجود در ساحل نیز به رنگ قرمز دیده میشوند.
تفریحات ساحل
در ساحل سرخ هرمز تفریحات خاصی برای گردشگران در نظر گرفته نشده است. امکانات رفاهی ویژهای نیز در این ساحل وجود ندارد. با این حال، گردشگران به قدم زدن روی خاک سرخ ساحل با پای برهنه و تماشای موج دریا علاقهی بسیاری دارند و آن را نوعی تفریح میدانند.
از طرفی، تماشای طلوع و غروب خورشید در این ساحل و آببازی در آنجا جزو سایر تفریحات مفید در آن محسوب میشود. گفتنی است، در بیشتر مواقع لباسها و کفشهای گردشگران حین قدم زدم در ساحل قرمز رنگ میشود. این قرمزی با یک شستشوی ساده از بین میرود.
گاهی، بارش باران در ساحل سرخ هرمز باعث سرازیر شدن خاک سرخ رنگ از بالای صخرهها به پایین میشود و منظرهای چشمنواز ایجاد میکند. این منظرهی شگفتانگیز سهم کسانی است که در فصلهای بارندگی پا به این ساحل میگذارند. البته، میزان بارش در این ساحل کم است و برای دیدن چنین منظرهای باید بسیار خوششانس باشید.
علت سرخ بودن رنگ ساحل
وجود مواد معدنی مختلف با طیف رنگی متفاوت در جزیره و ساحل سرخ هرمز و ترکیب این مواد با یکدیگر تنوع رنگ زیبایی ایجاد کرده است. در این میان، ترکیب کانیهای مختلف در خاک ساحل و بیشتر بودن اکسید آهن در آن باعث ایجاد رنگ سرخ شده است. درصد این ترکیب در خاک ساحل حدود ۷۰ درصد است.
درخور توجه است که سنگهایی مثل مگنتیت، هماتیت و اولیژیست که سرشار از اکسید آهناند، در این ساحل پرشمارند. یکی دیگر از سنگهای معروف جزیره پیریت است که طلایی رنگ است. این سنگ که عناوینی همچون طلای ابلهان و چشم شیطان را به خود اختصاص داده است، سولفید آهن بسیاری در ساختار خود دارد.
آیا خاک هرمز خوراکی است؟
بله، این خاک خوراکی است و بومیان ساحل آن را به عنوان سس یا ادویه در تهیهی انواع غذاها، نان، ترشی و مربا استفاده میکنند. آنها این خاک را که طعم متفاوتی دارد، «گلک» یا «دلک» مینامند. استفاده از خاک در آشپزی مراحل مختلفی دارد که به آنها اشاره میکنیم:
- پاک کردن خاک و جدا کردن مواد اضافی از آن؛
- اضافه کردن مقداری آب به خاک؛
- زمان دادن برای تهنشین شدن خاک در زیر آب؛
- به دست آمدن محلول یا سس سرخرنگ و غلیظ پس از تهنشین شدن خاک؛
- افزودن نمک به سس برای طعمدار شدن آن.
گفتنی است یکی از غذاهای لذیذ و معروف تهیهشده با این سس در جزیرهی هرمز «سوراغ» است که مردم محلی آن را میپزند. نان محلی تهیهشده با خاک سرخ نیز به نام «تمشی» شناخته میشود.
کاربردهای خاک سرخ هرمز
وجود رنگدانههای قدرتمند و کمنظیر در خاک سرخ هرمز باعث میشود که از آن در صنعت رنگسازی استفاده کنند. البته، این خاک کاربردهای دیگری نیز دارد که به آنها اشاره میکنیم:
- استفاده در تولید لوازم آرایشی؛
- تولید کاغذ؛
- تولید پلاستیک؛
- تولید پودرهای میکرونیزه صنعتی؛
- تولید سیمان و کاشی؛
- استفاده به عنوان ضد زنگ؛
- استفاده در سرامیکسازی؛
- استفاده در سفالگری و تولید شیشه.
با توجه به کاربرد گستردهی خاک سرخ ساحل متوجه میشویم که این خاک ارزش اقتصادی بسیاری دارد. در گذشته، این خاک به طور گسترده به سایر کشورها صادر میشد. امروزه، برداشت بیرویه از آن را متوقف کردهاند. در واقع، مسئولین در سال فقط اجازهی برداشت ۵ درصد از خاک ساحل را دارند که معادل دوهزار تن در سال است. درخور توجه است که ذخیرهی خاک سرخ حدود ۵۰ هزار تن است.
تجهیزات لازم برای بازدید از ساحل
به دلیل قرارگیری ساحل سرخ هرمز در منطقهای گرم و مرطوب برای بازدید از آن باید تجهیزات ویژهای به همراه داشته باشید. برخی از این تجهیزات عبارتند از:
- کلاه و عینک آفتابی؛
- ضد آفتاب؛
- لباس شنا؛
- لباس آزاد و خنک؛
- یک دست لباس اضافی؛
- لباس گرم برای اقامت شبانه؛
- کیسه خواب؛
- چراغ قوه؛
- دوربین عکاسی.
بهترین زمان بازدید
به دلیل گرم و طاقتفرسا بودن ساحل سرخ هرمز در تابستان، بهترین فصلها برای بازدید از آن پاییز، زمستان و اوایل بهار است. در این مواقع، دمای هوا در وضعیت مطلوبی قرار دارد و به حالت شرجی در نمیآید. ساحل مزبور در بهار و تعطیلات نوروز نسبت به بقیهی فصلها شلوغتر است و اقامتگاههای واقع در ساحل معمولا مملو از حضور مسافراند.
در مقابل، در فصل پاییز و زمستان این اقامتگاهها مسافر کمتری به خود میبینند. بنابراین، هزینهی رزرو این اقامتگاهها نیز به مراتب نسبت به فصل بهار کمتر است. بنابراین، در فصل زمستان و پائیز میتوانید یک سفر اقتصادی را به جزیره هرمز تجربه کنید.
اقامتگاههای اطراف ساحل
در جزیره هرمز انواع اقامتگاهها همچون هتل، اقامتگاههای بومگردی و خانههای محلی برای استفادهی گردشگران وجود دارند. از این میان، اقامتگاههای بومگردی در قسمتهای مختلف جزیره پراکندهاند و اقامت در آنها برای گردشگران جذابتر است. چرا که مسافران با انتخاب آنها با آدابورسوم مردم محلی، فرهنگ آنها، نحوهی پوشش و سبک زندگی آنها بیشتر آشنا میشوند.
افزون بر آن، گردشگران اجازهی چادر زدن در اطراف ساحل را دارند. برای اینکار مکانهای مناسبی برای چادرهای و کمپزنی در نظر گرفته شدهاند. برای مثال، تعدادی آلاچیق در شرقیترین قسمت پارک ساحلی جزیره وجود دارد که مناسب برپا کردن چادر است.
نکات بازدید
به دلیل اینکه خاک جزیره هرمز و ساحل آن قسمتی از میراث و گنجینههای تجدیدناپذیر کشور محسوب میشود، رعایت برخی نکات در بازدید از آن ضروری است. در ادامه، به برخی از این نکات اشاره میکنیم:
- خارج نکردن خاک از جزیره؛
- نریختن زباله و تمیز نگه داشتن جزیره و ساحل آن؛
- احترام گذاشتن به قوانین و آدابورسوم مردم محلی و برخورد مناسب با آنها؛
- هنگام سفر به این ساحل دربارهی جزر و مد دریا اطلاعات کسب کنید. چون ممکن است بالا آمدن دریا برای شما خطرآفرین باشد؛
- به دلیل گرم بودن ساحل و تابش مستقیم آفتاب بهتر است در هنگام بازدید از آن عینک و کلاه آفتابی، کرم ضد آفتاب و پماد ضد التهاب به همراه داشته باشید.
درخور توجه است که در روزهای آخر زمستان و اوایل بهار گونهای از لاکپشتهای دریایی سبز و منقار آبی به ساحل سرخ هرمز میآیند تا در آنجا تخمریزی کنند. نوزاد این لاکپشتها طی ۵۰ روز سر از تخم بیرون میآورند. ایجاد سر وصدا موجب اختلال در زندگی و تولیدمثل لاکپشتها میشود. بنابراین، اگر در این مدت به جزیره سفر کردید، بهتر است مواظب این حیوانات نیز باشید و با سر و صدای زیاد آرامش آنها را برهم نزنید.
جاهای دیدنی اطراف ساحل
پس از دل کندن از زیباییهای ساحل سرخ هرمز میتوانید از جاهای دیدنی اطراف آن همچون موارد زیر بازدید داشته باشید:
دره رنگین کمان
در جنوب غربی جزیره هرمز درهای به نام دره رنگین کمان قرار دارد که بیش از ۷۰ نوع کانی در آن یافت میشود که باعث ایجاد طیف گستردهای از رنگها شدهاند. خاک این دره خوراکی است و در صنایع مختلف نیز کاربرد دارد. افزون بر آن، محیط آن برای عکاسی بسیار مناسب است.
قلعه پرتغالیها
در طول تاریخ بسیاری از قدرتطلبان قصد تصاحب جزیره هرمز و خلیج فارس را داشتند. قلعه پرتغالیها نیز نشانهای از حضور آنهاست که امروزه به جاذبهی تاریخی تبدیل شده است.
غار الهه نمکی
در دل کوه نمک یا کوه فیروزهای جزیره هرمز غاری به نام الهه نمک قرار دارد که قندیلهای نمکی آن جلب توجه میکند. در واقع، فرسایش آبی باعث پدیدار آمدن این غار شده و به تدریج به جاذبهای گردشگری برای بازدید عموم تبدیل شده است.
دره مجسمهها
فرسایشهای رسوبی صخرهها در قسمت جنوب غربی جزیره هرمز باعث به وجود آمدن دره مجسمهها در این منطقه شده است که جلوهی بسیار زیبایی دارد. این صخرهها به شکل حیوانات مختلفی دیده میشوند و به همین دلیل آن را دره مجسمهها مینامند.
ساحل نقرهای
این ساحل که در امتداد ساحل سرخ هرمز قرار گرفته است، تکههای ریز و درشت از سنگها دارد که در زیر نور آفتاب میدرخشند. این سنگها از میلیونها سال پیش بر اثر فعالیت کوههای آتشفشانی ایجاد شدهاند و شامل سنگهای آذرین و کانیهای سفید رنگ هستند.
ساحل لاک پشتها
این ساحل در فاصلهی نزدیکی از ساحل سرخ قرار گرفته و پناهگاه لاکپشتهای منقار آبی و سبز خلیج فارس است. به همین دلیل به نام ساحل لاکپشتها شناخته میشود.
دشت آهوان هرمز
یکی دیگر از جاهای دیدنی اطراف جزیره و ساحل هرمز دشت منطقهی بکر و حفاظتشدهی دشت آهوان است که به دلیل زندگی گونههای مختلفی از آهوها به این نام شهرت یافته است. جالب اینکه برخورد مناسب مردم محلی با این آهوها باعث شده است که آنها هراسی از گردشگران نداشته باشند. به همین دلیل، شما امکان مشاهدهی آنها را از نزدیک خواهید داشت.
جنگل حرا
این جنگل در بخش شرقی جزیره هرمز قرار دارد و با درختان پربرف و زیبای خود شناخته میشود که امکان رشد در آب شور خلیج فارس را دارند. این جنگل مکان مناسبی برای تخمگذاری پرندگان و سایر موجودات محسوب میشود.
آدرس و مسیرهای دسترسی
ساحل سرخ هرمز در استان هرمزگان و در مرکز خلیج فارس و تنگه هرمز قرار دارد. دسترسی به این ساحل با خودروی شخصی، قطار و هواپیما امکانپذیر است. بدین منظور، ابتدا باید با هر کدام از این وسیلهها به بندرعباس بروید. سپس، از طریق شناورهای مختلف خود را از بندرعباس به اسکلهی جزیرهی هرمز برسانید که در قسمت شمال غربی جزیره قرار دارد. بدین منظور، مسیری را از اسکله حقانی بندرعباس تا جزیرهی مزبور طی خواهید کرد یا از اسکلهی ذاکری قشم و با قایقهای تندرو به این جزیره میرسید. درخور توجه است که شناورها فقط یک بار در روز و رأس ساعت ۷ صبح فعالاند.
بعد از رسیدن به اسکلهی جزیره هرمز امکان استفاده از وسایل نقلیهی مختلفی برای رسیدن به ساحل سرخ هرمز را خواهید داشت. خودروهای مستقر در جزیره، توکتوک و موتور سه چرخ از جملهی این وسایل نقلیه به شمار میروند.
ساحل سرخ هرمز؛ جاذبهای طبیعی که باید دید
یکی از جاذبههای طبیعی و زیبای هرمزگان که رنگ سرخ نمادی از آن محسوب میشود، ساحل سرخ هرمز است. این ساحل برای گشتوگذار و عکاسی بسیار مناسب است و همه ساله گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به سمت خود جذب میکند. دستی بر ایران پیشنهاد میکند که هنگام بازدید از این جزیره به نکات گردشگری مسئولانه پایبند باشید.
ساحل سرخ هرمز کجاست؟
این ساحل در ۳۸ کیلومتری بندرعباس و در ضلع جنوبی جزیره هرمز قرار دارد. موقعیت دقیق این ساحل را در نقشهی زیر مشخص است:
پرسشهای متداول درباره ساحل سرخ هرمز
برای بیشتر دانستن درباره موضوع این نوشتار پرسشهای زیر را بررسی کنید. سپس، سایر سوالاتتان را در بخش دیدگاههای پایین پست مطرح کنید.
ساحل سرخ هرمز در شب چگونه است؟
این ساحل به هنگام شب آرامش خاصی دارد و منظرهی متفاوتی را از خود به نمایش میگذارد.
ساحل سرخ و نقره ای هرمز در کجا قرار دارند؟
ساحل سرخ در جنوب جزیره هرمز واقع شده است و ساحل نقرهای در امتداد آن قرار دارد.
نام دیگر ساحل رنگی هرمزگان چیست؟
دره رنگین کمانها که به نام ساحل رنگی هرمزگان نیز شناخته میشود، یکی از جاهای دیدنی اطراف ساحل سرخ هرمز است.
خواص خاک سرخ هرمز برای پوست چیست؟
این خاک حاوی مواد معدنی و ترکیبات مؤثری همچون سیلیکا، آهن، منیزیم، پتاسیم و کلسیم است و برای مراقبت از پوستهای خشک و حساس بسیار مناسب است. این خاک لایهبردار طبیعی برای پوست محسوب میشود و برای خارج کردن آلودگیهای پوستی و سموم کاربرد دارد.
دلیل درخشندگی ساحل اکلیلی هرمز چیست؟
در این ساحل سنگهایی وجود دارند که حاوی کانیهای ارزشمندی همچون کانیهای آذرین، میکا و سیلیساند و زیر نور آفتاب میدرخشند.