نقشه خوزستان؛ راهنمای جامع گردشگری

هنگام سفر به هر استان آشنایی با شهرهای آن در اولویت قرار دارد. استان خوزستان نیز از این قاعده مستثنی نیست‌. بدین منظور، بسیاری از گردشگران نقشه خوزستان را بسیار کاربردی می‌دانند و در بررسی جغرافیای عمومی ایران بدان توجه دارند. ما در اینجا ضمن بررسی این نقشه و آشنایی با شهرهای استان خوزستان، جاهای دیدنی شاخص آن‌ها را نیز معرفی می‌کنیم.

ممکن است برخی از شهرها جاذبه‌های شناخته‌شده‌ای نداشته باشند. بنابراین، ما فقط به معرفی خود شهر بسنده خواهیم کرد.

شهرهای روی نقشه خوزستان و دیدنی‌هایشان

با بررسی نقشه خوزستان متوجه می‌شویم که ۲۹ شهر بر روی این نقشه وجود دارد که از شمال به جنوب مرتب شده‌اند. هرکدام از این شهرها با وجود جاهای دیدنی مخصوص به خود شهرت بسیار دارند. در ادامه، به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:

اندیمشک

شمالی‌ترین شهر خوزستان اندیمِشک نام دارد که وجود سه سد در آن باعث جذب گردشگران بسیاری از اقصی نقاط کشور و جهان شده است. این سدها به نام‌های سد دز، کرخه و بالارود شهرت دارند. البته، اندیمشک جاذبه‌های گردشگری دیگری نیز دارد که تعدادی از آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

• نیروگاه کرخه؛
• منطقه شکار ممنوع چهل‌پا؛
• امامزاده احمد بن موسی.

دزفول

یکی دیگر از شهرها روی نقشه خوزستان شهر دزفول است که آب‌و‌هوای گرم و خشکی دارد. البته، تمامی شهرهای استان خوزستان چنین آب‌و‌هوایی دارند. با این حال، شهر دزفول در فصل‌های زمستان و پائیز به دلیل برخورداری از آب‌و‌هوای مدیترانه‌ای مقصد بسیاری از گردشگران است.

این شهر جاذبه‌های پرشماری در خود جای داده است که تعدادی از آن‌ها عبارتند از:

• آبشار شِوی؛
• رودخانه دز و سد ساخته‌شده روی آن به نام سد دز؛
• سالِن کوه یا کوه سالِن؛
• پارک ملی دز؛
• تفریحگاه ساحلی دز (علی کله).

لالی

شهر لالی یکی دیگر از شهرهای استان خوزستان روی نقشه است که در سال ۱۳۸۱ خورشیدی، با جدا شدن از شهر مسجد سلیمان به شهری مستقل تبدیل شد. بنابراین، ممکن است این شهر را روی نقشه خوزستان قدیم نیابید.

شهر لالی جاذبه‌های گردشگری پرشماری نیز دارد که تعدادی از آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

• آبشارهای آرپناه؛
• غار پبده؛ و
• زیارتگاه شاهزاده ابوالقاسم.

گتوند

بر روی نقشه خوزستان جدید شهری به نام گتوند مشخص است. این شهر در سال ۱۳۸۳ خورشیدی، با جدا شدن از شهر شوشتر به شهری مستقل تبدیل شد.

شهر مزبور با طبیعت زیبا و جاذبه‌های گردشگری بسیار میزبان گردشگران داخلی و خارجی است. موارد زیر از جاذبه‌های گردشگری این شهر محسوب می‌شوند:

• آرامگاه قیصر امین پور؛
• تپه باستانی چغا؛
• سد بزرگ گتوند.

شوش

شهر شوش که متشکل از قومیت‌های بسیار همچون لر، بختیاری، عرب و دزفولی است؛ در سال ۱۳۶۸ خورشیدی، از دزفول جدا شده است. این شهر جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• تالاب بامدژ؛
• کاخ آپادانا شوش؛
• محوطه باستانی هفت تپه؛
• پارک ملی کرخه؛
• موزه شوش؛
• کاخ شاوور (اردشیر دوم).

اندیکا

نقشه خوزستان شهر دیگری به نام اندیکا را به نمایش می‌گذارد که با وجود داشتن ۷۸۹ روستا شهرت بسیار دارد. این شهر از جمله مناطق تاریخی کمتر شناخته شده است و دفینه‌های مختلفی دارد. بر همین اساس، شهر مزبور برترین دیدنی‌ها و تفریحات استان خوزستان را در خود جای داده است که در ادامه بدان اشاره می‌کنیم:

• آبشار طوف کما؛
• منطقه گردشگری سوسن سرخاب؛ و
• دشت شیمبار.

مسجد سلیمان

شهر مسجد سلیمان از جمله شهرهایی است که در سال ۱۳۳۲ خورشیدی، تاسیس شده است و مردم آن از ایل بختیاری هستند. این شهر دیدنی‌های بسیاری از جمله موارد زیر دارد:

• معبد سر مسجد؛
• معبد برد نشانده.

شوشتر

یکی از قدیمی‌ترین شهرهای خوزستان، شوشتر نام دارد که در شمال استان واقع شده است. جالب اینکه شهر مزبور سیزده میراث جهانی دارد که در یونسکو به ثبت رسیده‌اند.

شوشتر جاذبه‌های گردشگری کم‌نظیری نیز دارد که تعدادی از آن‌ها عبارتند از:

• برج کلاه فرنگی شوشتر؛
• سازه‌های آبی شوشتر؛
• خانه مستوفی؛
• کاروان سرای افضل.

کرخه

یکی از مهمترین شهرهای استان خوزستان از نظر تولیدات کشاورزی و دامپروری، کرخه است. این شهر که مرکز آن الوان است، بیش از پنجاه هزار هکتار سطح زیر کشت کشاورزی دارد و تعداد کشاورزان آن پرشمار است.

دشت آزادگان

یکی از شهرهای استان خوزستان که در طول جنگ میان ایران و عراق نقش موثری داشت و مدتی به دست دشمن افتاد، دشت آزادگان است. مرکز این شهر سوسنگرد نام دارد.

دشت آزادگان با وجود جاذبه‌های گردشگری بسیار شهرت بسیاری یافته است. تعدادی از این جاذبه‌ها را معرفیمی‌کنیم:

• تالاب هورالعظیم؛ و
• جنگل ام الدبس.

ایذه

شهر ایذه از جمله شهرهای سرسبز و خوش آب‌و‌هوای استان خوزستان به شمار می‌رود که پیشتر به نام‌های دیگری همچون انزان، ایزاج، اریق و مال امیر شناخته می‌شد. در این شهر آثار تاریخی بسیاری کشف شده‌اند که نشان از تعلق شهر به دوره‌ی عیلامی دارند. گردشگران می‌توانند ضمن سفر به ایذه از جاهای دیدنی آن شامل موارد زیر دیدن کنند:

• تالاب میانگران؛
• حکاکی کول فرح؛
• غار اشکفت سلمان؛
• منطقه حفاظت شده شالو و منگشت؛
• دشت سوسن.

باوی

یکی دیگر از شهرهای روی نقشه خوزستان، شهر باوی است که متشکل از دو بخش مرکزی و ویس است و مرکز آن شهر ملاثانی است. موقعیت این شهر و قرارگیری آن در ارتفاع ۴۰۰ متر از سطح دریا باعث شده است که به شهری گرمسیری تبدیل شود.

اهواز

شهر اهواز مرکز استان خوزستان است که به عنوان یکی از شهرهای صنعتی و نفت‌خیز کشورمان به شمار می‌رود. این شهر که به شهر همیشه بیدار شهرت یافته، پر از جاذبه‌های گردشگری زیبا است که در زیر برخی از آن‌ها معرفی شده‌اند:

• پل‌های اهواز مثل پل سفید یا معلق؛
• آبشار مصنوعی اهواز؛
• کاروانسرای معین‌التجار؛
• خانه ماپار.

حمیدیه

یکی دیگر از شهرهای خوزستان که در سال ۱۳۹۱ خورشیدی با جدا شدن از اهواز به شهر مستقل تبدیل شده، حمیدیه است. بیشتر مردم این شهر به زبان عربی صحبت می‌کنند.

در بالادست حمیدیه سدی تنظیمی وجود دارد که در تقسیم‌ رودخانه کرخه به دو بخش کرخه‌ اصلی و کور نقش دارد. هر دو بخش این رودخانه از مرکز این شهر می‌گذرند.

هویزه

یکی از شهرهای خوزستان که قدمت بسیاری دارد، هُوِیزه خوانده می‌شود که در گذشته حوزه‌ی علمیه‌ی بزرگی در خود جای داده بود. البته، این شهر در طی جنگ ایران و عراق ویران شد و هم‌اکنون فقط آثاری از بناهای باشکوه آن برجای مانده‌اند.

باغ ملک

شهر باغ ملک که ضمن جدا شدن از ایذه به شهری مستقل تبدیل شده است، جاذبه‌های زیر را در خود جای داده است:

• روستای لالُب؛ و
• امامزاده عبدالله.

هَفتکِل

شهر هفتکل به جهت کشف نفت در سال ۱۳۰۶ خورشیدی، شهرت بسیار یافت و جزو یکی از شهرهای استان خوزستان شد. در همین سال، کنسرسیوم نفتی دارسی ساختمان‌های متعددی را برای کارشناسان و کارگران خود ساخت که در استخراج نفت نقش داشتند. بر همین اساس، شهر مزبور لقب عروس شهرهای خوزستان به خود گرفت.

هفتکل از نظر داشتن پوشش گیاهی و جانوری مختلف نیز شهرت بسیاری دارد که به تفکیک آن‌ها را ذکر می‌کنیم:

• پوشش گیاهی: بوته‌های کنگر، کتیرا، پونه، سیر کوهی، خارشتر و درخت‌های انار، برهان، کنار و نخل؛ و
• پوشش جانوری: پلنگ، مار، خرس، روباه، شغال، سوسمار، قوچ، گرگ، کفتار، گراز، بز کوهی، کبک، تیهو، لک لک و شاهین.

کارون

شهر کارون که مرکز آن کوت عبدالله است در سال ۱۳۹۱ خورشیدی، از اهواز جدا و به شهری مستقل تبدیل شده است. این شهر یکی از طولانی‌ترین اتوبان‌های شهری استان خوزستان را دارد.

رامهرمز

شهر رامهرمز که درگذشته به سمنگان معروف بود، شهری با قدمت بسیار است. قدمت این شهر به هزاره‌ی ششم پیش از میلاد و زمان عیلامیان برمی‌گردد. جاهای دیدنی رامهرمز پرشمارند که تعدادی از آن‌ها در زیر آمده است:

• تشکوه رامهرمز؛
• عمارت صمیمی رامهرمز؛
• آبشار توف نمکی.

رامشیر

شهر رامشیر که تا قبل از حکومت پهلوی، خلف آباد خوانده می‌شد، روستاهای متعددی دارد و شغل بیشتر مردم آن کشاورزی است. عبور رودخانه‌ی جراحی از کنار این شهر باعث می‌شود که زمین‌های کشاورزی آن بسیار حاصل‌خیز باشند.

بندر ماهشهر

روی نقشه خوزستان شهری به نام بندر ماهشهر مشاهده می‌شود که از جمله بندرهای قدیمی کرانه‌ی خلیج فارس محسوب می‌شود. موقعیت این شهر باعث شده است که مردم آن از قوم‌های مختلف عرب، لر، کرد و ترک باشند. البته، بیشتر مردم گویش ماهشهری را که گویشی بین سه زبان فارسی، لری و بوشهری است، در گفتگوی خود استفاده می‌کنند.

شادگان

شهر شادگان یکی دیگر از شهرهای استان خوزستان است که کشاورزی در آن رونق بسیار دارد. عمده محصولات کشت‌شده در شادگان خرما، برنج و گندم هستند که آب موردنیاز آن‌ها از رود جراحی تامین می‌شد. امروزه، به دلیل کم‌آب شدن این رود سطح زیر کشت شادگان به نصف کاهش یافته است.

البته، گردشگران این شهر را به واسطه‌ی جاهای دیدنی آن می‌شناسند که در زیر نام برخی از آن‌ها آمده است:

• تالاب شادگان؛ و
• روستای سراخیه.

خرمشهر

حتما تابه‌حال نام خرمشهر بارها به گوشتان خورده است. این شهر به دلیل موقعیت خود و قرارگیری در محل تلاقی دو رودخانه‌ی اروندرود و کارون و قرارگیری در مجاورت خلیج‌فارس و کشور عراق شهرت بسیار دارد. این موضوع باعث می‌شود که خرمشهر از نظر اقتصادی، تجاری و سیاسی منطقه‌ای استراتژیک باشد.

این شهر از نظر داشتن جاذبه‌های گردشگری نیز محبوبیت بسیار دارد. تعدادی از این جاذبه‌ها عبارتند از:

• موزه جنگ؛ و
• جزیره مینو؛

آغاجاری

یکی دیگر از شهرهای خوزستان که پیشتر بخشی از کهگیلویه و بویراحمد بود و بعدها به این استان اضافه شد، شهر آغاجاری است. این شهر قدیمی با وجود داشتن میدان نفتی آغاجاری یکی از بزرگترین مناطق نفت‌خیز جهان محسوب می‌شود.

امیدیه

در سال ۱۲۷۹ خورشیدی، با کشف نفت و گاز در منطقه‌ای از استان خوزستان، شهری به نام امیدیه در آن منطقه شروع به شکل‌گیری کرد. این شهر هم‌اکنون یکی از مراکز مهم تولید نفت و گاز محسوب می‌شود. البته، تولید نفت در آن بسیار بیشتر از گاز است.

آبادان

بر روی نقشه خوزستان شهر آبادان نیز قابل مشاهده است که یکی از بزرگترین پالایشگاه‌های نفت جهان به نام پالایشگاه نفت آبادان را در خود دارد. این شهر علاوه بر داشتن پالایشگاه، به دلیل داشتن مرز مشترک با عراق از دوره‌ی جنگ جهانی دوم، مورد توجه قرار گرفته بود.

یکی دیگر از دلایل جذابیت آبادان جاهای دیدنی آن است که در زیر تعدادی از آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

• سینما شیرین؛
• مراکز خرید آزاد اروند آبادان؛
• موزه آبادان.

بهبهان

شهر بهبهان که به جهت داشتن لایه‌های گازی زیرزمینی، مناطق نفت‌خیز، زمین‌های کشاورزی و فرآورده‌های لبنی شهرت بسیار دارد، یکی دیگر از شهرهای خوزستان محسوب می‌شود. این شهر در همسایگی استان کهگیلویه و بویراحمد و استان بوشهر قرار دارد.

شهر بهبهان مناطق گردشگری مختلفی در خود جای داده است که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• منطقه گردشگری تنگ تکاب بهبهان؛ و
• منطقه گردشگری خائیز.

هندیجان

در جنوب استان خوزستان و در مجاورت با خلیج فارس شهر هندیجان قرار دارد که به دلیل شرایط جلگه‌ای خود طبیعت زیبایی دارد. در واقع، وجود رشته کوه‌ها و دشت‌های سرسبز در این شهر شهرت و اعتبار آن را بیشتر کرده است. جاهای دیدنی هندیجان نیز که در زیر معرفی شده‌اند، مقصد گردشگران داخلی و خارجی است:

• رودخانه هندیجان؛ و
• ساحل و اسکله بحرکان.

دزپارت

یکی دیگر از شهرهای استان خوزستان که محل سکونت قوم لر از ایل بختیاری است، دزپارت نام دارد. این شهر در سال ۱۴۰۰ خورشیدی، با جدا شدن از ایذه به شهری مستقل تبدیل شد. مرکز شهر مزبور دهدز نام دارد.

نقشه خوزستان؛ آشنایی با شهرهای جنوب غرب کشور

در سفر به جنوب غرب کشور برای آشنایی با شهرهای واقع در این منطقه بهتر است به نقشه خوزستان مراجعه کنید. در اینجا هرکدام از شهرهای روی نقشه را با جاهای دیدنی آن‌ها معرفی کردیم. «دستی بر ایران» با نوشتن درباره‌ی شهرهای ایران و معرفی دیدنی‌های آن‌ها قصد ترویج ایران‌گردی را دارد.

استان خوزستان در کجا قرار دارد؟

این استان در جنوب غربی ایران و بر کرانه‌ی خلیج فارس واقع شده است. موقعیت مکانی دقیق این استان را در زیر مشاهده می‌کنید:

پرسش‌های متداول درباره نقشه خوزستان

در اینجا پرسش و پاسخ‌هایی در راستای درک بهتر از متن حاضر مطرح شده‌اند. با این حال، خوانندگان در صورت داشتن سوالی دیگر آن را در قسمت دیدگاه‌های پایین همین پست با ما به اشتراک می‌گذارند. ما در اسرع وقت به این سؤال‌ها پاسخ می‌دهیم.