آرامگاه سعدی که به عنوان مقبره سعدی و سعدیه هم شناخته می شود، یکی از اصلی ترین جاهای دیدنی شیراز است. تعداد زیادی از ایرانیان و غیر ایرانیان، به بازدید از این آرامگاه می روند و احترام خود به سعدی و علاقه شان به آثار، نثرها و اشعارش را نشان می دهند.
این شاعر ایرانی، شهرت جهانی دارد و کسی است که آثارش قلب های بسیاری از جهانیان را تسخیر کرده است. او ذهن های بسیاری را بیدار کرد تا بتوانند برای رسیدن به سطوح بالاتر انسانیت، گام های جدیدی در زندگی خود بردارند. فضای این آرامگاه، بسیار جذاب تر از معماری آن است اگرچه معماری آن هم، در جای خود مشخصه هایی متمایز دارد.
گفتاری در باب سعدی
سعدی در قرن 13 میلادی می زیست، اما او مردی برای تمام ادوار است. ژرفای نوشته های وی، افکارش درباره ارزش های اخلاقی و اجتماعی، فراتر از زمان است. سخنان وی، توسط فارسی زبانان داخل و خارج از ایران، نقل شده است. حتی منابع غربی نیز نقل قول هایی از وی داشته اند و همچنان هم دارند.
او در گستره ای وسیع، به عنوان یکی از اساتید بزرگ ادبیات کلاسیک فارسی شناخته می شود. برخی او را حتی در مرتبه بعد از فردوسی می دانند، فردوسی کسی است که در موقعیت و جایگاه نجات دهنده زبان فارسی بی نظیر است و هیچکس نمی تواند مجددا گام بزرگی به عظمت اقدام میهنی او بردارد.
شهرت سعدی در ادبیات فارسی، به خاطر فصاحت وی در استفاده از زبان پارسی است. پس از هشت قرن، آرامگاه سعدی هنوز میزبان مشتاقان بسیاری است. آثار وی هنوز هم به آسانی قابل درک هستند و افکار وی برای فارسی زبانان، هنوز هم قابل تحسین و ستایش هستند. با وجود اینکه زبان عربی، ریشه مشترکی با زبان فارسی ندارد، اما سبک وی در فارسی سازی واژگان عربی ای که در زبان فارسی استفاده می شوند، درک و استفاده روزمره از سخنان وی را بسیار ساده تر کرده است.
سعدی، مردی با فضیلت بود. دوره کودکی و بلوغ خود را بدون پدر گذراند و با فقر به سنین جوانی رسید. با وجود سختی های زندگی، او هرگز دست از تلاش و یادگیری برنداشت. بنابراین، زادگاه خود را به سمت بغداد ترک کرد تا تحصیلات خود را در نظامیه آن شهر که مرکز دانش دنیای اسلام بود، ادامه دهد. او در بین علوم مختلفی که در آنجا مطالعه کرد، ثابت نمود که در ادبیات عرب، علوم اسلامی، تاریخ، مدیریت، حقوق و الهیات اسلامی جایگاه بالایی دارد.
سعدی، مرد سفر بود. حمله مغول ها و شرایط بی ثبات ایران باعث شد که بخش زیادی از عمر خود را در کشورهای دیگری همچون آناتولی، مصر، سوریه، عراق، پاکستان، هند، آسیای مرکزی، حجاز (عربستان سعدی امروز) و غیره بگذراند. سرانجام، پس از 30 سال، به عنوان مردی سالخورده به زادگاهش برگشت و مورد استقبال احترام زیاد هموطنان خود قرار گرفت.
امروز که به آرامگاه سعدی قدم می گذارید، در همه جا می بینید که وی را “شیخ” می نامند. در واقع، پیروان او این لقب را به خاطر دانش، ارزش ها و سخنانش به وی داده اند.
آثار ادبی سعدی
سعدی، دو سال پس از بازگشت به شیراز، دو کتاب بسیار مشهور خود یعنی، بوستان را در سال 1257 و گلستان را در سال 1258 میلادی نوشت. بوستان کاملا به نظم است و فضائل اخلاقی را معرفی می کند و گلستان عمدتا به نثر است و شامل داستان ها و حکایت های شخصی است.
آثار وی، به فرم غزل و قصیده برای مشتاقان و علاقه مندان به ادبیات فارسی، شناخته شده هستند. او همچنین آثاری به زبان عربی هم دارد.
یکی از مشهورترین آثار وی که شهرت جهانی دارد را اینجا نقل می کنیم:
بنی آدم اعضای یک پیکرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
ساختمان و معماری آرامگاه سعدی
سعدی در روستایی خارج از شیراز که اکنون بخشی از شهر است، دفن شد. امروز این منطقه نسبتا محروم، در حاشیه شهر شیراز واقع شده است. در قرن 18 میلادی، کریم خان زند، حکمران شیراز، برای ادای احترام به سعدی، این آرامگاه فعلی را ساخت. این آرامگاه، بنایی چندضلعی با قبه ای در بالای آن است.
آرامگاه سعدی ممکن است از بیرون چهارگوش به نظر برسد. این به دلیل آن است که نمای بیرونی آن که با کاشی های شیرازی رنگارنگ منقش به درخت زندگی آن، مسطح می باشد. از داخل می توانید هشت گوشه ساختمان و چراغ بزرگی را ببینید که از سقف آن آویزان است. روی سنگ مزار وی، اشعاری از وی به زیبایی حکاکی شده اند.
بعدها، این ساختمان توسط یک رواق ستون دار، به مقبره شاعر شیرازی دیگری به نام شوریده شیرازی متصل شد. در زمان رضاشاه، پدر آخرین پادشاه ایران و موسس سلسله پهلوی، آرامگاه بازسازی شد و بخش های دیگری نیز به آن افزوده شدند. آندره گدار، معمار فرانسوی، مسئولیت بازسازی چندین بنای تاریخی و غیره را در ایران داشته است.
آرامگاه سعدی داخل باغی واقع شده است که به منظور اجرای تزئینات بیشتر، گل هایی زیبا و چندین درخت سرو در آن کاشته شده اند. یک حوضچه ماهی در زیرزمینی قرار دارد که با چند پله می توان به آن رسید و بازدیدکنندگان را به سمت کانال های آبی هدایت می کند که از زمان سعدی، در این مکان مورد استفاده بوده اند. امروزه، ماهی هایی از کانال عبور می کنند و به این مکان مورد بازدید مردم می آیند.
اخیرا، روز به روز تعدای بیشتری بازدیدکننده برای ادای احترام، به آرامگاه سعدی می آیند. به همین دلیل، باغ را بزرگ تر کرده اند تا بتواند سه برابر سابق، بازدیدکننده مشتاق را در خود جای دهد.
آرامگاه سعدی یکی از جاذبههای گردشگری شهر شیراز است که گردشگران همهساله با تورهای ایرانگردی از آن بازدید میکنند. دستی بر ایران ضمن معرفی این بنا، شما را به شناخت بیشتر گردشگری مسئولانه دعوت میکند.
آرامگاه سعدی کجاست؟
آرامگاه سعدی (سعدیه) در شمال شرقی شهر شیراز و در انتهای خیابان بوستان قرار دارد. باغ دلگشا نیز در نزدیکی این آرامگاه است. موقعیت مکانی دقیق سعدیه را در زیر مشاهده میکنید:
پرسشهای متداول درباره آرامگاه سعدی
اگر پاسخ پرسشهای خود را در موارد زیر پیدا نکردید، از طریق بخش دیدگاههای همین پست، سوالهایتان را با ما در میان بگذارید. ما در اولین فرصت به آنها پاسخ خواهیم داد.
مهمترین آثار سعدی چیست؟
بوستان و گلستان مهمترین آثار سعدی هستند. سعدی تا قبل از بازگشت از مهاجرت طولانی عمر خود و سفرهایش به غرب آسیا و شمال افریقا، هنوز مبادرت به سرودن بوستان و گلستان نکرده بود.
طراح آرامگاه سعدی کیست؟
حسن فروغی، استاد معماری دانشگاه تهران، طراح اصلی سعدیه (آرامگاه سعدی) است.
سعدی متولد چه سالی بود؟
در مورد زندگی شخصی و سال تولد سعدی اطلاعات کامل و موثقی در دست نیست. برخی سال تولد سعدی را 1210 میلادی میدانند.
چرا سعدی در جوانی شیراز را ترک کرد؟
اوضاع ایران در اواخر حکومت محمد خوارزمشاه بسیار ملتهب و نابسامان بود. او که زبانی صریح و رک داشت، نمیتوانست سکوت کند و از ظلم و اجحاف حاکمان زمان خود سخن نگوید، بنابراین، برای تحصیل دانش و تدریس آن، اوج جوانی شیراز را ترک کرد و به بغداد رفت.
چرا سعدی را «خداوندگار سهل ممتنع» میدانند؟
سهل ممتنع را میتوان به تعبیری «آسان اما سخت» معنی کرد. با خواندن اشعار سعدی، در مییابیم که ساده و قابل فهم هستند، اما اگر بخواهیم مشابه آن را بسراییم کاری دشوار و غیرممکن خواهد بود.