تالاب بین‌المللی کانی برازان یکی از تالاب‌های دائمی استان آذربایجان غربی در نزدیکی مهاباد و بخشی از حوزه‌ی اکولوژیکی دریاچه‌ی ارومیه محسوب می‌شود. جالب اینکه هر سال پرندگان مهاجر بسیاری همچون فلامینگو، مرغ آتشین، به این تالاب می‌آیند. به همین دلیل، تالاب مزبور به عنوان نخستین سایت پرنده‌نگری ایران و از جمله جاهای دیدنی مهاباد معرفی شده است. بهتر است، در سفر به مهاباد حتما از این جاذبه‌ی طبیعی بازدید کنید.
تالاب کانی برازان کجاست؟
این تالاب در استان آذربایجان غربی، کیلومتر ۳۰ شمال مهاباد و ۶ کیلومتری شمال شرقی روستای قره‌داغ قرار دارد. برای دیدن موقعیت دقیق تالاب به نقشه‌ی زیر مراجعه کنید:
ویژگی‌های تالاب مهاباد
تالاب کانی برازان یا مهاباد یکی از تالاب‌های بین‌المللی با وسعت بیش از ۹۰۷ هکتار ، عمق ۶۰ سانتی‌متر و مساحت حوضه‌ی آبریز ۴۰۱۰ هکتار جزو تالاب‌های اقماری در جنوب دریاچه‌ی ارومیه است. عبارت اقماری به نقطه یا فعالیت کوچکی در پیرامون نقطه یا فعالیت بزرگتر گفته می‌شود که به فعالیت بزرگتر وابستگی دارد.
منبع تأمین آب این تالاب مهابادرود است. این رودخانه از سد مهاباد جاری می‌شود و بعد از عبور از تالاب و رساندن آب به آن مسیر خود را تا دریاچه‌ی ارومیه ادامه می‌دهد.
درخور توجه است که سالانه پرندگان مهاجر بسیاری از نقاط مختلف کشور به‌خصوص از دریاچه‌ی ارومیه و مناطق شمالی کشور به تالاب مزبور مهاجرت می‌کنند. به همین دلیل، کمیته‌ی ملی طبیعت‌گردی ایران، آن را به عنوان نخستین سایت پرنده‌نگری در ایران معرفی کرده است.
افزون بر آن، این تالاب در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، به‌عنوان منطقه‌ی شکار ممنوع معرفی شده و لقب اولین پناهگاه حیات‌وحش آذربایجان غربی را به خود اختصاص داده است. همچنین، آن را جزو یکی از مناطق چهارگانه کشور با جایگاه قانونی معرفی کردند.
پوشش جانوری تالاب کانی برازان
عمده‌ی پوشش جانوری موجود در تالاب بین‌المللی کانی برازان را پرندگان مهاجر تشکیل می‌دهد. در واقع، موقعیت جغرافیایی این تالاب و قرارگیری بخش جنوبی آن در دامنه کوه قره‌داغ و نزدیکی آن به تپه‌ی باباحیدر، باعث رشد توده‌ای از نیزارها در این قسمت از تالاب می‌شوند. به دلیل وجود همین نیزار، جمعیت پرشماری از پرندگان آبزی و کنار آبزی به آنجا مهاجرت می‌کنند.
به طور کلی، حدود ۷۵ گونه از پرندگان آبزی و کنار آبزی در اطراف تالاب شناخته شده‌اند. چنانچه، گونه‌های خشکی‌زی را نیز به این جمعیت از پرندگان اضافه کنیم، تعداد گونه‌ها به ۱۸۰ افزایش می‌یابد. نام برخی از این پرندگان عبارتند از:
- اردک سرسفید؛
- اردک بلوطی؛
- اردک مرمری؛
- گونه‌های حمایت‌شده‌ی اردک مرمری؛
- پلیکان؛
- قو؛
- چنگر؛
- خروس کولی دم‌سفید؛
- پرستوی دریایی؛
- باکلان کوچک؛
- کشم بزرگ؛
- فلامینگو؛
- حواصیل عقاب تالابی و
- پرندگان دیگری همچون انواع غاز، مرغابی و آنقوت.
از بین پرندگان بالا انواعی از آنها همچون خروس کولی دم‌سفید، اردک سرسفید و اردک مرمری جزو گونه‌های نادر و در معرض انقراض هستند. بنابراین، باید حفاظت بیشتری از آنها صورت بگیرد.
پوشش گیاهی اطراف و داخل تالاب
تاکنون، در اطراف تالاب کانی برازان و فضای داخلی آن حدود ۴۵ گونه‌ی گیاهی شامل ۳۵ جنس و ۱۷ خانواده شناخته شده‌اند که در کل ۲۱ جامعه‌ی گیاهی را تشکیل می‌دهند. بیشتر این گونه‌ها از خانواده‌ی اسفناج و گندمیان هستند. گونه‌های موجود در آب تالاب نیز موارد زیر را شامل می‌شوند:
- نی، بوریا، جگن و گز
مسیر دسترسی
برای بازدید از تالاب بین‌المللی کانی برازان باید ابتدا به مهاباد سفر کنید و در مسیر کمربندی دارلک این شهر و نزدیکی روستای حاجی خوش، به جاده‌ی فرعی بپیچید. سپس، با پشت سر گذاشتن روستاهای گابازله و قره‌داغ، به جاده‌ای خاکی وارد شوید. در این جاده، از بین زهکش‌ها و زمین‌های کشاورزی عبور کنید تا به تالاب مزبور برسید.
حتما از تالاب کانی برازان دیدن کنید
در سفر به مهاباد اگر فرصت کافی برای گشت‌و‌گذار در روستاهای اطراف را داشتید، حتما از تالاب کانی برازان دیدن کنید. این جاذبه‌ی طبیعی به دلیل داشتن خصوصیات منحصربه‌فرد و واقع‌شدن در موقعیت مناسب در مرکز توجه قرار دارد. از طرفی، وجود پرندگان مهاجر نادر در آنجا باعث می‌شود که محوطه‌ی اطراف تالاب جزو مناطق حفاظت‌شده و شکار ممنوع معرفی شود.
پرسش‌های متداول
در ادامه، پرسش و پاسخ‌هایی برای افزایش اطلاعات شما از موضوع متن حاضر طراحی شده‌اند. اگر شما سؤال دیگری داشتید، آن را در قسمت دیدگاه‌های این پست با ما مطرح کنید تا به زودی پاسخ دهیم.
تالاب برازجان به چه معناست؟
این عبارت به صورت چشمه‌ی گرازها معنا می‌شود.
دلایل اصلی محبوبیت تالاب برازجان چیست؟
مهاجرت انواع پرندگان به خصوص پرندگان نادری همچون اردک سرسفید به این تالاب یکی از دلایل اصلی محبوبیت آن در بین گردشگران است.
بهترین فصل برای بازدید از تالاب برازجان چه موقع است؟
فصل بهار به دلیل بیشتر شدن آب این تالاب و افزایش مهاجرت پرندگان به آنجا زمان مناسبی برای بازدید از آن است.
