برج میلاد تهران؛ بلندترین برج ایران!

برج میلاد تهران یکی از نمادهای پایتخت است که همه‌ی ما با آن آشنایی داریم. این برج رستوران‌ها، کافه‌ها و جاذبه‌های گردشگری مختلفی در طبقات دوازده گانه‌ی خود دارد و گردشگران بسیاری را به خود جلب می‌کند. به همین دلیل به یکی از جاهای دیدنی تهران تبدیل شده است. در اینجا درباره‌ی تاریخ ساخت بنا و ایده‌های مختلف برای طراحی آن مطالبی ارائه می‌کنیم و به معرفی بیشتر برج می‌پردازیم.

تاریخ ساخت برج میلاد تهران

درباره‌ی تاریخ ساخت برج میلاد تهران دو نظریه وجود دارد. طبق یکی از این نظریه‌ها مطرح شدن ایده‌ی ساخت برج به دوره‌ی پهلوی و طبق نظریه‌ی دوم به بعد از انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی، برمی‌گردد. بر اساس نظریه‌ی اول طراحان می‌خواستند نوعی برج مخابراتی بسازند که خصوصیات و مختصات مدنظر آن‌ها هیچ شباهتی به برج کنونی ندارد. طرح ساخت این برج بخشی از یک طرح بزرگ‌تر به نام شهستان پهلوی بود. این طرح که نام یک مجموعه‌ی بزرگ شهری بود، در زمان حکومت محمدرضا پهلوی مطرح شد، اما با وقوع انقلاب ناقص ماند.

نظریه‌ی دوم نیز چنین بیان می‌کند که ایده‌ی ساخت برج در اوایل دهه‌ی ۷۰ خورشیدی، مطرح شد. سپس، شهرداری وقت تهران تحقیقات گسترده‌ای در زمینه‌ی تعیین موقعیت جغرافیایی برج انجام داده که دو سال به طول انجامید. طبق این تحقیقات ۲۱ نقطه از تهران را برای احداث برج در نظر گرفته‌اند. سپس، از میان آن‌ها ۴ موقعیت انتخاب و در نهایت تپه‌های کوی گیشا (از محله‌های غرب تهران) برای اجرای طرح در نظر گرفته شد.

چند سال بعد در سال ۱۳۷۶ خورشیدی، کلنگ ساخت برج را بر زمین زدند و بعد از سه سال مطالعه نام آن را یادمان گذاشتند. سپس، شورای اسلامی تهران در سال ۱۳۸۰ خورشیدی، به مناسبت صدمین زادروز آیت‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی نام آن را به برج میلاد تغییر داد. درخور توجه است که احداث این برج یازده سال به طول انجامید.

بعد از کامل شدن عملیات ساخت برج، افتتاح آن با حضور شهردار وقت تهران، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و اعضای شورای اسلامی تهران و با شعار «آسمان نزدیک است» انجام شد. در این مراسم ۲۵۰ خبرنگار ایرانی و خارجی حضور داشتند.

مساحت برج، موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های آن

برج میلاد تهران با مساحتی در حدود ۶۵ هکتار در ضلع شمالی محله‌ی کوی گیشا یا نصر و در منطقه‌ی ۲ شهرداری تهران قرار دارد. این مکان را گروه‌های مختلفی از مردم شامل تیم شهرسازی، تیم مطالعات تلویزیون، مخابرات، راه و ساختمان، اقتصادی، معماری، هواشناسی، مطالعات ترافیک و تیم ژئوتکنیک طبق تحقیقات گسترده انتخاب کرده‌اند. ویژگی‌های مکان قرارگیری برج به شرح زیر است:

• قرارگیری در محلی با دسترسی و سطح سرویس‌دهی مناسب؛
• قرارگیری در مرتفع‌ترین نقطه‌ی شهر تهران و داشتن دید مناسب به زیباترین مناظر و نقاط شهر؛
• داشتن فضای لازم برای عملکردهای پیشنهادی و توسعه‌ی آتی؛
• داشتن تجهیزات زیربنایی؛
• نزدیک بودن به پایانه‌های مسافربری مختلف همچون فرودگاه و ایستگاه راه‌آهن؛
• داشتن ارتباط و دید مستقیم با ایستگاه‌های مخابراتی؛
• و … .

نام و تعداد طبقات و کاربرد آن‌ها

به طور کلی، برج میلاد شامل ۱۲ طبقه است که نام آن‌ها را به همراه کاربردشان آورده‌ایم:

• لابی

طبقه‌ی همکف برج که لابی نام دارد، خود شامل دو زیرزمین، طبقه‌ی همکف و سه طبقه در بالای آن است. ورودی برج در طبقه‌ی همکف لابی قرار دارد. زیرزمین‌های این طبقه از برج نیز مختص تاسیسات و داده‌های آن هستند.

در سایر طبقات لابی جاذبه‌های پرشماری همچون فواره، حوضچه، محیط‌های درختکاری‌شده، آبشار مصنوعی و سقف بتنی قوسی‌شکل قرار دارند. این بخش علاوه بر داشتن جاذبه‌های مختلف برای برگزاری مراسم و رویدادهای مختلف نیز استفاده می‌شود.

• گالری دست‌سازه

همانطور که از نام این طبقه برمی‌آید، در آن انواع صنایع دستی به معرض نمایش گذاشته شده‌اند.

• گالری فرش و هنر

یکی از طبقات برج میلاد به گالری فرش و هنر اختصاص دارد و در آن انواع فرش‌های دستباف و سایر هنرهای دستی به نمایش درآمده‌اند.

• سکوی دید بسته، سالن دید یا موزه شهرداری

در طبقه‌ی چهارم برج و در ارتفاع ۲۶۱ متری از آن سالنی به نام سالن دید وجود دارد که به نام سکوی دید بسته نیز شناخته می‌شود. در این طبقه چشم‌انداز شهر تهران از پشت شیشه‌های سالن قابل مشاهده است. این طبقه مخصوص افرادی است که از ارتفاع می‌ترسند. طبقه‌ی مزبور به موزه‌ی شهرداری نیز اختصاص دارد و در آن اشیای مختلفی در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.

• موزه مشاهیر

طبقه‌ی پنجم برج میلاد مختص موزه مشاهیر است و در آن مجسمه‌های سیلیکونی از مفاخر و مشاهیر ایرانی قابل مشاهده‌اند.

• غذاخوری گردان

این غذاخوری که منویی با انواع غذاهای بین‌المللی دارد، در هر ساعت یک‌مرتبه به دور خود می‌چرخد. غذاخوری یا رستوران گردان یکی از مرتفع‌ترین رستوران‌های تهران محسوب می‌شود که در ارتفاع ۲۷۶ متری قرار دارد.

• سکوی دید باز

در طبقه هفتم و ارتفاع ۲۸۰ متری برج، سکوی دید باز قرار دارد که به صورت تراسی بزرگ با نمای ۳۶۰ درجه طراحی شده است. جالب اینکه گردشگران قادرند بر روی این تراس و پیرامون شعاع دایره‌ای سکو قدم بزنند و چشم‌انداز شهر تهران را از زاویه‌های مختلف تماشا کنند. این طبقه از برج بیشترین قطر (حدود ۶۰ متر) را دارد.

• سرای غذا

طبقه‌ای از برج به سرای غذا اختصاص دارد و در آن انواع رستوران‌ها و فست‌فودها برای استفاده‌ی عموم تعبیه شده‌اند.

• آسانسور

در این طبقه ستونی به نام شفت قرار دارد که آسانسورهای شیشه‌ای و پرسرعت برج را در خود جای داده است.

• رستوران vip

در ارتفاع ۲۹۲ متری از برج، رستوران vip یا ویژه قرار دارد که مساحتی در حدود ۱۱۰۰ مترمربع را شامل می‌شود. این رستوران ایوانی دارد که از طریق آن چشم‌انداز شهر تهران قابل مشاهده است.

• گنبد آسمان

در ارتفاع ۳۰۲ متری از برج میلاد طبقه‌ی گنبد آسمان قرار دارد که گنبدی شیشه‌ای با ارتفاع ۱۳ متر به شمار می‌رود. در مرکز این گنبد دیواری هشت ضلعی مزین به آثار هنری مختلف قرار دارد. این مجموعه آثار که شامل نمادها، اسطوره‌ها و روایت‌های کهن ایران هستند، فرهنگ و تمدن ۷ هزار ساله‌ی ایران را به نمایش می‌گذارند.

• دکل آنتن‌های مخابراتی

این طبقه را که قاعده‌ی آن ۱۶ ضلعی است و در پایین به مربع تبدیل می‌شود و ارتفاع آن ۱۲۰ متر است، با فولاد ضد زنگ ساخته‌اند. طبقه‌ی مزبور چهار بخش دارد که یکی از آن‌ها مربوط به آنتن‌های مخابراتی عمومی و مابقی مربوط به تقویت آنتن‌های آنالوگ و دیجیتال تلویزیونی هستند.

هدف از احداث برج میلاد

در زمان ساخت برج هدف این بود که آن را به عنوان نماد شهر تهران برگزینند. البته، این تنها کاربرد آن نیست و از آن برای رفع نیازهای مخابراتی و تلویزیونی نیز استفاده می‌کنند. به طور کلی، برخی از کاربردهای این برج به شرح زیر است:

• ایجاد و گسترش شبکه‌ی دسترسی بی‌سیم؛
• ایجاد زیرساخت‌های لازم برای سیستم‌های تلویزیونی جدید؛
• بهینه‌سازی پوشش رادیو و تلویزیون؛
• کاربردهای هواشناسی و کنترل ترافیک شهری؛
• گسترش جاذبه‌های گردشگری شهر با ایجاد انواع موزه‌ها، رستوران‌ها و نظایر آن‌ها در طبقات مختلف برج.

امکانات رفاهی و تفریحی

در برج میلاد امکانات رفاهی و تفریحی مختلفی برای استفاده‌ی عموم وجود دارد که به تفکیک به ذکر نام آن‌ها بسنده می‌کنیم:

• امکانات تفریحی: اتاق فرار انیگما، زیپ‌لاین و پل معلق، زمین پینت‌بال، بولینگ و بیلیارد، سینمای شش بعدی و گیم هفت بعدی، مرکز همایش‌های برج میلاد که برای برگزاری سینما، مراسم و کنسرت نیز کاربرد دارد؛
• امکانات رفاهی: رستوران‌ها و کافه‌های مختلف، سرویس بهداشتی و … .

ویژگی‌های معماری برج میلاد تهران

بنای برج میلاد تهران که ارتفاعی در حدود ۴۳۵ متر دارد، در حال حاضر (تیر ۱۴۰۳ خورشیدی) ششمین برج بلند تلویزیونی و مخابراتی دنیا محسوب می‌شود. این بنا به شکل ۸ ضلعی بنا شده و بالاترین طبقه‌ی آن دکل آنتن‌های مخابراتی و پایین‌ترین طبقه‌ی آن لابی است. از این میان، لابی خود از دو طبقه زیرزمین، طبقه‌ی همکف و سه طبقه در بالای آن تشکیل شده است.

بعد از لابی، اسکلت اصلی و میانی برج قرار گرفته است. بیشترین قطر این برج که حدود ۶۰ متر است در ارتفاع ۲۸۰ متری آن قرار دارد. وزن برج نیز حدود ۱۵۰ هزار تن و وزن اسکلت فلزی آن ۲ تن است. ابعاد شیشه‌‌های به کار رفته در طبقات مختلف آن را نیز در حالت کلی ۱۷ هزار مترمربع تخمین می‌زنند.

این برج ستونی بتنی به نام شفت دارد که دارای ۶ آسانسور فعال است. این آسانسورها با سرعت ۷ متر بر ثانیه حرکت می‌کنند.

جاهای دیدنی اطراف برج

اگرچه، بازدید از برج میلاد و جاذبه‌های موجود در طبقات آن ساعت‌ها زمان می‌برد، اما برخی از گردشگران به سراغ جاهای دیدنی اطراف آن نیز می‌روند. در اینجا تعدادی از این جاذبه‌ها معرفی شده‌اند:

بوستان گفتگو

یکی از جاذبه‌های اطراف برج بوستان گفتگو است که امکانات رفاهی و تفریحی مختلفی دارد. برای مثال، پیست دوچرخه‌سواری، کتاب‌فروشی، زمین بازی مخصوص کودکان، آب‌نما، زمین اسکیت، خانه اسباب‌بازی و مسیر مخصوص پیاده‌روی از جمله‌ی امکانات تفریحی بوستان محسوب می‌شوند. مسجد و سرویس بهداشتی نیز از امکانات رفاهی آن است.

پل طبیعت

این پل که برای اتصال پارک طالقانی و پارک آب و آتش به یکدیگر کاربرد دارد، پلی ارزشمند است که امروزه به یکی از نمادهای تهران تبدیل شده است. پل مزبور بر روی اتوبان مدرس ساخته شده است و به هنگام شب و روز نمای متفاوتی از خود به نمایش می‌گذارد.

آدرس و مسیرهای دسترسی

همانطور که گفتیم برج میلاد در شمال محله کوی گیشا در منطقه ۲ شهرداری تهران قرار دارد. این محله که در بین چهار بزرگراه اصلی پایتخت یعنی بزرگراه‌های همت، چمران، حکیم و شیخ فضل‌الله نوری واقع شده است، از نظر راه‌های دسترسی در وضعیت خوبی قرار دارد. جالب اینکه، ایستگاه متروی برج میلاد در خط هفت مترو برای دسترسی به این برج در نظر گرفته شده است.

در کل، گردشگران برای بازدید از بنای مزبور از مسیرهای دسترسی مختلفی استفاده می‌کنند که تعدادی از آن‌ها به شرح زیر است:

• تهران، بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری، ورودی بزرگراه شهید همت، کنار گذار اختصاصی برج؛
• تهران، بزرگراه حکیم غرب، بعد از بزرگراه چمران، ورودی اختصاصی برج؛
• تهران، بزرگراه همت شرق، خروجی بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری، پل کابلی و اختصاصی برج.

برج میلاد؛ یکی از نمادهای تهران

شهر تهران به عنوان پایتخت کشورمان نمادهای مختلفی دارد که برج میلاد یکی از آن‌هاست. جالب اینکه ارتفاع این برج نسبت به برج ایفل فرانسه بسیار بزرگتر است. دستی بر ایران پیشنهاد می‌کند ضمن بازدید از این برج زیبا و طبقات دوازدگانه‌ی آن، بازدید از جاهای دیدنی اطراف آن را فراموش نکنید.

درخور توجه است که برای بازدید از برج باید پیشتر بلیط تهیه کنید. بدین منظور، لازم است به سایت برج میلاد مراجعه کنید. البته، این برج دو سایت دارد که یکی از آن‌ها برای تهیه‌ی بلیط راه‌اندازی شده است.

پرسش‌های متداول درباره برج میلاد تهران

در اینجا پرسش و پاسخ‌هایی درباره‌ی موضوع نوشتار مطرح شده‌اند. با این‌حال، بهتر است فقط به بررسی آن‌ها بسنده نکنید و سایر سوال‌های خود را با ما مطرح کنید یا پیشنهاد و نظرتان را درباره‌ی متن این نوشتار بفرمایید.