مسجد جامع عتیق شیراز را بهتر بشناسید

معمولا هر شهر بزرگی دارای مسجد جامع است، شهر شیراز هم از این قاعده مستثنا نیست. مسجد جامع عتیق شیراز در قرن نهم میلادی ساخته شده است و از جاهای دیدنی شیراز محسوب می‌شود. نام‌های دیگر این مسجد آدینه، مسجد جامع قدیمی شیراز، و مسجد جمعه است. گفته می‌شود که شاعر بزرگ ما، حافظ شیرازی (لسان الغیب) این مکان را عبادتگاه خود قرار داده بودند.

هرچند احداث اين مسجد بر اساس متون تاريخی در دوره‌ی صفاريان صورت پذيرفته است، اما به نظر می رسد که هستە‌ اولیە‌ آن به دوره‌ی حکومت عمر بن عبدالعزيز تعلق داشته باشد. اين مسجد در طول زمان حیاتش بر اثر زلزله های مکرر ويران شده‌ است، اما به همت مردان بزرگ تعمیرات و تغییرات زيادی در آن انجام گرفته و الحاقات زيادی به آن افزوده شده است. این اقدامات در زمان‌های مختلف به خصوص دوره اتابکان، آل اينجو، تیموری، صفويه، قاجاريه، و اوایل دوره‌ پهلوی صورت گرفته اند.

موقعیت مکانی و توصیف کلی مسجد جامع عتیق شیراز

مسجد جامع عتیق يکی از کهن ترين بناهای دوره اسلامی شیراز است که آثاری از هنر و معماری را در بازه ای در حدود 12 قرن در خود جای داده است. اين مسجد در منتهی الیه محله بازار مرغ و در نزديکی محل اتصال دو محله اسحق­ بیگ و لب آب و به فاصله کوتاه از صحن و بقعە‌ شاه چراغ و امامزاده سید میرمحمد قرار دارد و دارای ۶ در ورودی است. از لحاظ محل قرارگیری بنا، می توان گفت که در مجاورت بنای آرامگاهی شاهچراغ شیراز قرار دارد.

سنگاب يکی از عناصر منقول مهم در معماری ايران به‌خصوص در مساجد و بقاع متبرکه و گاه حمام‌ها است که در شکل‌های گوناگون تجلی يافته‌ است. علی رغم فراوانی سنگاب‌ها، تنوع فرم در آن ها بسیارکم است و در شکل‌های مدور و مکعب مستطیل خلاصه می‌شود.

سنگاب مسجد جامع عتیق شیراز در میان تمامی سنگاب ها از فرم خاص و استثنايی برخوردار است که علی رغم زيبايی و فرم منحصربه فردش، به سبب فرسايش و تخريب بیش از حد کتیبه‌هايش، مورد توجه محققان قرار نگرفته‌ است. یک علت آن هم کمبود منابع مکتوب می باشد که کاملا محسوس است.

وجه تمایز مسجد جامع عتیق شیراز با سایر بناها

آنچه که مسجد جامع عتیق را از ساير بناها و مساجد ديگر ممتاز می کند، وجود بنای سنگی زيبايی به نام خدايخانه يا دارالمصحف در داخل حیاط آن است که در میان صحن آن ساخته شده است. از ديگر امتیازات اين مسجد وجود ده‌ها کتیبە‌ سنگی و کاشی با مضمون فرامین پادشاهان، امرا، حکمرانان، وقف‌نامه‌ها، تاريخ مرمت، و مضامین قرآنی و احاديث از دوره‌های مختلف است که زينت بخش سردرها، صحن، ايوان‌ها، شبستان‌ها و محراب‌ها هستند.

يك سنگاب زيبا با شکلی خاص و استثنايی از دوره‌ قاجار نیز به غنای آثار هنری در مسجد جامع عتیق شیراز افزوده است. اين سنگاب به دنبال مرمت‌های گسترده در اين دوره ساخته ‌شده و در مسجد نصب شده‌ است.

بازدید از این جاذبه را از دست ندهید

به طور قطع می توان گفت که این بنا و به خصوص بخش خداینامه آن در تمام ایران بی نظیر است و مانند آن را در هیچ جای دیگر نخواهید دید. معمولا بسیاری به شیراز سفر می کنند، لیکن سری به این بنای با ارزش نمی زنند. شاید بتوان گفت که عدم آگاهی از ارزش آن باعث چنین امری شده باشد.

اگر به صورت شخصی عازم شیراز هستید یا آن که از برترین آژانس های مسافرتی ایران بسته توری را خریداری کرده اید که شامل شیراز است، توصیه می کنیم حتما از مسجد جامع عتیق شیراز دیدن کنید. با شناختن آثار باستانی ایران هویت ملی خود را بیشتر و بهتر می شناسید.

مسجد جامع عتیق شیراز کجاست؟

مسجد عتیق شیراز در شرق حرم شاهچراغ قرار دارد. در واقع، یکی از ورودی‌های آن از داخل حیاط شاهچراغ است. موقعیت مکانی دقیق این مسجد را در لوکیشن زیر مشاهده می‌کنید:

پرسش‌های متداول درباره مسجد جامع عتیق شیراز

اگر پاسخ پرسش خود را در اینجا پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌های زیر این پست برای ما کامنت بگذارید و سوال‌تان را بپرسید. ما حتما به آن پاسخ خواهیم داد.