یکی از شاخصه های هر شهری دروازه های آن است. شیراز به دلیل قدمت زیادی که دارد، دارای جاذبه های گردشگری بسیاری است. در گذشته شیراز ۶ دروازه داشت، اما اکنون فقط یکی از دروازه های آن باقی مانده است. دروازه قرآن شیراز تنها دروازه آن است که در تنگه ای به نام الله اکبر واقع شده است و از زیباترین جاهای دیدنی شیراز است.
گفته می شود که مردم در راه عبور از تنگه وقتی وارد شیراز می شدند، از زیبایی آن به حیرت درمی آمدند. زیبایی این شهر باعث می شد که مردم فریاد الله اکبر سر دهند. در نتیجه این تنگه نام الله اکبر به خود گرفت.
دروازه های قدیمی شیراز عبارت بودند از: دروازه قرآن، دروازه اصفهان، دروازه سعدی، قصابخانه، دروازه کازرون و شاه داعی الی الله. از بین ۶ دروازه فقط دروازه قرآن باقی مانده است، بقیه دروازه ها تخریب شدند.
دروازه قرآن در میان کوه چهل مقام و کوه بابا کوهی قرار دارد. این دروازه در خروجی شمالی شیراز به سمت کمربندی و جاده مرودشت ساخته شده است.
دروازه قرآن شیراز در دوره دیلمی و زندیه
دروازه قرآن را اولین بار عندالدوله دیلمی بنا کرد. ساخت بنا به سال ۹۵۰ میلادی برمی گردد. از آنجایی که این دروازه خسارت های بسیاری دیده بود، کریمخان زند به مرمت آن پرداخت و دستور داد دو جلد قرآن در اتاق کوچک بالای آن دروازه گذاشته شود. از دیرباز ایرانیان رسم داشته اند که هنگام سفر و خروج از شهر، از زیر قرآن عبور کنند.
در طول زمان، دروازه قرآن بارها دچار تخریب شده است. با این وجود، در طی دوره های مختلف این دروازه چند بار مرمت و بازسازی شد. مهم ترین بازسازی دروازه در دوره کریم خان زند اتفاق افتاد.
از آنجایی که کریم خان زند شیراز را به پایتختی انتخاب کرده بود، در آبادانی آن کوشش بسیار کرد. او تصمیم گرفت تا در ورودی شهر بنای زیبایی بسازد که در دید عموم قرار بگیرد. به این صورت دروازه قدیمی از نو ساخته شد.
به دستور کریم خان زند در بالای دروازه قرآن شیراز، دو جلد قرآن گذاشته شد. این قرآن به نام قرآن “هفده من” خوانده می شد. دلیل این نام گذاری این است که آن قرآن چنین وزنی داشت. قرآن هفده من امروزه در موزه پارس شیراز نگهداری می شود.
سرگذشت دروازه قرآن در طی سال های اخیر
دروازه قرآن شیراز در دوره قاجاریه چندین بار به دلیل وقوع زلزله صدمه دید. در آن زمان این دروازه، تاق قرآن نامیده می شد. سرانجام در سال ۱۳۱۵ خورشیدی دروازه ساخته شده در دوره زندیه دوباره تخریب گردید. درباره علت تخریب این بنا دو نظریه وجود دارد:
• بی کفایتی شهرداری شیراز: گفته می شود که به دلیل بی کفایتی شهرداری، دروازه قرآن توسط عده ای با دینامیت تخریب شد.
• تخریب دروازه به دلیل ناهموار بودن مسیر خودرو: گمان می رود که شهرداری شیراز خود دروازه قرآن را با دینامیت ویران کرده باشد. با وجود دروازه مسیر رفت و آمد برای کامیون ها خطرناک بود. آنها دروازه را تخریب کردند تا جاده برای حرکت خودروها هموار گردد.
مردم شیراز از تخریب دروازه قرآن ناراضی بودند. بنابراین، در سال ۱۳۲۸ خورشیدی یکی از بازرگانان معروف شیراز به نام حسین ایگار برای سومین بار دروازه را احیا کرد.
دروازه ساخته شده به دست ایگار بزرگ تر است و دارای دهانه ای قوس دار و تیز می باشد. علاوه بر ورودی اصلی دروازه، دو ورودی کوچک نیز در طرفین ورودی اصلی قرار دارند. در بالای دروازه، اتاق مستطیلی شکلی ایجاد شد تا قرآن در آنجا قرار داده شود. ورودی غربی بنا دارای راه پله ای است که به اتاق مستطیلی شکل راه دارد. اتاق مستطیلی ۳ پنجره مشبک دارد و دیوارهای آن کاشی کاری شده است.
در ورودی شرقی، آرامگاه سازنده دروازه، یعنی حسین ایگار قرار دارد. او و همسرش در کنار دروازه به خاک سپرده شده اند.
مصالح استفاده شده در دروازه جدید سنگ و سیمان است. نمای این دروازه به شکل سنتی ساخته شده است و ضلع شمالی و جنوبی آن دارای کاشی کاری هستند. همچنین، آیاتی از قرآن به خط ثلث و نسخ دورتادور دروازه حجاری شده اند.
بازدید از این جاذبه را از دست ندهید
دروازه قرآن شیراز از جمله بناهای شاخص این شهر است که در ورودی آن قرار گرفته است. اگر با تورهای داخلی یا به صورت شخصی قصد سفر به شیراز را دارید، توصیه می کنیم از سمت دروازه قرآن وارد شوید. شما می توانید بنای زیبای دروازه را در تنگه الله اکبر مشاهده کنید.
وجود دروازه قرآن شیرازدر ابتدای ورودی شهر، نشانه ای از وجود جاذبه های تاریخی زیبا در آنجاست. شهر تاریخی شیراز دارای بناهای تاریخی بسیاری است که دروازه قرآن یکی از آنهاست. “دستی بر ایران” شما را به بازدید از این بنا و وسایر جاذبه های گردشگری شیراز دعوت می کند.
دروازه قرآن شیراز کجاست؟
دروازه قرآن در تنگه‌ی «الله اکبر»، در میان کوه «چهل مقام» و کوه «باباکوهی» قرار دارد. این دروازه در شمال شیراز، به‌سمت اصفهان و جاده‌ی مرودشت ساخته شده است. موقعیت مکانی دقیق این دروازه را در زیر مشاهده می‌کنید:
پرسش‌های متداول درباره دروازه قرآن شیراز
برای پیدا کردن پاسخ سایر سوال‌هایتان می‌توانید با ما از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت به سوال‌های شما پاسخ خواهیم داد.
قدمت دروازه قرآن شیراز مربوط به چه دوره‌ای است؟
عضدالدوله دیلمی در سال ۹۵۰ میلادی دستور ساخت این دروازه را صادر کرد که یکی از ۶ دروازه‌ی شیراز بود.
تاریخچه‌ی مرمت‌های دروازه قرآن شیراز چگونه است؟
دروازه قرآن شیراز، بارها تخریب و مرمت شده است. مهم‌ترین مرمت را در دوران زندیان، کریم خان زند انجام داد. او بود که دستور داد دو قرآن در اتاقک‌های بالای دروازه بگذارند. یکی از قرآن‌ها، مشهور به «هفده من» اکنون در موزه‌ی «پارس» شیراز نگهداری می‌شود. پس از آن و در پی زلزله‌ای که در دوران قاجاریه رخ داد، دروازه قرآن تخریب و مرمت شد.
دروازه قرآن شیراز، یک بار دیگر در سال ۱۳۱۵ خورشیدی، ظاهراً برای تسهیل عبورومرور کامیون‌ها تخریب شد. هشت سال بعد، حسین ایگار که از بازرگانان شیراز بود، دروازه قرآن را برای سومین بار احیا کرد. در دوران جمهوری اسلامی هم چند بار مرمت‌هایی روی دروازه قرآن انجام شده است.
دروازه قرآن شیراز در شب چگونه است؟
شب‌های دروازه قرآن شیراز، بسیار نورانی و پر از سرزندگی است. این بنا که در نزدیکی مقبره و بوستان خواجوی کرمانی قرار دارد، یکی از تفرجگاه‌های شبانه‌ی مردم شیراز است.
