بنا بر گزارش "دستی بر ایران" و به نقل از سایت "سفر مارکت"، بازار سنتی کاشان یکی از دیدنی‌های این شهر است. با وجود اینکه تاریخچه احداث آن به دوره سلجوقیان بر می‌گردد ولی همچنان زنده است و اصناف مختلف در آن فعالیت می‌کنند.
در این مطلب می‌خواهیم با هم به بررسی این بپردازیم که بازار کاشان چه جذابیت‌هایی دارد؟ بازار کاشان یکی از دیدنی‌ترین بازارهای ایران است. این بازار در مرکز شهر قرار دارد و یک مقصد محبوب برای گردشگران است. این بازار مکانی منحصر به فرد است که میهمانان می‌توانند سبک زندگی واقعی ایرانیان را تجربه کنند؛ شلوغ و در عین حال آرام، در نگاه اول آشفته اما با سازمان و نظم خاص خود. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر درباره این بازار تاریخی و زیبا بخوانیم. همچنین برای سفر به کاشان با تور، می‌توانید رزرو تور را با مراجعه به سایت و یا اپلیکیشن سفرمارکت انجام دهید.
معرفی کاشان
کاشان ویژگی‌های شهری واقع در کویر را دارد. میانگین دما بالای ۲۶ درجه سانتی گراد و متوسط دما پایین ۱۲ درجه سانتی گراد است. بهار و پاییز بهترین زمان برای رفتن به کاشان است. کاشان در ۲۴۷ کیلومتری تهران قرار دارد. سفر جاده‌ای تهران به کاشان حدود ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه طول می‌کشد، اتوبان تهران-قم اگر با ماشین شخصی یا اتوبوس سفر کنید راه مناسبی است. با رزرو بلیت قطار از تهران ۲ ساعت و نیم به کاشان می‌رسید.
اگر با ماشین شخصی سفر نمی‌کنید، می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی شهر برای دیدن جاذبه‌های شهر کاشان استفاده کنید. تاکسی و اتوبوس گزینه‌های موجود هستند. همچنین می توانید با سیم کارت ایرانی خود با تلفن همراه خود ۱۸۱۰ را شماره‌گیری کرده و درخواست تاکسی کنید. بنابراین زمانی که در سفر در کشور هستید، حتما زمانی را برای دیدن این شهر زیبا و کوچک و اطراف آن اختصاص دهید.
تاریخچه بازار کاشان
بازار کاشان در زمان حکومت سلجوقیان در قرن دهم تا یازدهم میلادی ساخته شده است. اما بازسازی اصلی در زمان صفویه انجام شد. پس از ۸۰۰ سال مرکز تجارت بودن، این بازار همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. برخی از بخش‌های بازار بازسازی شده است؛ مانند کاروانسرای امین‌الدوله، اما برخی از گوشه‌ها روح اصلی بازار را حفظ کرده‌اند.
این بازار در ادوار مختلف مورد توجه بسیاری از مسافران و مورخان بوده است. به نوعی با توصیفات و تعاریف گوناگون به یادگار مانده است. در زمان شاه عباس اول، در وسط بازار بزرگ، چهار بازار وسیع به زیبایی ساخته شد و از خیمه‌های عالی و کاروانسراها تشکیل شده بود. در سفرهای متعدد شاه عباس اول و جانشینش به شهر کاشان، جشن‌ها در شب‌ها و در بازار بزرگ و میدان متصل به بازار برپا می‌شد. این یکی از اولین مکان‌هایی بود که جشن‌های شبانه برگزار می‌شد.
آنتونی شرلی که در یکی از سفرها شاه عباس به کاشان را همراهی می‌کرد از جشن‌هایی که در بازار کاشان برگزار می‌شد، صحبت کرده است. ژان باتیست تاورنیه، تاجر فرانسوی جواهرات، بازار کاشان را بسیار زیبا با کاروانسرایی بزرگ و راحت به ویژه در نزدیکی باغشاه دولتخانه توصیف کرده است.
بازار کاشان در طول تاریخ در کتاب‌ها، مجلات سفر و اشعار مختلف ذکر شده است. پس از وقوع زلزله در قرن هجدهم، بازار ویران شد و افراد زیادی از جمله صاحبان مغازه و خانه‌ها در جریان این زلزله جان باختند. در نتیجه، بسیاری از فروشگاه‌ها و صاحبان املاک ناشناخته تلقی شدند. این بازار سنتی در دوران طولانی سلطنت فتحعلی شاه قاجار برای ثبات سیاسی و توسعه صنایع محلی اهمیت زیادی داشته و بناهای بزرگ و جالبی به بازار اضافه شده است.
ویژگی‌های بازار کاشان
بازار کاشان بازاری مسقف است که ردیف اصلی آن تقریباً سه کیلومتر طول دارد و آثار تاریخی زیادی در داخل آن قرار دارند. این مجموعه دارای چندین مسجد و مدرسه، بقعه، کاروانسرا، پاساژ، حمام و آب انبار است.
در بازار، از دروازه دولت (به نام میدان شهرداری فعلی)، تا میدان فیض، روبه‌روی مسجد، ۱۲۰ مغازه وجود دارد و کاروانسراهای متعددی نیز در فواصل زمانی مشخص برای یکدیگر ساخته شده است. بخش‌هایی از بازار متعلق به اصناف خاصی است که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از: مسگری، قلوه‌سازی، زرگری، کفاشی، بازار ریسمان، طناب و تار. بازار مسگرها (بازار زرگرها) تا به امروز اهمیت خود را از دست نداده است.
مصالح عمده مورد استفاده در بازار آجر، خشت خام و ملات گل است و علاوه بر آن از کاهگل و گچ به عنوان روکش ساختمان استفاده می‌شود و در ورودی‌ها، چفت‌ها، طاق‌ها و درها از چوب مناسب با شرایط آب و هوایی منطقه استفاده شده است. یکی از فضاهایی که مجموعه بازار کاشان را تشکیل می‌دهد چهار سوق (تقاطع) است. چهار سوق‌ها فضایی هستند که دو گذر بازار را به هم متصل می‌کنند. با سقف‌های بلند و باشکوه، معماری و تزئینات غنی‌تری دارند. در میان چهار سوق‌ها، چهار سوق امین و میانچال از مهم‌ترین آنها هستند.
این بنا همچنین محل عزاداری هیئت‌های مذهبی در ایام سوگواری امام حسین (ع) نیز هست. بازار میانچال نیز در اینجا قرار دارد. یکی از زیباترین و بدیع‌ترین بناهای بازار است که همچون شاهکاری هنری در بازار میانچال با سقفی با تزئینات زیبا از رسمی‌بندی (نوع تزیین) و جواهرهای حکیمانه قرار دارد. بانی این بنا فرخ خان غفاری کاشی ملقب به امین الدوله و معمار آن استاد علی مریم کاشانی بوده است.
مغازه های بازار کاشان
یکی از دو خیابان اصلی بازار کاشان، خط مس نام دارد که شدیدا با نامش مطابقت دارد. در اینجا می‌توانید قابلمه‌ها، تابه‌ها و سایر ظروف خانگی مسی را در اندازه‌های مختلف پیدا کنید.
ایران از نظر صنایع دستی سنتی نیز غنی است و جعبه جواهرات، گلدان، فرش و رومیزی، چراغ‌ها و چیزهای شگفت‌انگیز دیگر در بازار کاشان یافت می‌شود. همچنین از بازار کاشان می‌توانید مانتو و روسری‌های بی‌نظیری بیاورید. انتخاب گسترده‌ای از رنگ‌ها، زیور آلات و الگوها نیز وجود دارد.
میوه‌های تازه و خشک، آجیل، ادویه‌جات، ترشیجات با بهترین کیفیتی که می‌توانید پیدا کنید در بازار کاشان به فروش می‌رسند. همچنین یک آسیاب ادویه قدیمی وجود دارد که هنوز کار می‌کند. فروشگاه‌های بازار بهترین کیفیت گلاب و انواع شیرینی‌های سنتی (عمدتاً انواع بیسکویت‌ها) را ارائه می‌دهند.
زیبایی‌های اطراف بازار کاشان
کاشان شهر کوچکی است، اما این باعث نمی‌شود که یکی از شهرهایی با هتل‌های رنگارنگ، متل‌های مرتب و تمیز نباشد. خانه‌های مجلل، تاریخی و سنتی مختلفی به نام سرای‌ها بازسازی و به هتل تبدیل شده‌اند. آنها را به بهترین گزینه تبدیل کنید تا نه تنها چند روز دیگر از آرامش و خلوت کاشان لذت ببرید، بلکه اقامت در مکانی با ارزش‌های تاریخی را تجربه کنید. مهمان نوازی معروف ایرانی در سرتاسر ایران رواج دارد و کاشان هم فرقی ندارد.
با توجه به اینکه کاشان یکی از مقاصد معروف سفر برای ایرانیان و گردشگران خارجی است، بهتر است قبل از عزیمت به کاشان هماهنگی‌های خود را انجام دهید و مانند هر هتل دیگری از قبل رزرو هتل خود را انجام دهید. برای این کار می‌توانید به سفرمارکت مراجعه کنید. اگر قصد دارید برای مثال به تهران یا هر شهر نزدیک دیگری برگردید، این نیز خوب است، اما مطمئن شوید که آنقدر زود در کاشان هستید تا بتوانید در همان روز به تهران یا مبدا سفر خود بازگردید. همچنین در این صورت می‌توانید رزرو بلیط هواپیما را با مراجعه به سفرمارکت انجام دهید.
معماری بازار کاشان
معماری بازار کاشان یکی از جالب‌ترین چیزهای آن است. این بازار به دلیل قدمت طولانی خود در همان زمان بازسازی و تکمیل شد. بنابراین در این بازار می‌توانید دیوارهای آجری باستانی و بخش‌های تازه بازسازی شده را ببینید. بازار کاشان دو خیابان اصلی و کوچه‌های کوچک فراوانی دارد. دور از خیابان‌ها و مغازه‌ها، مساجد، حمام‌ها، کاروانسراها و حتی مقبره‌های فراوانی وجود دارند. جالب‌ترین آنها کاروانسرای امین الدوله با گنبدی باشکوه است و مسجد سلطانی که فقط برای مردان باز است و مسجد عماد ۸۰۰ ساله است. حمام خان قرن نوزدهمی و حمام عمومی در گذشته که اکنون به یک چایخانه سنتی تبدیل شده است.
سقف بازار کاشان سازه‌ای با سبکی کاملا متفاوت است. گنبدهای شنی ساده از فروشندگان و خریداران آنها در برابر گرمای خورشید محافظت می‌کند و منظره شگفت انگیزی را برای کسانی که از قله بالا می‌روند فراهم می‌کند. یکی دیگر از ویژگی‌های قابل توجه بازار، شبکه کانال‌های آب موسوم به قنات است که حوض‌ها و فواره‌ها را تامین می‌کند و هوای داخل بازار را خنک و با طراوت می‌کند.
معماری چشمگیر بازار چیزی است که چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. در مجموع در بازار کاشان نیز مانند سایر بازارهای ایرانی، مساجد، تیمچه، راسته، قنات، بقعه، حمام، طاق‌ها و آب انبار وجود دارند.
تعجب می‌کنید که تیمچه چه می تواند باشد؟! تیمچه مجموعه‌ای از مغازه‌های یک منطقه است. در واقع کاروانسرا کوچکتری است که در آن وسایل تجملی به فروش می‌رسد. تیمچه امین الدوله، بخشی و سیدآقا از تیمچه‌های معروف بازار سنتی کاشان هستند. امین الدوله بنایی سه طبقه در قسمت سرپوشیده بازار است که چهار قسمت بازار را به یکدیگر متصل می‌کند. راسته نیز یک صف طولانی است که دو طرف آن مغازه‌هایی دارد که شغل مردم در آن یکی است. در بازار کاشان سه راسته اصلی وجود دارد: مسگرها، زرگرها و کفاش‌ها. پس برای چند قطعه هنری حرفه‌ای و در عین حال معتبر آماده شوید.
کلام آخر
در این مطلب تلاش شد دیدی مشابه یک اثر تاریخی ارزشمند به بازار کاشان داشته باشیم. کاشی‌کاری و معماری فوق‌العاده این بنا هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند. همچنین نشانه‌های اولیه تجارت در ایران در کاشان و در نوار سیلک یافت شده است، پس می‌دانیم که بازار کاشان حتی در گذشته هم اهمیت زیادی داشته است. بازار کاشان مدت‌هاست که به دلیل معماری بی‌نظیرش که شامل حدود ۴۰ اثر تاریخی است، ستایش می‌شود. اگر پس از خواندن این متن قصد سفر به کاشان را پیدا کردید، می‌توانید انواع تور کاشان لحظه آخری را در سفرمارکت پیدا کنید.
