تالاب لیپار، تالاب زیبایی در استان سیستان و بلوچستان است که در ۲۰ کیلومتری جاده‌ی چابهار به خلیج گواتر و در مجاورت «روستای گواتر» قرار دارد. این تالاب که از جاهای دیدنی چابهار به حساب می‌آید، حاصل ایستاییِ آب اقیانوس عمان در میان دو کوه است و از شگفتی‌های طبیعت محسوب می‌شود. یکی از جلوه‌های زیبای تالاب مورد نظر، رنگ صورتی آن است که همواره توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند.
ویژگی‌های تالاب لیپار
این تالابِ آبِ شور، از جمله تالاب‌های منحصربه‌فرد ساحل مُکران محسوب می‌شود که تاکنون چهار نمونه از آن در کل جهان مشاهده شده است.
شایان ذکر است که طول این تالاب به طور تقریبی، بیش از ۱۴ کیلومتر است و وسعت آن در فصول پر باران به ۱۰ هکتار مربع می‌رسد.
همچنین، آب تالاب لیپار بر اثر جزر و مد و بارش‌های فصلی تأمین می‌شود؛ به همین دلیل، همواره پرآب نیست. از فعالیت‌های انسانی حاشیه‌ی تالاب نیز می‌توان به «استحصال نمک» اشاره نمود.
چرا آب تالاب به رنگ صورتی دیده می‌شود؟
رنگ صورتیِ تالاب مورد نظر از جمله ویژگی‌های متمایز آن است که در نتیجه‌ی تأثیرات پلانکتون‌های گیاهی و مواد معدنی موجود در خاکِ آن، پدید می آید. به همین سبب، حدود پنج ماه در سال، آبِ تالاب رنگ صورتی به‌خود می‌گیرد.
این نکته را هم باید در نظر داشت که بیشترین تعداد پلانکتون در آذرماه مشاهده شده است و آب تالاب از اواسط خرداد تا شهریور به‌دلایل زیر، پررنگ‌تر می‌شود:
- افزایش تعداد پلانکتون‌های گیاهی بر اثر جریان‌های دریایی فصلیِ مانسون
- افزایش مواد آلی و معدنی خاکِ تالاب
گونه‌های گیاهی و جانوری موجود در تالاب
در بررسی‌های علمیِ صورت‌گرفته، گونه‌های جانوری و گیاهی مختلفی در تالاب لیپار شناسایی شده‌اند که عبارتند از:
- ۶۴ گونه از نرمتنان
- 93 گونه پلانکتون گیاهی
- 31 گونه پلانکتون جانوری
- 85 گونه ماهی
- 24 گونه سخت‌پوست
- 14 گونه مایوبِنتوز
- 46 گونه جلبک
همچنین، تعدادی پرنده‌ی مهاجر و بومی نیز همه‌ساله در این تالاب دیده می‌شوند که برخی از آنها عبارتند از:
- فِلامینگو، حَواصیل سفید و خاکستری، باقِرقِره، عقاب دشتی، چَنگَر، کِشیم، طاووسَک، خوتکا، تیهو و…
به‌علاوه، در محوطه‌ی تالاب مزبور، پوشش گیاهی متنوعی وجود دارد که به زیبایی آن افزوده است. این پوشش گیاهی شامل انواع زیر است:
- درختچه‌های گَز، حَرّا، چِش (نوعی اقاقیا)، بَلوط، گَزَنه، کَهور و نِی
- نوعی پنبه‌ی وحشی (قابل استفاده در تهیه‌ی لحاف و بالش محلی)
نامگذاری تالاب لیپار
واژه‌ی «لیپار» از دو بخش «لیپ» به‌معنای «خار و خاشاک» و «آر» به‌معنای «آب رودخانه» تشکیل شده است. علت انتخاب این نام برای تالاب، به دو دلیل زیر بوده است:
- آب این تالاب به‌همراه خار و خاشاک آن، به دریا می‌ریزد.
- در زبان بلوچی، محل تلاقی آب رودخانه و دریا را لیپار می‌نامند.
روایت‌های شکل‌گیری تالاب
مردم محلی دو روایت درباره‌ی شکل‌گیری این تالاب نقل می‌کنند که به شرح زیر هستند:
- روایت اول: تالاب لیپار در اثر باز شدن طبیعیِ راه «خور» شکل گرفته است.
- روایت دوم: این تالاب در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۸۱ خورشیدی، توسط «داد کریم شیخ زاده» از اهالی روستای «دمبدف» و حمایت وزارت نیروی استان، احداث شده است.
مسیر دسترسی
برای دسترسی به تالابِ صورتی، ابتدا باید به روستای «رَمین» در ۱۵ کیلومتری شهرستان چابهار بروید. به این منظور، بهتر است مسیر جاده‌ی ساحلی چابهار به خلیج گواتر را در پیش بگیرید. از آنجا می‌توانید به‌وسیله‌ی نوار ساحلی «کَلات رود» به تالاب لیپار دسترسی پیدا کنید.
در مجاورت این تالاب، جاذبه‌های گردشگری مختلفی وجود دارند که از جمله‌ی آنها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- کوه‌های مینیاتوری، پِلاژ ساحلی تیس، آرامگاه سید غلام رسول، تالاب دَشتار و…
امکانات تفریحی اطراف تالاب
گردشگران می‌توانند ضمن بازدید از تالاب لیپار، از برخی امکانات تفریحی فراهم شده در اطراف آن نیز استفاده کنند. این امکانات عبارتند از:
پرنده‌نگری
با توجه به پرآب شدن این تالاب در فصل زمستان، همواره پرندگان مهاجر بسیاری در این منطقه مشاهده می‌شوند. این امر زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا گردشگران علاقه‌مند برای تماشای این پرندگان به شهرستان چابهار مسافرت کنند. اردک مرمری یکی از پرندگان در حال انقراض است که گاهی در این تالاب، دیده می‌شود.
عکاسی
تالاب صورتی چابهار یکی از جاذبه‌های طبیعی، زیبا و بی‌نظیر این شهر است که شرایط منحصربه‌فردی را برای عکاسی فراهم می‌کند.
شترسواری
معمولاً مردم محلی با شترهای خود در حوالی تالاب به گشت‌وگذار مشغول هستند. بنابراین، امکان تجربه‌ی شترسواری نیز برای گردشگران وجود دارد.
از تالاب لیپار دیدن کنید
تالاب لیپار یا تالاب صورتی، یکی از مقاصد مهم گردشگریِ شهرستان چابهار محسوب می‌شود که گردشگران برای بازدید از آن، از تورهای ایرانگردی بهره می‌برند. دستی بر ایران توصیه می‌کند با توجه به اصول گردشگری مسئولانه از این تالاب و سایر جاذبه‌های گردشگری چابهار دیدن نمایید.
تالاب لیپار کجاست؟
تالاب لیپار در استان سیستان و بلوچستان، 20 کیلومتری شهر چابهار و در نزدیکی روستای گواتر قرار دارد. موقعیت مکانی دقیق این دریاچه را در زیر مشاهده می‌کنید:
پرسش‌های متداول درباره تالاب لیپار
اگر پاسخ پرسش‌های خود را در موارد زیر پیدا نکردید، از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست، سوالهایتان را با ما در میان بگذارید. ما در اولین فرصت به آنها پاسخ خواهیم داد.
چرا رنگ تالاب لیپار صورتی است؟
به‌دلیل وجود پلانکتون‌ها و مواد معدنی خاص، آب این تالاب به رنگ صورتی دیده می‌شود.
بهترین زمان سفر به تالاب لیپار چه وقت از سال است؟
رنگ آب دریاچه در طول سال به‌دلیل تغییر در مقدار آب و مواد معدنی و پلانکتون‌ها، متفاوت است. بهترین زمان برای دیدن جلوه‌ی صورتی آب تالاب، اواسط زمستان تا بهار است.
چه جاذبه‌های گردشگری دیگری در نزدیکی تالاب لیپار وجود دارد؟
کوه‌های مریخی، درخت انجیر معابد، ساحل صخره‌ای و آبشار صخره‌ای از دیدنی‌های نزدیک تالاب لیپار و چابهار است.
آیا اقامت در نزدیکی تالاب لیپار ممکن است؟
وجود اقامتگاه بومگردی، کمپ گردشگری و هتل در نزدیکی این جاذبه‌ی طبیعی، امکان اقامت گردشگران را فراهم کرده است. ضمن آنکه مسافران در صورت همراه‌داشتن وسایل و امکانات لازم، می‌توانند با برپایی چادر و کمپ شبانه در اطراف دریاچه، به استراحت بپردازند. در شهر چابهار نیز گزینه‌های دیگری برای اقامت در این سفر مهیاست.
