شهر ابرکوه یکی از شهرهای استان یزد می باشد. این شهر آثار تاریخی زیادی دارد. از جمله جاهای دیدنی ابرکوه، خانه آقازاده با مساحت 820 متر مربع می باشد که حدود 200 سال پیش و در زمان قاجار ساخته شده است.
شهر ابرکوه در گذشته “برکوه” نامیده می شد. دلیل آن این بود که این شهر در زمان های بسیار قدیم در سینه تپه های نزدیک مکان فعلی اش قرار داشت. در طول زمان ساکنان این شهر آن را ابرکوه نامیدند. ابرکوه بین سه شهر شیراز، یزد و اصفهان قرار گرفته است.
ابرکوه نیز مانند شهر یزد و کلیه شهرهای استان یزد بادگیرهای فراوانی دارد. این سازه ها که عمدتا از خشت ساخته می شوند، از شاهکارهای معماری بومی ایران در مناطق کویری می باشند و شهرت جهانی دارند. خانه آقا زاده ابرکوه، متعلق به “سید حسین ابرقویی”، دارای بادگیری با یک فرم ویژه و بی نظیر دو اشکوبه ای (دو طبقه ای) است.
تصاویر روی اسکناس ها منحصر به فرد هستند. گاهی نمایی از بناهای تاریخی بر روی پول های ما نقش می بندند. تصویر بادگیرهای دو طبقه ای بنای تاریخی خانه آقازاده نیز از سال ۱۳۹۳ خورشیدی، در پشت اسکناس دو هزار تومانی ایران نقش بسته است.
زمانی کشور امارات متحده عربی ادعا می کرد که فن آوری ساخت بادگیر، مهارت دست معماران آنهاست و حتی برای ثبت آن به نام خود در فهرست یونسکو تلاش کرد. اما مسئولان میراث فرهنگی ایران کذب این ادعا را ثابت کردند.
خانه های سنتی ابرکوه و خانه آقازاده
شهر ابرکوه محله ای به نام تازه میدان دارد. در یکی از کوچه های آن، چند خانه قدیمی درکنار یکدیگر قرار گرفته اند. به مجموع این خانه ها پردیس ابرکوه می گویند.
پردیس ابرکوه شامل خانه موسوی، خانه سید علی آقا و خانه آقازاده است. خانه های موسوی و سید علی آقا به منزل مسکونی تبدیل شده اند، اما خانه ابرکوه با اندکی تعمیر و رسیدگی، به یک بنای تاریخی مبدل شده است. در نتیجه، همه ساله افراد زیادی از آن بازدید می کنند.
خانه سید علی آقا و آقازاده همسایه دیوار به دیوار هستند. خانه های مزبور از داخل به هم راه دارند. این نشان می دهد که صاحبان این خانه ها ارتباطی صمیمی و رابطه خویشاوندی داشته اند.
در ساخت این خانه ها از خشت و گل استفاده شده است. اما معماری منحصر به فردی دارند. این خانه مربوط به دوره قاجار است. بنای آن به ۲۰۰ سال پیش برمی گردد.
خصوصیات خانه آقازاده
وقتی از در خانه وارد حیاط می شوید، حوض بزرگی در میانه حیاط، قابل رویت است. اتاق های خانه را به دلیل خاصی در سه جهت حیاط ساخته اند، که قابل توجه می باشد. در واقع، علت این امر آن است که ساکنین خانه بتوانند در فصول مختلف سال از اتاق های مختلف استفاده کنند. برای مثال، در فصل تابستان اتاقی انتخاب می کردند که پشت به آفتاب باشد. در این صورت نور مستقیما به اتاق نمی تابید و محیط خانه خنک می ماند.
اتاق های این بنا هر کدام معماری خاص خود را دارند. اتاق اصلی این بنا به صورت صلیبی (شکم دریده) ساخته شده است. این اتاق در قسمت جنوبی حیاط قرار گرفته است.
اتاق ضربدری ۵ در دارد که درب های آن به حیاط باز می شود. اتاق های دیگر این بنا در ضلع شرقی و غربی قرار دارند. اتاق ضلع شرقی سه در و دیگری ۵ در دارد.
بادگیرهای زیادی در شهر یزد وجود دارد. اما بادگیر خانه آقازاده بر خلاف همه بادگیرها دو طبقه است، و ارتفاع بلندترین بادگیر آن، ۱۸ متر می باشد. این بادگیر دارای دریچه هایی است که برای تنظیم هوای خانه تعبیه شده اند. تعداد این دریچه ها به ۱۹ عدد می رسد.
علاوه بر بادگیر، این خانه دارای کلاه فرنگی است. کلاه فرنگی مقرنس کاری شده آن، در کنار بادگیر قرار دارد. مقرنس کاری نوعی تزیین بناهای تاریخی است که در ایران استفاده می شود. این نوع تزیین در طاقچه ها، سقف و جاهای دیگر، برجستگی ها و فرو رفتگی های زیبایی ایجاد می کند.
طراحی کلاه فرنگی این بنا به گونه ای انجام شده است که نور به راحتی وارد اتاق ها شود. وجود کلاه فرنگی باعث می شود که نور خورشید به خانه بتابد و خانه را روشن تر کند. کلاه فرنگی خانه آقازاده به صورت ۸ وجهی ساخته شده است.
این خانه پنجره هایی رنگی و زیبا دارد. کلاه فرنگی نیز دارای ۵ عدد پنجره است که نور زیادی را به داخل خانه می کشانند.
بازدید از این جاذبه را از دست ندهید
اگر به گردشگری داخلی و بازدید از بناهای تاریخی علاقه دارید، شهر ابرکوه گزینه مناسبی است. اگر به واسطه تورهای ایرانگردی گذرتان به این شهر افتاد، حتما از خانه آقا زاده آن دیدن کنید.
با بازدید از این خانه، علاوه بر لذت بصری، با معماری بومی خانه های سنتی مناطق مرکزی ایران نیز بیشتر آشنا می شوید. در عین حال، در می یابید که چرا این خانه ها را به این شکل می ساختند.
خانه آقازاده کجاست؟
خانه آقازاده در محله دروازه شهرستان ابرکوه و در میدان امام حسین قرار دارد. موقعیت مکانی دقیق این خانه تاریخی را در زیر مشاهده می‌کنید:
پرسش‌های متداول درباره خانه آقازاده
برای پیدا کردن پاسخ سایر سوال‌هایتان می‌توانید با ما از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت به سوال‌های شما پاسخ خواهیم داد.
علت شهرت خانه آقازاده ابرکوه چیست؟
علت اصلی شهرت خانه آقازاده، بادگیر دو طبقه آن است که در نوع خود بی‌نظیر است. این بادگیر 18 متر ارتفاع دارد. در دهانه این بادگیر 19 دریچه تنظیم هوا تعبیه شده است.
خانه آقازاده چند سال قدمت دارد؟
این خانه در حدود 200 سال پیش و در دوره قاجار ساخته شده است.
کلاه فرنگی خانه آقازاده چه کاربردی دارد؟
طراحی کلاه فرنگی این خانه به شکلی است که نور را به راحتی وارد اتاق‌ها و خانه را روشن‌تر می‌کند. این کلاه فرنگی به شکل هشت وجهی طراحی شده است.
